Summary
Samenvatting Dautzenberg Nederlands literatuur (vwo H6, H7, H8 en poëzieanalyse)
- Course
- Level
- Book
Samenvatting van Nederlands literatuur VWO Samenvatting van Dautzenberg hoofdstukken 6, 7, 8 en poëzieanalyse
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
liekevanleenen
Content preview
Nederlands literatuurHoofdstuk 6: Tussen de wereldoorlogen
Paragraaf 53: Historische achtergrond (1914-1945)
1914 - 1918
Eerste Wereldoorlog
Verslagenheid, beschaving heeft gefaald
(zichtbaar in de kunst)
Jaren 20
Roaring twenties (positief gevoel dat nu echt
een nieuw tijdperk aanbrak na WWI)
Optimisme om de oorlog proberen te vergeten
Jaren 30
Economische crisis, werkeloosheid en opkomst
dictatuur
In Nederland bleef het rustig:
Radicale partijen bleven klein
Democratisering
Sociale wetgeving versterkt
1939
Begin Tweede Wereldoorlog
Interbellum is de periode tussen de oorlogen
Paragraaf 54: Het Modernisme
Nederlands literatuur 1
, Modernisme is een parapluterm voor het expressionisme,
impressionisme en dadaïsme. Het modernisme wordt ook
wel avant-garde genoemd. Dit betekend een groep
vernieuwde kunstenaars in het interbellum die voorlopen op
bepaald gebied.
In het modernisme ging het de kunstenaars niet om
realistische afbeelding van de werkelijkheid (zoals in de
19e eeuw), maar ideeën en gevoelens uitdrukken met Impressionisme
kleuren vormen en afbeeldingen. Dictatoriale overheden
moesten niet veel hebben van moderne kunst (te moeilijk
en onbegrijpbaar). Het modernisme is in de jaren 20.
Impressionisme
Beleving van de werkelijkheid is voor iedereen anders,
dus zo duidelijk mogelijk beschrijven
Literatuur
Veel bijvoeglijk naamwoorden Surrealisme
Neologismen (nieuwe woorden)
Archaïsmen (verouderde woorden)
Veel beeldspraak, vooral synesthesie
Veel alliteratie, enjambementen
Poëzievorm: sonnet
Schrijvers
Herman Gother
Mei
Frederik van Eeden
De kleine Johannes
Van de koele meren des doods
Surrealisme
Onderbewuste inschakelen om kunst te maken
Mix van werkelijkheid, a-logische verbanden,
dromen en associaties
Doel is inzicht die je met je verstand niet kan
krijgen
Éclitue automatique
Opschrijven wat in je opkomt, zonder verder na te
denken
Cadave exquis
Meerdere kunstenaars/ schrijvers werken
onafhankelijk aan een kunstwerk
Nederlands literatuur 2
, Paragraaf 55: Het expressionisme
Expressionisme
Gedeformeerde werkelijkheid
Vrije verzen
Minder regelmatige strofebouw, rijm en metrum
Ongrammaticale zinnen
Direct taalgebruik (meer zelfstandig naamwoorden
en werkwoorden, minder bijvoeglijk naamwoorden)
Minder hoofdletters en interpunctie
Poésie pure
Gaat om gevoel, vorm en inhoud is niet belangrijk
Meer stad, minder platte land
Gevoel weergeven is belangrijkst
Hierdoor bijzonder taalgebruik
Expressionistische verhalen behoren tot de groteske, term
voor verhalen waarin ongelijksoortige elementen door
elkaar lopen bv: komisch en tragisch. Soms leidt dit tot
absurdisme, het consequent volhouden van een
gedachtegang tot in het waanzinnige.
Verschil expressionisme en impressionisme:
Impressionisme →meer over werkelijkheid (buiten) en
natuur
Expressionisme →meer over gevoel (binnen) en stad
Paragraaf 57: H. Marsman
Hendrix Marsman is een expressionistische
schrijver
Noemde zijn poëzie ‘vitalistisch’
Het leven vieren
Realiteitsaanvaarding
Had veel waardering voor Übermensch, maar
spijt bij opkomst Hitler
Ging toen traditionelere poëzie schrijven tegen
de nazi’s
Boek:
Denkend aan Holland
Nederlands literatuur 3
, Paragraaf 58: F. Bordewijk
F. Bordewijk
Korte zinnen, strakheid
Schreef over vervreemding van de staat, tucht en
mechanisatie
Doel was het waarschuwen voor
ontmenselijking
Overdrijven werkelijkheid in verhalen
Expressionisme, surrealisme (werkelijkheid
vervormen door verbeelding) en nieuwe
zakelijkheid
Boeken:
Blokken → Toekomst van dictatuur in het
algemeen, uniek in schrijfwijze, alles in boek is
blokvormig
Bint
Knorrende beesten
Paragraaf 59: Het dadaïsme
Dadaïsme
Betekenis dadaïsme
Dada → ‘nonsens’-woord dat niks betekend
Noemde zichzelf dada, want wilde geen isme
genoemd worden
Aanval op moderne kunst
Bestaande kunst belachelijk maken
Waren kunstmakers, geen kunstenaars
Hangt nu toch tussen die ‘belachelijke’ kunst
Functionalisme
Kunst moet een doelmatig zijn, dus een functie
hebben
Antikunst
Als alles kunst kan zijn, is niets nog kunst. Dus
kunst stelt niks voor
Walging van burgerlijke regels, waarde en
normen aan kunst
Readymade
Kant-en-klaar fabrieksvoorwerp wordt kunst
Nederlands literatuur 4
, Toeval: willekeurige woorden/ voorwerpen
worden kunst
Toevalspoëzie
Simultaan gedicht
Meerdere gedichten door elkaar
Klankgedicht
Losse klanken, geen woorden
Fotomontage
Verschillende afbeeldingen of woorden
samenvoegen tot één geheel
Houding, niet echt een stroming
Een absoluut wantrouwen tegen zekerheden
Een speels maar effectief verzet tegen
autoriteiten
Het radicale nee zeggen tegen alles wat je
niet bevalt
Heeft maar kort geduurd, maar nu nog steeds
veel invloed uit het dadaïsme
Paragraaf 60: Paul van Ostaijen
Paul van Ostaijen
Eerst impressionist, toen expressionist, daarna
dadaïst en als laats poésie pure
Levensloop
Verstoorde processie in België →
gevangenisstraf
Vluchtte toen naar Berlijn en raakte daar
bevriend met dadaïsten
Als dadaïst
Fotomontage →flarden uit liedjes
Visueel →woorden beelden betekenis uit
door manier van weergeven
Met poésie pure ging het om klank, niet om
inhoud
Boek:
Bezette stad → montagetechniek
Paragraaf 61: Martinus Nijhoff
Nederlands literatuur 5
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller liekevanleenen. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.94. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
67096 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now