Het recht houdt zich met nagenoeg alle aspecten van de samenleving bezig: koop en
verkoop, studiefinanciering, gezag van ouders over hun kinderen, uitkeringen en
bouwvergunningen. Deze dingen worden in verschillende onderdelen, die rechtsgebieden
worden genoemd.
Staatsrecht
Het staatsrecht geeft de basisregels voor de organisatie van de overheid. Je kunt dan
denken aan verschillende organen van de overheid zoals de gemeenteraad en de
provinciale staten, het beschrijft hun onderlinge verhouding, en geeft het regels tussen de
burger en en de overheid. Over het staatsrecht gaat het over taken van de regering van de
tweede kamer, over de positie van de staatshoofd, over het gemeentebestuur en over de
rechten van de burgers in de staat.
De belangrijkste wet van staatsrecht is de ➜ GRONDWET, die biedt de basis voor
onze staatsinrichting. Je hebt bijvoorbeeld ook nog de Provinciewet, Gemeentewet en de
Kieswet.
Bestuursrecht
Ook het bestuursrecht houdt zich bezig met de overheid, maar meer met de
overheid in actie. Het bestuursrecht geeft regels over de bestuurstaak van de
overheid. Met bestuurstaak bedoelen ze het ordenende taak van de overheid.
Bijvoorbeeld de zorg over het milieu, het onderwijs, de jeugdhulp etc. Het
bestuursrecht geeft regels voor de uitoefening van die veelzijdige bestuurstaak.
Bij het beoefenen van de bestuurstaak komt de overheid vaak met de belangen
van de burgers in aanraking. Je kunt dan bijvoorbeeld denken aan burgers die
aan het verbouwen zijn of burgers die een uitkering vragen. Hoe de overheid in
dit soort momenten wel en niet mag handelen staat in het bestuursrecht.
Daarnaast als hebben de burgers ook nog de mogelijkheid om in bezwaar en
beroep te gaan tegen de wet. ➜ De AWB Algemene wet bestuursrecht is een
belangrijke wet. Daarnaast zijn er vele wetten die een bepaald onderdeel van de
bestuursrecht de overheid regelen. Bijvoorbeeld de Wet milieubeheer,
Vreemdelingenwet en de Participatiewet.
,Strafrecht
Het strafrecht is voor de niet juristen vaak het meest belangrijkste deel van het
recht. Het haalt met grote regelmaat de pers en spreekt mede daardoor sterk tot
de verbeelding. Het strafrecht vormt maar een bescheiden onderdeel van het
totale recht. Specifiek voor het strafrecht is het verboden gedraging zoals
diefstal en moord dat kan door de rechter bestraft worden als je hier schuldig
aan bent. ➜ Er wordt alleen een verboden gedraging opgenomen als het
verboden is. Als er iets wordt geschaad neemt de wetgever dat op onder het
rechtsorde. Daar onder verstaan we de rust en de veiligheid in de samenleving.
Er zijn twee belangrijk wetboeken op het gebied van het strafrecht, zoals het
Wetboek van Strafrecht (SR) hier staan een groot aantal strafbepalingen in van
diefstal, doodslag. Het tweede Wetboek is Wetboek van Strafvordering (SV) dit
regelt alles wat er gebeurt als er een strafbaar feit is gepleegd
Burgerlijk recht
Het burgerlijk recht regelt de rechtsverhoudingen tussen burgers onderling. Het burgerlijk
recht bestaat uit drie onderdelen.
1. Personen en familierecht: dit is familie waar de familierechtelijke relaties tussen
mensen worden geregeld zoals ouderschap, gezag, omgang en echtscheidingen.
2. Vermogensrecht: dat de zakelijke relaties tussen personen regelt, zoals koop en huur
hypotheken.
3. Rechtspersonenrecht: Een rechtspersoon is een organisatie of onderneming die een
zelfstandig leven leidt in de recht. In een rechtspersonenrecht wordt besproken bij
een gesloten (BV PAP) of naamloze (NV) vennootschap, een stichting of een
vereniging moet worden opgericht en wie er te zeggen heeft en bepaald dat wordt
bepaald in het rechtspersonenrecht. Hier heb je ook weer twee belangrijke Wetten.
De eerste is het Burgerlijk Wetboek (BW) hierin staan de rechten en plichten staan
beschreven van burgers op het terrein van het personen en familierecht. De tweede
Wet is het Wetboek van burgerlijke rechtsvordering (RV). Dit wetboek heeft te maken
met onder andere de gang van zaken tijdens een burgerlijk proces> de dagvaarding
en de rol van advocaat.
Onder rechtsgebieden vallen
➜Staatsrecht
➜Bestuursrecht
➜Strafrecht
➜Burgerlijk recht
Materieel en formeel recht
Materieel recht bevat de rechten en plichten van burgers, het formeel recht is het
procesrecht. Wat onder materieel recht valt zijn bijvoorbeeld diefstal, brandstichting,
doodslag, aanranding etc. > het formeel recht vervolg hierop namelijk het formeel strafrecht
geeft aan wat er eenmaal gebeurt als er een strafbaar feit is gepleegd. Je hebt dan de
rechten van de verdachte, de positie van raadsman, de bevoegdheden van de politie en
,justitie om de waarheid te achterhalen, de gang van zaken tijdens de rechtszaal. Bij
materieel strafrecht staat het in het Wetboek van strafrecht. Formeel strafrecht staat in het
Wetboek van Strafvordering.
Extra ezelsbruggetje: Het formeel recht regelt de wijze waarop het materieel recht
gehandhaafd wordt. Wat wel en wat niet mag wordt daarbij aangegeven in het materieel
recht. En als het materieel recht wordt geschonden staat dat beschreven bij het formeel
recht.
Ook het burgerlijk recht kent onderscheid. Het materieel burgerlijk recht bevat rechten en
plichten. Deze staan vooral in het Burgerlijk Wetboek. Bij het formeel burgerlijk recht, zeg
maar de gang van zaken en de zitting, dit vind je in het Wetboek van Burgerlijke
Rechtsvordering.
Internationaal en nationaal recht
Ieder land is vrij om zijn eigen rechtsregels te maken. Deze regels gelden op het
grondgebied van dat land ➜ Nationaal Recht. De rechtsrelaties tussen
verschillende staten (bijvoorbeeld in Amerika) regelt ➜Internationaal Recht.
, Hoofdstuk 2 De ouders van de jeugdige
Dit hoofdstuk gaat over afstamming, dit wil zeggen over de familierechtelijke relatie tussen
een jeugdige en zijn ouders.
Juridische moeder
De moeder is de vrouw uit wie het kind is geboren. De biologische moeder is de
juridische moeder. Dit geld ook als de moeder bijvoorbeeld is bevrucht via een eicel.
Draagmoederschap
Wil zeggen dat een vrouw (‘draagmoeder’) voor een andere vrouw (‘wensmoeder’) een kind
ter wereld brengt. De draagmoeder blijft altijd de juridische moeder, ook al hebben ze er
afspraken over gemaakt. Is de draagmoeder niet getrouwd, dan kan de wensmoeder het
kind erkennen. Vervolgens vraagt zij de rechtbank om het gezag naar haar over te hevelen.
Is de draagmoeder getrouwd dan zijn zij en haar man de juridische ouders (en is erkenning
door een wensouder niet mogelijk). Het kind kan wel worden geadopteerd een jaar later
nadat de wensmoeder het kind als pleegkind heeft genomen.
Juridische vader
De juridische vader is de man:
- die bij de geboorte met de moeder is gehuwd.
- die de jeugdige heeft erkend.
- van wie door de rechter het vaderschap heeft vastgesteld; of
- die de jeugdige heeft geadopteerd
Met de moeder getrouwd
De vader van het kind is de man die op het moment van de geboorte getrouwd is met de
vrouw die het kind ter wereld brengt. Baart de getrouwde vrouw een kind, dan is haar
man automatisch de juridische vader.
Geregistreerde partner van de moeder
Dezelfde regel geldt voor de man die op het moment van geboorte de geregistreerde partner
van de moeder is. Na 1 april 2014 zit er geen verschil meer tussen geregistreerd
partnerschap en het huwelijk> ook juridische vader.
Vaderschap ontkennen
De man en de vrouw en het kind kunnen de rechtbank verzoeken het ‘vaderschap dat door
een huwelijk is ontstaan, te ontkennen’ hier wordt mee bedoeld dat de vader hierna als dit
wordt goedgekeurd door de rechter. (Wordt bepaald door DNA) Hij niet meer de juridische
vader is van het kind.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller juliaheersmink. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $11.05. You're not tied to anything after your purchase.