Een samenvatting van het boek 'Sociologie, een inleiding' door Elchardus, Spruyt en Vanroelen. Bij het schrijven van de samenvatting is getracht zo dicht mogelijk bij de tekst van het boek te blijven en de niet relevante informatie weg te laten.
H1, De sociologische verzuchting:
1.1 Wat is sociologie:
Het is moeilijk tot een definitie van sociologie te komen, er bestaan er velen. Definities kunnen
worden gebruikt om een verschijnsel vast te leggen, maar minder geschikt om een verschijnsel te
begrijpen. Sociologie is een levendige wetenschap die zich onder invloed van haar eigen bevindingen
en inzichten geregeld vernieuwt.
Antropologen, historici, politicologen en sociologen doen niet helemaal hetzelfde, maar bestuderen
vaak dezelfde verschijnselen, hebben soortgelijke opvattingen over wat als een verklaring kan
gelden, hanteren dikwijls dezelfde theorieën, beroepen zich op dezelfde grondleggers, beschouwen
herhaaldelijk dezelfde auteurs als klassiekers of als onderzoekers met een bijdrage van blijvende
waarde.
1.2 Wat de sociologie ons leert:
1. De belangrijkste les:
De les van sociologie: “Haast alles wat in de maatschappij bestaat - de wijze waarop we verliefd
worden, wat we mooi vinden, de wijze waarop we ons eten klaarmaken en ons aan tafel gedragen, d
wijze waarop we wonen en ons verplaatsen, de belangen die we hebben en nastreven - had ook
anders kunnen zijn. Al die dingen waarvan we soms aannemen dat zij natuurlijk zijn en verbonden
met onze diepste eigenheid, hadden zich in de loop van de geschiedenis ook anders kunnen
ontwikkelen. Zij zijn contingent. Iets is contigent als het noodzakelijk noch onmogelijk is en het dus
ook anders had kunnen zijn dan het nu is. Dat is echter slechts het eerste deel van de les. Het tweede,
moeilijker gedeelte ervan is dat het contingente niet gelijkgesteld kan worden aan het arbitraire. Het
is niet omdat een bepaalde instelling, bijvoorbeeld het huwelijk, anders had kunnen zijn, ja, in andere
culturen soms totaal andere vormen aanneemt, dat er geen goede redenen bestaan voor de vorm die
het bij ons heeft aangenomen.”
Hieruit volgt een dubbele les: enerzijds een gemakkelijk gedeelte - ‘alles is contingent’ - anderzijds
een moeilijk gedeelte - ‘maar daarom nog niet arbitrair of willekeurig’.
We kunnen stellen dat vanaf de 17e eeuw het bewustzijn van het contingente duidelijk doordringt tot
de Europese intellectuele elite (bv. dus van de diversiteit van culturen).
2. Contingentie:
Howard Becker wilde vooral duidelijk maken dat de sociologie met betrekking tot afwijkend gedrag
een dubbele taak heeft:
- Verklaren waarom bepaalde individuen tot afwijkend gedrag komen.
- Verklaren waarom bepaalde gedragingen in bepaalde samenlevingen afwijkend zijn en in
andere niet.
1.3 Contingent, maar niet arbitrair:
Het besef van het contingente betekent dat men de organisatie van de samenleving - de wetten en
vorm van instellingen als het huwelijk - niet langer op rekening van goddelijke wil of natuurlijke
noodzaak kan schrijven. Het inzicht in contingentie van wet, norm en gewoonte is een oncomfortabel
bewustzijn, want hoe kan je mensen dwingen te gehoorzamen als ze beseffen dat het contingent is.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller CrimiVU. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.75. You're not tied to anything after your purchase.
