Summary
Samenvatting Begrippenlijst VWO 6 Biologie
- Course
- Level
Alle begrippen van biologie VWO 6 in 1 document
[Show more]
Seller
Follow
jillvanderkoog
Content preview
Begrippenlijst VWO 6actief transport transport van stoffen dat energie kost (van lage naar hoge concentratie)
additieven toegevoegde stoffen
ADI aanvaardbare dagelijkse inname, zonder dat je gezondheid gevaar loopt
aminozuur organische stoffen met carboxyl- en aminogroepen. Ongeveer 20
aminozuren spelen een rol als grondstof voor de synthese (vorming) van
eiwitten
amylase enzym om zetmeel af te breken
anti-oxidant beschermen een stof tegen aantasting van zuurstof
appendicitis blindedarmontsteking
appendix het wormvormig aanhangsel van de blinde darm
cellulase enzym bij bacteriën dat cellulose in de celwanden van planten verteert
cholecystokinine hormoon dat door de 12-vingerige darm afgegeven kan worden en de
galblaas stimuleert tot het afgeven van gal en de alvleesklier tot de secretie
van enzymen
cholesterol tot de sterolen behorende vetachtige stof, die in de meeste dierlijke weefsels
en lichaamsvloeistoffen voorkomt en een bestanddeel is van dierlijke
celmembranen
co-enzym naam voor een cofactor wanneer dit een organische stof is
darmepitheel cellen in de wand van de darm
darmflora de bacterien in de dikke darm
darmplooien de darmwand van de dunne darm is geplooid. Deze darmplooien zorgen
voor een enorme oppervlaktevergroting. Op de plooien bevinden zich talrijke
uitstulpingen, de darmvlokke
darmsap sap dat enzymen bevat die de vertering van eiwitten en koolhydraten
voltooien
darmvlokken zijn de vlokkige aanhangsels in de darmen (vooral in de dunne darm) die het
oppervlakte vergroten en microvilli op de cellen bevatten
denatureren het onherstelbaar van vorm veranderen van een eiwit
dipeptide stof waarvan elk molecuul bestaat uit twee aminozuureenheden. Een
dipeptide onstaat uit twee aminozuren door condensatie.
eiwit proteïne of eiwit is een stof waarvan elk molecuul is opgebouwd uit veel
aminozuur-eenheden
emulgeren van grote vetdruppels kleine vetdruppeltjes maken
,enterokinase enzym wat in de wand van de 12-vingerige darm wordt gevormd en activeert
het pro-enzym trypsinogeen tot trypsine
enzymen biokatalysator. Organische stof die stofwisselingsprocessen versnelt zonder
zelf verbruikt te worden
essentieel aminozuur dat je perse via je voedsel moet binnen krijgen en niet zelf kunt
aminozuur aanmaken
essentieel vetzuur bepaalde omverzadigde vetzuren die niet in het lichaam kunnen worden
gemaakt uit andere organische stoffen. Deze vetzuren moeten in het
voedsel voorkomen
feces ontlasting
gal afscheidingsproduct van de lever, dat een mengsel is van o.a. galzure
zouten. Deze galzouten emulgeren vetten en bevorderen de vertering van
vetten.
koolhydraat zijn voedingsstoffen ("suikerketens") die door het lichaam als brandstof
worden gebruikt
lactose melksuiker
lipase enzym van de alvleesklier dat vetten splitst tot glycerol en drie vetzuren
lipiden vetten
lymfevat onderdeel van het lymfestelsel; deze vaten vervoeren vooral vocht en witte
bloedcellen
maagportier de kringspier tussen de maag en de twaalfvingerige darm. De maagportier
werkt o.i.v. de pH in de twaalfvingerige darm. De maagportier laat een klein
beetje van de voedselbrij door naar de twaalfvingerige darm.
maltase enzym dat maltose afbreekt tot twee moleculen glucose
maltose een disacharide
microvilli zijn microscopische uitstulpingen van het celmembraan die het oppervlak
van cellen drastisch vergroten. Microvilli zijn te vinden in de dunne darm
monosacharide suikers met één ringstructuur in het molecuul, veelal met vijf of zes C-
atomen, zoals glucose, fructose en ribose. Uit monosachariden worden di-
en polysachariden opgebouwd.
onverzadigd vetzuur met minstens 1 dubbele koolstofbinding.
vetzuur
pancreas alvleesklier
pasteuriseren is een proces in de voedselindustrie dat schadelijke bacteriën in aan bederf
onderhevige voedselproducten vernietigt door het voedsel kort te verhitten,
zonder het product te beschadigen.
, pepsine (peptase) enzym afgegeven door de maag om eiwitten af te breken tot kleinere
polypetiden
pepsinogeen inactief pro-enzym, welke onder invloed van zoutzuur geactiveerd kan
worden tot pepsine
peptidase enzym dat polypetiden afbreekt tot losse peptiden (aminozuren)
peristaltiek golvende afwisselende samentrekking van lengte- en kringspieren van de
darm en andere holle organen
polymeer veel van dezelfde moleculen aan elkaar vast gekoppeld
polypeptide aminozuurketen
poortader bloedvat dat loopt van de dunne darm naar de lever
positieve verschijnsel dat een proces wordt beïnvloed door zijn eigen resultaat. Als de
terugkoppeling invloed remmend is spreekt men van negatieve terugkoppeling, als de
invloed stimulerend is spreekt men van positieve terugkoppeling
proteïne eiwit
resorptie opname van stoffen uit de darmwand
secretine hormoon dat door 12-vingerige darm afgegeven kan worden en de lever
stimuleert tot het produceren van gal en de alvleesklier tot het afgeven van
NaHCO3
spoorelement mineralen die je slechts in geringe hoeveelheden nodig hebt
steriliseren is een met pasteuriseren vergelijkbaar proces met een veel hogere
temperatuur waardoor de smaak sterk verandert omdat de eiwitten in het
gesteriliseerde product door de hoge temperatuur chemische wijzigingen
ondergaan
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller jillvanderkoog. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.15. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
75619 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now