Hoofdstuk 1 Kennismaking
Het privaatrecht = rechtsverhouding tussen burgers of personen.
Het publiekrecht = rechtsverhouding tussen overheid en burger.
Het burgerlijk procesrecht omvat: voorschriften en procedureregels waarmee een persoon
in een civiele procedure zijn materiële rechten en plichten kan effectueren, vast laten
stellen, tot stand laten brengen, wijzigen of beëindigen.
De functies van burgerlijk procesrecht
- Handhaven en beïnvloeden van materiële burgerlijke rechten en plichten
- Voorkomen van een gerechtelijke procedure (preventiefunctie)
- Voorkomen van eigen inrichting
Bronnen van burgerlijk procesrecht
- Wetten
Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering (Rv) voeren van een procedure
bij de burgerlijke rechter
Wetboek op de rechterlijke organisatie (RO) hoe de rechterlijke macht in
Nederland is georganiseerd
- Internationale verdragen
- Verordeningen
- Jurisprudentie
- Gewoonte
- Algemene rechtsbeginselen
Algemene uitgangspunten
Deze uitgangspunten worden gevormd door algemene rechtsbeginselen en voorschriften
voor procedures. Dienen als leidraad voor rechters en als waarborg voor een eerlijk proces
voor de procespartijen. Algemene uitgangspunten zijn terug te vinden in art. 19 t/m 30 Rv,
art. 6 EVRM en de Grondwet.
- Recht op rechtspraak en bijstand art. 17, 18 en 112 Gw
- Onafhankelijke en onpartijdige rechter art. 40 Rv
- Hoor en wederhoor art. 19 Rv
- Behandeling en beslissing binnen redelijk termijn art. 20 Rv
- Openbaarheid van zitting en uitspraak art. 27 lid 1 en 29 lid 1 Rv
- Motiveringsbeginsel art. 30 Rv
- Geen rechtsweigering en volledige beslissing art. 23 en 26 Rv
- Beginsel van partijautonomie art. 24 Rv
- Ambtshalve aanvulling van rechtsgronden art. 25 Rv
,Hoofdstuk 2 Deelnemers
Het beginsel van de partijautonomie leidt ertoe dat er een civiele procedure wordt gestart,
partijen kunnen dit zelf bepalen en ook waarover er wordt geproduceerd.
Aan de civiele procedure kunnen natuurlijke personen en rechtspersonen deelnemen.
Voorbeelden van de rechtspersonen zijn:
- Gemeente (publiekrechtelijke rechtspersonen)
- Provincie (publiekrechtelijke rechtspersonen)
- Naamloze vennootschap (privaatrechtelijke rechtspersonen)
- Besloten vennootschap (privaatrechtelijke rechtspersonen)
De VOF, de CV en de maatschap zijn GEEN natuurlijke of rechtspersonen. Wel zijn ze
bevoegd om te procedure, op grond van art. 51 Rv.
Als een natuurlijk niet handelingsbekwaam is (3:32 BW) dan wordt hij vertegenwoordigd
door een handelingsbekwaam persoon, deze persoon treedt op als wettelijke
vertegenwoordiger.
De vertegenwoordiger is de formele procespartij, is degene die beslissingen in de procedure
neemt en op wiens naam de procedure wordt gevoerd.
De vertegenwoordigde is de materiële procespartij, is het rechtssubject van de
rechtsbetrekking waarover het geschil bestaat; degene met inhoudelijke belangen in de
zaak.
Rechtspersonen kunnen niet zelf produceren, daarom moeten ze zich laten
vertegenwoordigen door een natuurlijk persoon, dit is geen formele procespartij. De
rechtspersoon is de formele en materiële procespartij. Behalve bij een faillissement, dan is
de rechtspersoon handelingsonbekwaam. De curator wordt de formele procespartij en de
rechtspersoon is de materiële procespartij.
Voor het voeren van een gerechtelijke procedure is kennis vereist, daarom kan je je laten
bijstaan door een deskundige rechtsbijstandverlener. De meest voorkomende is de
advocaat. In art. 18 Gw is het recht op rechtsbijstand geregeld, voor de kosten.
De advocaat
Bij de kantonrechter is een advocaat niet verplicht, art. 79 lid 1 Rv. Bij alle andere
gerechtelijke procedures is een advocaat wel verplicht, art. 79 lid 2 Rv. Dit geldt ook voor
hoger beroep en/of cassatie. Bij de Hoge Raad geldt dat deze slecht gevoerd kunnen worden
door een advocaat bij de Hoge Raad art. 409 en 426b Rv, dit worden cassatieadvocaten
genoemd.
Gemachtigde
In art. 80 lid 1 Rv is geregeld dat een partij zich in een procedure bij de kantonrechter kan
laten bijstaan of zich door een gemachtigde kan laten vertegenwoordigen. Bij kort-geding,
art. 255 lid 1 Rv, is een uitzondering; het laten bijstaan is een vertrouwenspersoon, maar de
partij zelf moet ook aanwezig zijn. Een gemachtigde moet wel handelingsbekwaam zijn en
overlegt een schriftelijke volmacht, art. 80 lid 2 Rv. De advocaat of gerechtsdeurwaarder
hoeft geen volmacht te overleggen.
, De gerechtsdeurwaarder
De drie kentaken van de gerechtsdeurwaarder zijn:
1. Uitbrengen van exploten art. 45 tot 66 Rv
2. Leggen van conservatoir beslag
3. Ten uitvoer leggen van uitspraken van de rechter
De griffier en de gerechtssecretaris
Griffie is de gerechtelijke administratieve ondersteuning van een bepaald gerecht. De
gerechtssecretaris is de hulp en rechterhand van de rechter.
De rechter
De rechter doet een uitspraak en spreekt uit wie er ‘gelijk’ krijgt. Verder heeft een rechter
een lijdelijke rol en voert de regie. Ook beslist hij of er een zitting wordt gehouden en hoe
deze wordt vormgegeven, art. 30k Rv. De rechter is onpartijdig en onafhankelijk, anders kan
de rechter een beroep doen op wraking of verschonen art. 36-41 Rv. De rechter wordt
benoemd op grond van art. 117 Gw.
Nederland heeft 3 soorten gerechten, art. 2 RO.
1. Rechtbanken (arrondissement)
Rechtbank is de laagste rechter in Nederland en een feitenrechter. Behandelen zaken in
eerste aanleg alle civiele zaken. Artikelen over de rechtbank zijn terug te vinden in art. 40 tot
57 RO.
2. Gerechtshoven (ressort)
De tweede gerechtelijke instantie in Nederland. Behandelt hoger-beroepszaken en
beoordeelt de hele zaak opnieuw ‘over’, het is een feitenrechter. Artikelen over het
gerechtshof zijn terug te vinden in art. 58 tot 71 RO.
3. Hoge Raad
De hoogste rechter in Nederland. De Hoge Raad is de cassatierechter en beoordeelt de zaken
niet opnieuw. De artikelen over de Hoge Raad zijn terug te vinden in art. 72 tot 83 RO.
De Hoge Raad kan de uitspraak van een lagere rechter alleen vernietigen wanneer er sprake
is van art. 79 RO:
Verzuim van vormen die op straffe van nietigheid in acht moeten worden genomen,
of
Schending van het recht
Verder is er nog een verschil tussen enkelvoudige en meervoudige kamers. Bij de rechtbank
is het uitgangspunt dat de zaken worden behandeld en uitgesproken door een rechter
(enkelvoudig), art. 15 lid 1 Rv. De meervoudige kamer bestaat uit drie rechters, dit komt niet
vaak bij rechtbanken voor, art. 15 lid 2 Rv.
Het gerechtshof behandeld en spreekt zaken uit door een meervoudige kamer van drie
rechters, art. 16 lid 1 Rv. De rechters bij het gerechtshof worden raadsheren genoemd.
De Hoge Raad behandeld en beslist door een meervoudige kamer van vijf rechters, art. 17 lid
1 Rv. Ook hier worden de rechters raadsheren genoemd.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller aprilgoejer66. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.00. You're not tied to anything after your purchase.