Samenvatting De Wereld van Aardrijkskunde HAVO 4/5 H4 Vraagstukken in Nederland
95 views 3 purchases
Course
Aardrijkskunde
Level
HAVO
Een perfecte samenvatting om je voor te bereiden op je aardrijkskunde toets of examen!
Veel succes met het leren en het maken van de toets! Je kunt het! En vooral met deze samenvatting...
Tip: bekijk ook mijn andere (aardrijkskunde)samenvattingen!
Hoofdstuk 4 – Vraagstukken in Nederland
4.1 – De wereld van de waterschappen
Nederland – gevecht tegen het water (rivieren en zee)
Daarom kwamen er terpen (wierden -Gronings-) en dijken (2000 jaar geleden)
Voor nieuwe landbouwgrond werden nieuwe gebieden bedijkt samenwerking – waterschappen
vanaf middeleeuwen
Waterschappen:
Democratisch gekozen
Partijen
4-jarige stemming
Verschillen in keuzes tussen partijen
o Economie tegen landbouw bijv.
Taken waterschap:
Bescherming tegen hoogwater
o Storm en hoogwater weerstaan
o Inspectie en onderhoud
o Bijv. duinaanleg
o Ook recreatie/toerisme/natuurontwikkeling
Zorgen voor voldoende grond- en oppervlaktewater
o Zandgebieden grondwaterstand laag -> slecht voor natuurgebieden
Door landbouw/naaldbossen ook minder grondwater
Verdroging -> planten verdwijnen (zoals heide)
Zorgen voor een goede waterkwaliteit
o Oppervlaktewater is moeilijk schoon te houden (vooral door dichtbevolking)
o Slib en afval oorzaken watervervuiling
Zuivering van afvalwater
o Gebeurt in rioolzuiveringsinstallaties
o Bezinken en zeven -> water schoon
o 95% schoon water -> kan in rivieren en meren
o Wat overblijft -> slib -> biogas/papier/kunstmest van gemaakt
Is NL veilig? niet helemaal, denk aan bijna overstroming in 1995 gevoel van veiligheid verdwijnt
Ook verandering vanwege klimaatverandering (onvoorziene omstandigheden) -> meer regenval
bijv.?
4.2 – De stroomgebieden van Rijn en Maas
Rivieren -> veel invloed op ruimtelijke inrichting Nederland
o Vormen NL
o Door overstroming -> opnieuw inrichting
, Stroomgebied (gebied dat water afvoert via één hoofdrivier met zijrivieren)
Rijn: stroomgebied 185 duizend km2
o Komt vanuit Alpen
o Regenval en smeltende gletsjers
o Stroomstelsel (stelsel van hoofdrivier en zijrivieren) is sterk vertakt (in Moezel, Ruhr
en IJssel bijv.)
Maas: stroomgebied 35.000 km2
o Vanuit noordoosten FR
o In bovenloop (gedeelte van een rivier dicht bij de bron) = geen gletsjers
regenrivier
Grens tussen twee rivieren = waterscheiding bepaald door hoogste delen in het landschap
(waterscheiding Rijn en Maas = Ardennen/Zwarte Woud)
Hoeveel water komt er in de rivier? 5 factoren:
Hoeveelheid neerslag
Hoeveelheid verdamping (via oppervlakte/vegetatie)
Hoeveel wordt er vastgehouden (retentie)
Hoeveel water wordt er opgeslagen (bergen – in langzaam stromend en stilstaand water)
Hoeveel water wordt er gebruikt (door mensen en natuur)
Retentie/berging vertraagt en houdt water vast als dat veel is = vertragingstijd: lang
Hoeveelheid water op één moment afgegeven = debiet
Verdeling over het jaar = regiem
Maximale afvoer rivier – veel neerslag en/of smeltwater piekafvoer
Hoogte rivier laten zien
Hoogte water laten zien
Verval = hoogteverschil tussen twee punten
Verhang = verval in meters per kilometer
Een rivier wordt in de middenloop en benedenloop bijna altijd dieper
Dwarsprofiel = doorsnede rivier overdwars (kun je bijv. dijken/kribben/diepte op 1 punt zien)
Voor bedijking rivieren ongehinderd stromen bovenrivierengebied stroomsnelheid groter
zand uit bedding mee als slib beneden afgezet (lagergelegen gebieden = kommen)
Bij overstromingen in lagergelegen NL zand in rivierbedding – alleen klei afgezet gevolg:
oeverwallen kleiig en er kwam laagveen
Na 9e eeuw:
Bevolkingsgroei
Ontginning bossen en veen
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller henrivds1210. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.52. You're not tied to anything after your purchase.
