In deze samenvatting wordt module 3 van Laagland behandeld. Onderwerpen als de hervorming, humanisme, petrarkisme en didactische verhalen worden uitgebreid uitgelegd. Ook zijn in de samenvatting alle begrippen verwerkt.
Nederlands Laagland module 3
1.1 Eenheidsstaat - eenheidstaal
In de 16e eeuw waren er in geheel West-Europa twee belangrijke ontwikkelingen die zich in
de 17e eeuw doorwerkten: de hervorming (/reformatie) en het streven van de vorsten naar
centralisatie en absolutisme. De economische en politieke toestand in de Nederlanden
zorgde voor toenemende contacten tussen de gewesten en groeiende nationale eenheid.
1.2 Hervorming
Oorzaken:
- Door onvrede over misstanden in de rooms-katholieke kerk.
- Ontevredenheid van ontwikkelde burgerij over de almacht van de hoge geestelijkheid in
kerk en maatschappij.
↳ Ze wensten ruimte voor eigen geloofsinzichten en verlangden naar kerkdiensten in de
volkstaal in plaats van het Latijn.
Maarten Luther
Spijkerde 95 stellingen aan de kerkdeur van de Hofkerk in Wittenberg (Duitsland), waarin hij
zijn kritiek formuleerde. Hij was het onder andere niet eens met de macht en rijkdom van de
hoge geestelijkheid, de niet bestaande godsdienstvrijheid en de aflaathandel (= de
vermindering van kerkelijke staf in ruil voor geld). Daarnaast ging hij de Bijbel in het Duits
vertalen, en vond hij dat kerkdiensten in de volkstaal gehouden moesten worden.
Johannes Calvijn
De grondlegger van het calvinisme (Kenmerkend: hard werken, ijver, spaarzaamheid en
plichtsbetrachting) → Waarden ontwikkelde burgerij. Geloofde in de predestinatieleer (=
jouw eeuwige heil is afhankelijk van goddelijke uitverkiezing). Luther kreeg vanaf 1560 veel
invloed in West-Europa en in de Nederlanden.
De opvattingen van hervormers als Luther en Calvijn konden door de drukpers snel
verspreid worden, gelovigen konden nu ook zelf de Bijbel gaan lezen.
1.3 Republiek zeven Verenigde Nederlanden
De Nederlanden waren aan het einde van de middeleeuwen verenigd onder de
Bourgondische hertogen. Karel V werd heer van de Nederlanden en koning van Spanje. De
Nederlanden is een aanduiding voor zeventien verschillende gewesten, deze gewesten
kregen dus een landsheer die ook koning van Spanje was.
In Spanje had Karel V een centraal geregeerde, absolutistische heerschappij. Dit wilde hij
ook in de Nederlanden bereiken. Karel V trad streng op tegen mensen die zich aansloten bij
hervormingsbewegingen. Filips II volgde zijn vader op, net als zijn vader streefde hij naar:
- Een centraal geregeerde, absolutistische heerschappij (absolutistische centralisatiepolitiek)
- Het katholieke geloof is het enige geloof. Filips II vervolgt de hervormingsbeweging van
Luther en Calvijn (protestanten) (geloofsvervolging).
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller kimberlygroen. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.27. You're not tied to anything after your purchase.
