Summary
Volledige samenvatting Strafvordering
- Course
- Institution
Volledige samenvatting van het vak Strafvordering gedoceerd door prof. Traest
[Show more]
Seller
Follow
bdp
Reviews received
Content preview
STRAFVORDERINGTITEL III: ALGEMENE BEGINSELEN STRAFPROCESRECHT
1. DEFINITITE
1.1. BEGRIP
= Geheel van rechtsregels betreffende de opsporing, vervolging en berechting van personen die ervan
verdacht worden een misdrijf te hebben gepleegd
Syn. Formeel strafrecht, strafprocesrecht, strafvordering
v Behoort tevens tot strafprocesrecht:
• Regels betreffende de organisatie en werking van de strafgerechten
• En regels betreffende de tenuitvoerlegging van de beslissing van deze gerechten
à Berechting en eventuele bestraffing van de dader van een misdrijf, kan slechts via het strafprocesrecht
worden bewerkstelligd
Meestal heb je bij een misdrijf naast de strafvordering ook een burgerlijke vordering (indien er een
slachtoffer is).
Elk strafrechtelijk vonnis is vatbaar voor hoger beroep. Bij hoger beroep in strafzaken zijn er steeds 3
zetelende rechters.(ßà alleenzetelde raadsheer in burgerlijke zaken).
1.1.1. ONDERSCHEID TUSSEN MATERIEEL EN FORMEEL STRAFRECHT
Verschilt op 3 verschillende manieren:
• Personen tot wie ze gericht zijn
• Inhoud van de regels
• Sanctionering van de schending van de regels
1.1.2. PERSONEN TOT WIE DE REGELS GERICHT ZIJN
Materieel strafrecht: gericht tot iedereen (burger en overheid)
• Vb. verbod om diefstal of zedenfeiten te plegen
Formeel strafrecht: in de eerste plaats gericht tot de overheid
• Vb: aanhouding eerst 24u en nu 48u
• Strafprocesrecht wordt in een eerste plaats beschouwd als proces tussen degemeenschap en
verdachte
• Vb. politie, staande en zittende magistratuur
• Uitzonderlijk zal de gewone burger met de regels van strafprocesrecht te maken krijgen
o Vb. huiszoeking uitvoeren mag je pas doen bij bevel van rechter tenzij debewoner
schriftelijk en voorafgaand toestemming geeft.
o Vb. als getuige optreden in een rechtszaak
o Vb. uitvoeren telefoontap
, 1.1.3. INHOUD VAN DEZE REGELS
Materieel strafrecht: vanzelfsprekende inhoud
• Bescherming van fundamentele waarden
• Strafwetboek legt uit welke daden je niet mag stellen
Formeel strafrecht: minder vanzelfsprekend
• Beschermde waarden liggen op een ander vlak en zijn meer aan evolutie onderhevig
• Vb. verjaring, getuige moet op terechtzitting verschijnen, …
1.1.4. SANCTIONERING VAN SCHENDING VAN DEZE REGELS
MATERIEEL STRAFRECHT
= bestraffing
à Op elk misdrijf staat een straf
FORMEEL STRAFRECHT
= Niet steeds een sanctie op het niet naleven, sanctie staat niet vast
v Niet-naleving of schending processuele normen worden op een andere wijze gesanctioneerd
v Soms verval van de strafvordering, soms bewijsuitsluiting, soms strafvermindering, …
Vb: huiszoekingsbevel voor nr 15 maar je moet in nr 13 zijn, de wet zegt hier niks over, maar wat
moet de rechter doen? à Eerlijk proces geschonden?
• Schending processuele norm kan tot gevolg hebben dat proceshandeling of hele procedure
nietig is
o Vb. niet-gedagtekende dagvaarding nietig OF in verder stadium hele procedure
nietig
• Soms heeft overtreding gevolgen voor bewijsvoering -> bewijsuitsluiting
o Vb. rechter mag geen onrechtmatig verkregen bewijs gebruiken zoals bij bekentenis
die werd verkregen met miskenning van de rechten van de verdediging
o Vb. er wordt een huiszoeking gedaan zonder een onderzoeksbevel dan mag de
rechter deze zaken niet gebruiken! Al deze bewijzen moeten worden uitgesloten!
• Bij het bereiken van de verjaring zal de strafvordering vervallen omdat je deze persoon niet
meer kan bestraffen!
o Dit wordt duidelijk in de wet gezegd
1.2. DOELSTELLING VAN HET STRAFPROCES
1.2.1. WAARHEIDSVINDING
v Waarheidsvinding en bescherming van individuele grondrechten
• Waarheidsvinding, publiek recht, openbaar belang
, Vb. houding van het slachtoffer irrelevant
• In democratische landen heb je ook de bescherming van de individuele grondrechten
Vb: recht op briefgeheim, recht op privacy
1.2.2. BESCHERMING VAN INDIVIDUELE GRONDRECHTEN
v Bescherming individuele grondrechten
• Privacy, briefgeheim, eigendomsrecht
à ruimer dan enkel de rechten van verdediging
• Elke burger moet weten dat er controle gebeurd op de wettelijkheid van wat de overheid
heeft gedaan
1.2.3. ONDERLINGE AFWEGING VAN WAARHEIDSVINDING EN INDIVIDUELE
GRONDRECHTEN
• Aanvankelijk waarheidsvinding centraal
• Individuele grondrechten: vooral sedert de tweede helft 20e eeuw
o Legaliteitsbeginsel (art. 12Gw.), privacy (art. 22 GW)
o Formele wet op zich is niet voldoende, de wet moet ook aan bepaalde inhoudelijke
eisen beantwoorden (vb. art. 8 EVRM)
Concrete afweging in de rechtspraak: slingerbeweging
v Sinds jaren 60: meer belang aan grondrechten
v Nu:
• Veel nadruk op rechtshandhaving (o.a. als gevolg van het terrorisme)
• Vb. recente discussie in 2017 over de verlenging van de arrestatietermijn (48/72uur)
• Art. 32 VTSV: onrechtmatig verkregen bewijs
2. ACCUSATOIRE EN INQUISITOIRE STRAFRECHTSPLEGING
2.1. PRINCIPE
Accusatoir:
v Horizontale processtructuur:
• Processtructuur dat men kent van het burgerlijk procesrecht
• Je hebt een eiser en verweerder, eiser stelt procedure in tegen verweerder en de rechterzal
hier een uitspraak over vellen (zal een derde zijn)
v Passieve rol van de rechter
v Rechter zal rol van arbiter spelen
v Volledige openbaarheid
Inquisitoir:
v Verticale processtructuur
• Openbaar ministerie zal een preferentiële positie hebben in het proces
, • OM zit niet op gelijke voet met verdediging
v Actieve rol van de rechter (niet enkel arbiter maar heeft ook eigen taak in vinden waarheid)
• Vb. getuigenverhoor dan zal de rechter vragen kunnen stellen
• Vb. beklaagde kan gehoord en bevraagd worden door rechter
v Eerder geheim karakter (vooronderzoek is geheim maar proces is openbaar dus een mengeling van
inquisitoir en accusatoir)
2.2. PRAKTIJK
Zuivere types komen bijna nergens meer voor (meestal mengvorm)
v Common law landen: (VS,UK)
• Hoofdzakelijk accusatoir processysteem
o Grotere rol voor politie
o Veel juryrechtspraak
v Continentale landen (België, hoofdzakelijk Europa)
• Hoofdzakelijk inquisitoir
o Vooronderzoek onder leiding van OM
o Soms vooronderzoek onder leiding van onderzoeksrechter
• Doch onderzoek ter terechtzitting hoofdzakelijk accusatoir (openbaar) maar op basis van
tijden het vooronderzoek samengesteld strafdossier (het is dus een mengeling)
• Als iemand straf ondergaat dan is die voor de rechter verschenen, is geen onderhandeling
tussen procureur en verdachte maar is er een rechter tussen gekomen!
2.3. STRAFRECHTSHERVORMING IN EUROPA
Niet kennen examen
3. VERLOOP VAN HET STRAFPROCES
à Bij burgerlijk proces heb je geen vooronderzoek omdat de burger/eiser zelf zijn bewijzen moetgaan
verzamelen en een dagvaarding moet instellen tegen de verweerder en daarna zal de rechter gewoon een
uitspraak vellen. Bij een strafproces heb je altijd een voornderzoek. Dat vooronderzoek kan twee vormen
aannemen: opsporingsondezoek of gerechtelijk onderzoek.
3.1. VOORONDERZOEK
Doel = eventueel bestaan van voldoende bezwaren
3.1.1. OPSPORINGSONDERZOEK EN GERECHTELIJK ONDERZOEK
OPSPORINGSONDERZOEK
v Onderzoek geleidt door Procureur des Konings
• Zonder onderzoeksrechter!!!
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller bdp. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $16.29. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
78998 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now