Leerdoelen
1. De student geeft een onderbouwde typering van het joodse volk/de joodse beschaving vanuit het
boek van Benima.
Jodendom wordt allereerst getypeerd als een Joodse beschaving, door de Joodse taal, literatuur,
kunst, muziek, filosofie, etc.
Volk= een sociale constructie, een idee.
-groepssolidariteit, de ervaring van leven in een diaspora en het zijn van een minderheid.
Het gevoel van vertrouwdheid, het thuiskomen.
Een stam. Een volk op weg naar huis.
2. De student vat de drie factoren van Botticini en Eckstein samen die de verandering van apoliaans
naar mercuriaans inluiden en kan het verschil tussen deze houdingen uitleggen (Benima, vanaf p. 25).
Verandering van apoliaans naar mercuriaans:
1. Religieus voorschrift dat in de eerste eeuw, vlak voor de verwoesting van de Tweede Tempel, werd
uitgevaardigd door de hogepriester Josjoea ben Gamla. Joodse vaders kregen de verplichting zonen
te leren lezen.
2. Het Jodendom met zijn gerechtshoven van rabbijnen een rechtsmacht kent die contractrecht kan
afdwingen.
3. (zorgde voor bevolkingskrimp) in Erets Jisraël was de bereidheid om betere economische
omstandigheden op te zoeken.
De termen zijn een verwijzing naar de Romeinse god van de handel, Mercurius, die geassocieerd
wordt met snelheid, welsprekendheid, reizen, wetenschap, maar ook met list en bedrog, en de
Griekse god van de oorlog, Apollo, die ook wordt geassocieerd met muziek en schone kunsten.
Apolloniërs -> boeren en aristocratie, land, traditie, stabiliteit en hiërarchie zijn belangrijk.
Zij besteden taken waar zij zich liever niet mee bezighouden uit aan ->
Mercurianen -> degenen die niet van hier zijn; dood, handel, magie, wildernis, geld, ziekte, intern
geweld.
Mercurianen worden door de Appolloniërs als ongrijpbaar, onbetrouwbaar, ervaren. Je hoort niet
thuis waar je bent.
3. De student analyseert welke transitie er plaatsvind bij het joodse volk in de moderne tijd (Benima,
hoofdstuk 1).
Behalve in Marokko en Iran is overal de joodse aanwezigheid verdwenen uit wat nu de moslimwereld
is, na een geschiedenis van meer dan 2500 jaar. De krimp van het joodse leefgebied is enorm. In
Israël en de VS bloeit nu de joodse cultuur.
In de komende decennia zullen veel Joden in de diaspora assimileren en opgaan in niet-joodse
bevolkingen.
Door historische veranderingen: Verlichting, moderniteit, Sjoa, Israël, globalisering.
4. De student weet door welke 4 strategieën het joodse volk heeft weten te overleven (Benima,
hoofdstuk 1)
1. Multi etniciteit, een gewild, maar vooral ook onvoorzien resultaat van het leven in een diaspora.
2. De keuze om te stoppen met vechten.
3. Lernen -> hoogopgeleid. Alles zul je leren, niks zul je nodig hebben.
, 4. Je niet permanent settelen, altijd op weg naar huis. Je thuis steeds elders zoeken en vinden is een
kenmerk van mercurianisme.
-Volk, veel joden hebben geen idee van de ideeën, tradities, geschiedenis, geloofsopvattingen,
rituelen, gedeelde lotsbestemming.
-De beroepsstructuur -> als handelaren, geldwisselaars, bankiers, vaklieden. Joden moesten in elke
stad, bij elke bisschop of hertog en andere machthebbers onderhandelen of ze zich er überhaupt
mochten vestigen.
5. De student vat de rabbijnse perioden, middeleeuwen en moderne tijd uit de joodse geschiedenis
samen en kan belangrijke gebeurtenissen daarbinnen plaatsen (vd Heide, hoofdstuk 2)
Joodser dan dit krijgt u het niet hoofdstuk 3
Leerdoelen
1. De student kan verhalen over de geschiedenis van het jodendom analyseren op mythologische
verhalen/ervaren geschiedenis en echte geschiedschrijving.
Veel van de mythologische verhalen zijn ‘ervaren geschiedenis’: de verhalen functioneren alsof ze
waargebeurd zijn.
2. De student kan uitleggen wat de kracht van mythologieën is (volgens Benima)
Mythologie biedt mensen zicht op de problemen waarmee ze worstelen, laat zien hoe daarmee
omgegaan kan worden, geeft vertelstructuren a.d.h.v. waarvan het eigen levensverhaal kan worden
verwoord en begrepen en reikt levenspatronen uit voor de volgende generatie.
-> negatief uitpakken: destructieve patronen kunnen zich (generaties lang) manifesteren. Kunnen
ook transformaties teweeg brengen.
3. De student vat samen wat de mystieke visie van Benima is op teksten in het jodendom.
Joodse basisteksten: Tanach, Misjna, Tosefta, Talmoed, Midrasj en Zohar.
Zij noemt zichzelf mystici op basis van een breed scala aan mystieke ervaringen: veranderingen in het
bewustzijn en veranderingen in de beleving ‘van het hart’.
Kenmerkend voor die mystieke ervaring is dat ze lijken te behoren tot een werkelijkheid die zich
presenteert als de echte werkelijkheid, de ware werkelijkheid, een werkelijkheid die zich achter en
onder de dagdagelijkse werkelijkheid bevindt. Teksten zoals de Tenach zijn een wand tussen die
werkelijkheden.
Niets = Ayin, Grenzeloos, zonder einde= Ein Sof
Er is niets wat beweegt en toch beweegt alles (voorbeeld van het schilderij)
4. De student kan uitleggen op welke manieren met 'gruwelteksten' uit de geschriften wordt
omgegaan.
Thiefe geeft gewelddadige citaten weer, 2 procent van de totale Tenach. Afkomstig van de profeten,
die o.a. de toekomst kunnen voorspellen. Voorspellingen van vreselijke tijden. De profeten doen de
voorspellingen om het joodse volk te bewegen een leven te leiden dat wel goed is voor maatschappij
en milieu.
(blz. 74-83 ontbreekt).
5. De student kan de inhoud van de belangrijkste Joodse geschriften kort omschrijven. (uit de Lange)
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller lotterolleman. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.89. You're not tied to anything after your purchase.