Leerdoelen:
Wat is eigendom en wat is bezit?
Wat is het verschil tussen eigenaar zijn van een zaak, het bezit van een zaak hebben en de macht
hebben over een zaak?
Hoe wordt de eigendom van roerende zaken (zoals speelgoed) overgedragen?
LEERDOEL 1 – WAT IS EIGENDOM EN WAT IS BEZIT?
Eigendom: (art. 5:1)
Eigendom is het meest omvattende recht dat een persoon op een zaak kan hebben (art. 5:1 lid 1).
Twee kenmerken van het eigendomsrecht:
1. Eigendom is per definitie een volledig recht
2. Eigendom kan slechts bestaan op zaken, nooit op vermogensrechten.
Voorwerp van eigendom:
- Het eigendomsrecht rust op de gehele zaak, inclusief haar bestanddelen (onzelfstandige
zaaksdelen) art. 5:3.
Wat een bestanddeel is, wordt bepaald door de regels van art. 3:4.
- Eigendom is een absoluut recht: het kan worden gehandhaafd jegens iedereen twee
componenten:
o Exclusiviteit
o ‘Gevolg’ droit de suite.
- Eigendom is een exclusief recht: de eigenaar hoeft niet te dulden dat een ander van de zaak
gebruikmaakt.
- Eigendom heeft ‘gevolg’: het eigendomsrecht blijft op de zaak rusten, ook al raakt zij in andere
handen
Art. 5:2: revindicatie = eigendomsvordering.
- Eigendom van uitsluitend naar soort en hoeveelheid bepaalde zaken is niet mogelijk: art. 3:84 lid 2.
Bevoegdheden van de eigenaar:
- Het eigendomsrecht verschaft de eigenaar de bevoegdheid om de zaak – met uitsluiting van ieder
ander – te gebruiken (art. 5:1), daarvan de vruchten te trekken (art. 5:1 lid 3) en daarover op de
meest volstrekte wijze te beschikken (art. 3:81 lid 1, art. 3:83 lid 1).
Positief en negatief element:
- Positief element: de eigenaar is bevoegd tot gebruik, genot en beschikking hier hoort ook het
vernietigen van de zaak bij.
- Negatief element: de eigenaar behoeft niet te dulden dat een ander handelingen verricht die hij zelf
op grond van zijn eigendomsrecht mag verrichten exclusief karakter van het eigendomsrecht.
Zakelijke en persoonlijke rechten:
Zakelijk recht: een recht op een zaak stoffelijk object (art. 3:2)
Zijn onderworpen aan twee beginselen: het individualiseringsbeginsel en het eenheidsbeginsel.
Persoonlijk recht: een aanspraak jegens een bepaald persoon vorderingsrecht.
Bezit: (art. 3:107)
, Bezit: het houden van een goed voor zichzelf art. 3:107 lid 1 BW
Kan middellijk of onmiddellijk zijn: art. 3:107 lid 2 en 3 BW.
o Middellijk: wanneer iemand bezit door middel van een ander die het goed voor hem houdt
(lid 3).
o Onmiddellijk: wanneer iemand bezit zonder dat een ander het goed voor hem houdt (lid 2).
- In de regel is een bezitter tevens een eigenaar, maar bezit is los van eigendom ook mogelijk.
Bezit te goeder trouw: (art. 3:118)
Bezit te goeder trouw: wanneer hij zich als rechthebbende beschouwt en zich ook redelijkerwijs als
zodanig mocht beschouwen art. 3:118 lid 1.
- Het moment van bezitsverkrijging is beslissend voor de mogelijkheid tot een latere omslag
gelden de volgende regels:
1. Goede trouw blijft goede trouw: als een bezitter eenmaal te goeder trouw is, dan wordt er
geacht dat hij dat blijft onweerlegbaar vermoeden (art. 3:118 lid 2).
2. Goede trouw kan wel pas later ontstaan.
De wet koppelt aan het bezit het vermoeden van goede trouw: het ontbreken van goede trouw moet
worden bewezen art. 3:118 lid 3.
Bezitsverkrijging: (art. 3:112 – 3:116)
Bezit wordt verkregen door: (art. 3:112)
1. Inbezitneming (occupatie): doordat men zich de feitelijke macht over een goed verschaft art.
3:113 lid 1.
o Bij zaken gebeurt dit doordat men de zaak onder zich neemt, bij vermogensrechten door
uitoefening van het recht.
o Wanneer een ander het bezit heeft, leidt inbezitneming door de één tot bezitsverlies bij de
ander.
2. Bezitsoverdracht bezit kan alleen worden overgedragen door iemand die zelf bezitter is.
Bezitsoverdracht vindt plaats doordat de bezitter de verkrijger in staat stelt die macht uit te
oefenen, die hij zelf over het goed kon uitoefenen (art. 3:114).
3. Opvolging onder algemene titel: de opvolger treedt van rechtswege in het bezit (of het
houderschap) van zijn rechtsvoorganger, met alle hoedanigheid en gebreken daarvan.
Bezitsoverdracht bij zaken: (art. 3:115)
1. Feitelijke overhandiging
2. Traditio symbolica.
3. Enkele tweezijdige verklaring zonder feitelijke handeling (art. 3:115)
a. Bezitsoverdracht per constitutum possessorium (art. 3:115 sub a) bezitter wordt houder.
b. Bezitsoverdracht brevi manu (art. 3:115 sub b) houder wordt bezitter
c. Bezitsoverdracht longa manu (art. 3:115 sub c) houder voor de één wordt houder voor de
ander.
Bezitsverlies: (art. 3:117)
Een bezitter verliest zijn bezit in twee gevallen:
1. Wanneer hij het goed kennelijk prijsgeeft (art. 3:117 lid 1)
2. Wanneer een ander het bezit van het goed verkrijgt het bezit van het goed kan slechts bij één
tegelijk persoon berusten
- Degene die het bezit heeft verloren, behoudt echter de mogelijkheid tot het instellen van
bezitsacties om het goed te herkrijgen (art. 3:125)
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller max19013. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.88. You're not tied to anything after your purchase.