Samenvatting AK
2.1 Leven in de grote stad
Wat is een stad?
Op IJsland noemen ze een plaatsje van 500 inwoners al een stad. In Japan is dat pas bij
50.000 inwoners het geval. Een stad heeft 4 kenmerken
Een bepaald, per land verschillend, aantal inwoners;
Een hoge bevolkings- en bebouwingsdichtheid, vaak met hoogbouw;
Een beroepsbevolking die vrijwel uitstekend werkt in de secundaire en tertiaire
sector;
Een groot aantal voorzieningen (winkels, werk, onderwijs, bestuur) voor het gebied
rond de stad
In 2017 zijn er 513 steden met meer dan 1 miljoen inwoners. Naar verwachtingen zijn dat er
in 2030 wel liefst 662. Je kunt ze indelen in megasteden, wereldsteden en hoofdsteden. Een
megastad telt meer dan 10 miljoen inwoners. Een wereldstad of global city heeft veel
inwoners en is voor een groot deel van de wereld een belangrijk centrum, op het gebied van
economie, cultuur en politiek. Hier worden belangrijke politieke besluiten genomen, hier
komen de nieuwste snufjes op het gebied van mode, muziek en film vandaan. Ook vind je
hier de aandelenbeurzen die de mondiale financiële markten beheersen en tref je de
hoofdkantoren van de multinationals aan. Bovendien zijn wereld steden als een spin in het
web verbonden met andere wereldsteden. Tot slot zijn er hoofdsteden. De hoofdstad is in
een land meestal de belangrijkste stad. Soms valt 1 stad onder alle drie de typen, zoals
Tokyo.
Leven in een megastad
Het is een wereld van verschil of je geboren wordt in 1 van de krotten langs de rivier of
verder weg in de villawijk. Als kind van arme ouders is de kans op goed onderwijs klein. Vaak
word je al jong van school gehaald om mee te helpen in het huishouden of om geld te
verdienen; op straat als parkeerwachter of als schoenpoetser. Natuurlijk zijn voor de
miljoenen bewoners van de krottenwijken de omstandigheden in de stad slecht, maar toch
zijn hier de kansen op een beter leven groter dan op het platteland. Dat is de reden waarom
veel ouders besluiten om naar de stad te trekken. Niet voor hunzelf, maar voor hun
kinderen.
De invloed van de global city groeit
New York, Tokyo en London zijn echte wereldsteden. Zij vormen de belangrijkste
knooppunten in het wereldwijde stedelijke netwerk. De invloed van wereldsteden is vaak
groter dan die van veel staten. De burgemeester van de global cities komen regelmatig bij
elkaar om de problemen van hun stad te bespreken. Niet zo gek, want problemen als
verkeer, luchtvervuiling, migranten, klimaatverandering en armoede kent elke grote stad.
, 2.2 de spreiding van wereld steden
Hoe is de spreiding van grote steden?
Op de wereldkaart zie je een duidelijk verschil tussen de ligging van steden tussen de rijke en
arme landen. In de rijke landen zijn er meestal meerdere grote steden verspreid over het
land. Die steden zijn bovendien op veel manieren met elkaar verbonden en vormen zo een
stedelijk netwerk. Veel ontwikkelingslanden hebben vaak 1 megastad die veel groter is en
belangrijker dan de tweede stad van het land. Dat heet een primate city. De hoofdstad van
Thailand, Bangkok, telt ruim 8 miljoen inwoners; de tweede stad van het land slechts
500.000. De primate city ligt vaak aan de kust en dus niet centraal in het land. Soms is dat
voor de overheid een reden om de hoofdstad juist naar het binnenland te verplaatsen.
Hoe kun je de spreiding van steden verklaren?
Een stad ligt nooit zomaar ergens. Drie factoren spelen een rol:
1. Kenmerken van het gebied waarin een stad ligt. Dan gaat het dus om de absolute
ligging. Steden liggen vaak in vlakke, vruchtbare gebieden; op kruispunten van
handelswegen, langs rivieren, aan de kust of bij de vindplaats van grondstoffen. Kijk
maar naar Parijs die stad ligt aan de oevers van de Seine in een vruchtbaar vlak
gebied.
2. Kenmerken van de ligging van een plaats ten opzichte van andere plaatsen. Daar gaat
het dus om de relatieve ligging. Parijs ligt gunstig, midden in het land en met prima
verbindingen naar andere steden. De relatieve ligging van een plaats kan veranderen.
Een havenstad ziet zijn positie verbeteren als het achterland opbloeit of
transportroutes over zee worden verlegd. Door de snelle economische groei van
China in Shanghai uitgegroeid tot een van de belangrijkste havens ter wereld.
3. Het koloniale verleden. In de (semi)periferie liggen opvallend veel steden aan de
kust. Kijk maar naar Zuid-Amerika. Die kunststeden vormde in de koloniale tijd het
‘doorgeefluik’ van de kolonie naar het westerse moederland. Een stad als Accra in
Ghana is vooral gegroeid als exporthaven van tropisch hardhout en cacao naar
Engeland. Later trokken plattelanders vooral naar deze gunstig gelegen steden
waardoor sommige uitgroeide tot megasteden.
De koloniale stad herken je als je er rondloopt. Het oude, inlandse stadsdeel heeft
nauwe en smalle, kronkelige straten, terwijl het stratenpatroon van he westerse deel
bestaat uit brede en rechte straten. Dat nieuwe deel is gebouwd door de Europeanen
toen het land een kolonie werd en was bedoeld voor kolonisten. Een stad die zo is
opgebouwd, noem je een koloniale dubbelstad
Hoe veranderd het stedelijke patroon?
Aan de verstedelijkingsgraad kun je zien welk percentage van de bevolking van een land in
steden woont. Het verstedelijkingstempo is erg laag. In ontwikkelingslanden is het net
andersom. Vanaf 1970 trekken hier miljoenen mensen van het platteland naar de stad
(verstedelijking), vooral in Azië en Afrika. Met name jonge menen zijn op zoek naar een
betere toekomst in de stad. Daar stichten ze een gezin.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller ashleyvrauwdeunt. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.03. You're not tied to anything after your purchase.
