Summary
Samenvatting geschiedenis van de filosofie MET LEERDOELEN
- Course
- Institution
Samenvatting geschiedenis v/d filosofie jaar 1. Uitgewerkt met leerdoelen.
[Show more]
Seller
Followlotterolleman
Reviews received
Content preview
College, geschiedenis van de filosofieHet ik, de ziel, de mens. Kant -> wat is de mens?
De mens is speciaal in verhouding tot dieren, beiden een ziel, maar toch een verschil.
Filosofen geven poging tot een antwoord.
Plato
Leerdoelen:
Je verwoordt Plato’s visie op de mens en zijn beeld van de ziel
Je vergelijkt dat met hoe er in andere cultuurkringen over de ziel gedacht wordt.
PowerPoint:
Vragen van Plato:
Hoe kunnen we weten of iets waar is?
Wat is de mens?
-> kritiek op het mythisch denken
Phaedrus inleiding:
Begint met een rede over beminnen en bemind worden.
Plato 427-347
De Staat. Phaedrus
De ideeënleer
De essentie van de dingen die we waarnemen noemt Plato de Idee
(eidos, idea: gestalte, type, vorm). Deze kennen we slechts door het
denken, terwijl hetgeen we met de zintuigen waarnemen, namelijk de
verschillende bijzondere dingen, de verschijningsvormen van zulke
Ideeën is.
Op welke vragen wilde Plato een antwoord geven?
Socrates -> ik weet dat ik niets weet.
Mythische verhalen: wat die goden doen, is niet tonen hoe een rechtvaardig leven eruitziet.
Bij het idee God, hoort een bepaalde inhoud. Vroomheid en goedheid laten die goden niet zien.
Die mythische verhalen geven geen betrouwbare verhalen. Verwonderde zich erover: waar haal ik
die intuïtie vandaan? Uit zichzelf voelde hij kritiek op verhalen waarmee hij groot werd gebracht.
Interessant -> het kritisch bevragen. Er is iets in de mens: het denken, wat maakt dat wij kritische
vragen kunnen stellen, dat kritische nadenken verder ontwikkelen.
Op welke vragen wilde Plato een antwoord geven: wat betekent het denken en wat kunnen wij met
het denken bereiken? Plato zei erbij: als mens goed gebruikmaken van dit denken, onderscheiden zij
zich van dieren.
Hoe kunnen we weten of iets waar is? (Sceptici -> we kunnen niet weten of iets waar is)
Plato denkt: het moet mogelijk zijn als wij goed en betrouwbaar nadenken, we daadwerkelijk op iets
komen wat we voor waar mogen houden. Niet iets wat wij construeren, dat is iets dat er eerder is
dan ons eigen denken. Ons denken moet zich richten op iets wat we er al is. Een idee van waarheid,
een zijn van waarheid, een zijnswijze van waarheid; het bestaat, het ons denken moet ons richten op
dit idee.
De vroege Plato, de midden Plato en de late Plato. De Plato die het meest invloed heeft gehad op het
westerse denken is de midden Plato (denkt Marieke).
,De wereld is niet zo goed als hij had kunnen zijn, maar er is ergens een wereld die zo goed is, dat wij
hem volmaakt kunnen noemen. We zien zaken in de wereld die wij anders willen, of waarvan wij
willen dat zij er niet waren. Ons verlangen en liefde leert ons dat deze wereld de niet best mogelijke
wereld is, dus moet er een andere zijn.
Plato’s filosofie heeft veel bijgedragen aan gnostische stromingen (deze werkelijkheid bestaat uit een
geestelijke wereld en een materiële wereld, de materiële wereld zoals wij deze zien is geschapen
door demiurg, en die demiurg is een kwade God en in ons mensen die materieel zijn en geestelijk,
zijn de goede God en de kwade God in gevecht. In een situatie van strijd, deze strijd wordt gevochten
in de mens: afzien van menselijke behoefte -> ascese, negatieve visie op het lichaam. Probleem zoals
J.C. erg problematisch: hij is mens geworden). Schema van Plato, drie eeuw V.Chr. invloed gehad ook
op Augustinus.
Paramedus onderscheid zichtbare wereld, zintuiglijke waarnemingen vs. (?)
De allegorie van de grot -> de gelijkenis van de grot, blz. 57
We leven in een schijnwereld en de echte werkelijkheid ligt buiten ons. Omdat we vastzitten, kunnen
we ook niet anders dan dit denken, dit is het enige wat we hebben gezien. Wij zitten in de schaduw
van de perfecte wereld. 1. Pijn opdoen nieuwe ervaring -> wil je die nieuwe werkelijkheid wel
accepteren, die gang uit die grot, naar de andere werkelijkheid is pijnlijk. De weg ernaartoe geeft
angst, je kunt ineens je ogen niet meer gebruiken, geluid is te hard. 2. Wij zijn onderdeel van de
werkelijkheid en bevinden ons in de schijnwerkelijkheid, je hebt iemand nodig die je eruit haalt, die
persoon ervaar je in eerst instantie als negatief.
De ziel -> de mogelijkheidsvoorwaarde om die weg naar buiten te gaan, de ziel bestaat bij Plato uit
drie delen: het meest basic, laagste: verlangen naar eten en voortplanting, midden: het hart moet,
het hogere gedeelte: het denken. Dankzij de ziel hebben we de mogelijkheid om ons uit de
gevangenschap van de grot te bevrijden.
De ziel volgens Plato:
Hoogste -> nous: rede, het denken
Midden -> thumos: het hart (moet)
Laagste -> epitumatotikon: verlangen naar eten en voortplanting
Plato wilde niet zeggen dat deze wereld slecht was, iets wat is kan niet slecht zijn, want het is
veroorzaakt door het goede. Wat zijn is, is goed -> helemaal platoons. Wat kwaad is, wat kwaad lijkt,
, is een vorm van niet-zijn, negatie van het zijn. Subtieler dan gnostici (-> die negatieve God bestaat
wel degelijk). Plato: deze wereld is goed, want geschapen door een goede God. (Augustinus: kwaad is
de afwezigheid van het goede).
Bevrijding uit de God, proces waarbij je iemand nodig hebt.
Als je zegt hoe het daadwerkelijk zit, wordt het je niet in dank afgenomen; hoe de
(schijn)werkelijkheid is. Als diegene terug zou komen, zou hij zeggen: kom mee naar boven, maar
niemand gelooft hem; ze vinden hem ongeschikt voor het leven geworden. Bij aandringen zouden ze
hem zelfs vermoorden. Dat maakt dat deze passage, deze gelijkenis, erg aan Socrates doet denken,
die ze in dat onrechtvaardige vonnis de doodstraf hebben gegeven. En Jezus, die ook vermoord
wordt, alle profeten ook.
Niveaus van denken en zijn
Ideeën Inzicht
Wiskundige vormen Kennis
Zintuigelijke waarnemingen Geloof
Schaduwen, spiegelbeelden, afbeeldingen, Mening
kunst
Het opdelen van de werkelijkheid in vier niveaus.
Niveaus van zijn: van zijnskwaliteiten, het hogere zijn en het mindere zijn, het mindere zijn geeft
minder betrouwbare kennis. De laagste vorm van zijn die schaduwen op de rots, worden veroorzaakt
door iets anders, maar dat weten ze niet; men denkt dat dit de echte werkelijkheid is. Dat
spiegelbeeld wat je ziet, is niet echt de werkelijkheid. Ook zo over kunst; Plato was negatief over
kunst; standbeeld; de echte persoon geeft je meer kennis. Plato heeft onderschat hoezeer mensen
verlangen naar beelden. Hij schrijft dit alles in zijn Staat, politieke filosofie, om kunstenaars uit zijn
Staat te bannen. Hij was een ideoloog die niet tegen kunst kon.
College 2, 22-3-2022
Leerdoel:
Je verwoordt Plato’s visie op het uiteindelijke en het goede leven.
PowerPoint
Phaedrus samenvatting:
De ziel is principe van leven.
De ziel is eeuwig.
De ziel is samengesteld uit verschillende delen.
De ontwikkeling van de individuele ziel ligt ten grondslag aan de verschillende standen in de
samenleving.
De ziel woont tijdelijk in een lichaam.
De ziel kan na de dood reïncarneren of blijvend in een volmaakte wereld zijn
Vragen Phaedrus
Plato vertelt opnieuw een gelijkenis, net als in de Staat.
Hoe beschrijft Plato de ziel?
Ziel is onsterfelijk -> wat voortdurend uit zichzelf beweegt is onsterfelijk
Een ziel kan alleen bewegen van binnenuit. Hetgeen wat vanuit buiten wordt ontvangen is onbezield.
Als twee paarden en wagen, een beeld voor de ziel.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller lotterolleman. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.89. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
67474 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now