Summary
biologie samenvatting hoofdstuk 4 evolutie 4vwo (bjv)
- Course
- Level
Overzichtelijke samenvatting. Regel van Hardy-Weinberg wordt op een simpele manier uitgelegd! Alles staat er uitgebreid in om een goed cijfer te halen.
[Show more]
Seller
Follow
maartje229
Content preview
Biologie proefwerkweek 4Hoofdstuk 4
Paragraaf 1
Eerste organische stoffen anorganische stoffen komen zowel in organismen voor als in de
levenloze natuur, kleine eenvoudig gebouwde moleculen (water, keukenzout, zuurstofgas)
organische stoffen afkomstig van organismen of van producten van organismen, moleculen
bevatten een of meer atomen C, H, O (koolhydraten, eiwitten, vetten)
- Organische moleculen rangschikten zich in ‘druppeltjes’, daaruit ontstonden de eerste cellen
Vorming van cellen uit organische stoffen zelforganisatie (vb; celdifferentiatie en apoptose)
Autotrofe organismen
- kunnen organische stoffen maken uit alleen anorganische stoffen
- hebben geen organismen nodig als voedsel
- nemen anorganische stoffen op uit hun milieu
Heterotrofe organismen
- kunnen geen organische stoffen maken uit alleen anorganische stoffen
- hebben andere organismen nodig als voedsel
- nemen organische en anorganische stoffen op uit hun milieu
anaeroob = organismen konden uitsluitend leven in een milieu zonder zuurstof
aeroob = gebruiken de beschikbare zuurstof om opgenomen en energierijke organische stoffen af te
breken
Biogenese het ontstaan van leven uit levenloze materie
In de oerzeeën werd door indikking een organische oersoep gevorm waarin grotere moleculen en
vervolgens de eerste cellen zijn ontstaan
De eerste organismen waren heterotrofe, anaerobe bacteriën daarna ontstonden autotrofe
bacteriën (in staat tot fotosynthese) er ontstonden aerobe bacteriën
Endosymbiosetheorie door instulping van het celmembraan zijn een celkern met kernmembraan
en het endoplasmatisch reticulum ontstaan, cyanobacteriën hebben zich tot chloroplasten
ontwikkeld, aerobe bacteriën hebben zicht tot mitochondriën ontwikkeld
Zelforganisatie er ontstaan eenheden met nieuwe eigenschappen op een hoger organisatieniveau
, paragraaf 2
Prokaryoten (bacteriën en archaea)
- eencellige organismen zonder celkern of andere zichtbare organellen
- de chromosomen liggen los in het cytoplasma
- chromosomen bestaan alleen uit DNA (bevatten geen eiwitmoleculen)
De uitwisseling van genen vinden op verschillende manieren plaats:
Transformatie = bacteriën kunnen DNA-fragmenten va een gestorven en uiteengevallen soortgenoot
opnemen en gebruiken
Transductie = virussen brengen DNA over van de ene naar de andere bacterie
Conjugatie = de bacterie Escherichia coli kan een holle buis (pilum) vormen naar een soortgenoot,
een gerepliceerde plasmide gaat via de buis van de ene naar de andere bacterie zie schematisch;
Paragraaf 3
Eukaryoten (schimmels, planten en dieren) kenmerken
schimmels zijn heterotroof (voeden zich met dode resten van organismen
meercellige schimmels vormen een mycelium (netwerk van hyfen; schimmel draden)
meercellige schimmels planten zich voort door haploïde sporen
geslachtelijke voortplanting vindt plaats als hyfen van twee verschillende mycelia met elkaar
in aanraking komen; er vindt bevruchting plaats meestal direct gevolgd door meiose
celwanden van schimmels bevatten chitine
planten zijn autotroof; ze hebben chloroplasten (met chlorofyl) in hun in hun cellen
dieren zijn heterotroof (hebben geen chlorofyl); ze hebben geen celwanden om hun cellen
- eencellige schimmels planten zich ongeslachtelijk voort door knopvorming
- meercellige schimmels kunnen zich geslachtelijk of ongeslachtelijk voortplanten
Paragraaf 4
Ontstaanstheorie-
Evolutie: de levensvormen op aarde zijn in de loop van zeer lange tijd ontstaan en veranderd
Creationisme: creatonisten baseren zich op de uitleg in bijbel, koran of thora waarin staat
beschreven hoe de aarde en alle organismen zijn geschapen (er moet een inelligente
schepper bij betrokken zijn geweest)
Evolutietheorie: verklaart hoe de ergelijke eigenschappen van populaties kunnen veranderen
waardoor uiteindelijk zelfs nieuwe soorten kunnen ontstaan, oorzaak is (natuurlijke selectie
of survival of the fittest) doordat vooral organismen binnen een populatie die het best zijn
aangepast aan de leefomgeving hun genen doorgeven aan de volgende generaties
Neodarwinistische evolutietheorie gaat uit van genetische variatie, natuurlijke selectie, en
soortvorming door reproductieve isolatie
Genetische variatie door mutaties en recombinatie verschillende individuen van één soort van
elkaar in genotype in fenotype
Paragraaf 5
Anatomie vergelijking van de bouw en functie van het organisme en de delen ervan
Homoloog homologe organen zijn ontstaan uit dezelfde grondvorm, door aanpassingen van
verschillende milieus hebben de organen verschillende functies gekregen (de organismen hebben
een gemeenschappelijke voorouder)
Analoog analoge organen zijn niet ontstaan uit dezelfde grondvorm, door aanpassing aan
hetzelfde milieu zijn bij niet-verwante organismen organen met een vergelijkbaar functie ontstaan
Rudimenten- rudimentaire organen verliezen hun functie door aanpassing aan het milieu
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller maartje229. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.81. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
79789 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now