Goederenrecht Hoorcollege
Hoorcollege 1
Privaatrecht kun je onderverdelen in personenrecht en vermogensrecht.
Personenrecht gaat over wie de personen in het recht zijn. Personenrecht is terug te
vinden in boek 1 (natuurlijke personen) en boek 2 (rechtspersonen).
Vermogensrecht gaat over rechten en verplichtingen die personen kunnen dragen.
Het vermogensrecht is te verdelen in het goederenrecht en het verbintenissenrecht.
Het verbintenissenrecht gaat over bronnen van verbintenissen. Belangrijke bronnen
hiervan zijn de onrechtmatige daad en het contract. Het contractenrecht is terug te
vinden in boek 6 (het algemene deel), boek 3 (hoe komen rechtshandelingen tot
stand) en boek 7 (bijzondere overeenkomsten). Hierin is de gelaagde structuur goed
te zien. Gaat het om een arbeidsovereenkomst, moet je bijna de hele wettenbundel
af.
Daarnaast kennen we ook heet aansprakelijkheidsrecht (art. 6:162 BW); de
onrechtmatige daad.
Het goederenrecht
Het belangrijkste deel is in boek 3 weergegeven. Een ander belangrijk deel staat in
boek 5. Onder het goederenrecht kennen we zaken en vermogensrechten, artikel 1
van boek 3. In het begin van boek 3 kun je de definities van zaken en
vermogensrechten lezen.
Art. 3:1 BW: Goederen zijn alle zaken en vermogensrechten.
Art. 3:2 BW: Zaken zijn de voor menselijke beheersing vatbare stoffelijke objecten.
Zaken
Eigendom is geregeld in art. 5:1 BW: meest omvattende recht. Zaken kun je
onderverdelen in roerend en onroerend, wat geregeld is in boek 3 BW.
Dieren zijn geen zaken, art. 3:2a lid 1 BW
Onroerend en roerend
Art. 3:3 lid 1 BW: onroerend zijn de grond, de nog niet gewonnen delfstoffen, de met
grond verenigde beplantingen, alsmede de gebouwen en werken die duurzaam met
de grond zijn verenigd, hetzij rechtstreeks, hetzij door vereniging met andere
gebouwen of werken.
Art. 3:3 lid 2 BW: roerend zijn alle zaken die niet onroerend zijn.
Portacabin arrest, NJ 1998/97
Een gebouw kan duurzaam met de grond zijn verenigd doordat het naar aard en
inrichting bedoeld is duurzaam ter plaatse te blijven. Daarbij kan tevens worden
gekeken naar de bedoeling van de bouwer, maar alleen voor zover die naar buiten
toe blijkt. De verkeersopvatting vormt geen zelfstandige maatstaf wanneer het gaat
om de vraag of een zaak roerend of onroerend is.
Bestanddelen
Art. 3:4 lid 1 BW: al hetgeen volgens verkeersopvatting onderdeel van een zaak
uitmaakt, is bestanddeel van die zaak.
Art. 3:4 lid 2 BW: een zaak die met een hoofdzaak zodanig verbonden wordt dat zij
daarvan niet kan worden afgescheiden zonder dat beschadiging van betekenis wordt
toegebracht aan een der zaken, wordt bestanddeel van de hoofdzaak.
,HR 13 november 2020, NJ 2021, 86 m.n.t. Verstijlen (Glencore III): bij materiële
verbondenheid doet de verkeersopvatting daar niet aan af, omdat sprake is van
zelfstandige criteria.
Invulling verkeersopvatting
- Gebouw dat als gebouw incompleet is (niet het productieproces maar het
gebouw zelf) of
- Hoofzaak is zonder het bestanddeel onvoltooid.
Machine in fabriek: Depex NJ 1993/316
Groutanks bij tunnelbak: Prorail, NJ 2013/571.
Vermogensrechten
Art. 3:6 BW: rechten die, hetzij afzonderlijk, hetzij tezamen met een ander recht,
overdraagbaar zijn. of er toe strekken de rechthebbende stoffelijk voordeel te
verschaffen, ofwel verkregen zijn in ruil voor verstrekt of in het vooruitzicht gesteld
stoffelijk voordeel, zijn vermogensrechten.
Het recht van de koper onder een koopovereenkomst is dat de eigendom wordt
overgedragen van de iphone (voorbeeld). Dit is juridisch gezien een recht op
levering. Het recht van de verkoper onder die koopovereenkomst is het geld
ontvangen. Over en weer zijn er dus rechten en plichten.
Als koper krijg je ook het recht om het goed over te dragen aan een derde.
Art. 3:89 – art. 3:95: wat zijn goederen (leveringsformaliteiten)
, Hoorcollege 2
Verbintenissenrecht
Een verbintenis is een vermogensrechtelijke rechtsbetrekking tussen twee of meer
personen op grond waarvan de ene partij (schuldenaar) verplicht is tot een bepaalde
prestatie waartoe de andere partij (schuldeiser) is gerechtigd.
Verbintenissen hebben dus ook een actieve zijde: een vorderingsrecht dat toekomst
aan de schuldeiser en dat een verplichting inhoudt voor de schuldenaar.
Overdracht
- Art. 3:83 BW: overdraagbaarheid
- Art. 3:84 BW:
Geldige titel: rechtvaardiging voor overdracht (koopovk, ruilovk);
Levering;
Door een beschikkingsbevoegde.
Sogelease arrest
Cafés werden vaak gefinancierd door een brouwerij. Cafés zijn risicovolle
ondernemingen. Wanneer een brouwerij daar veel geld in heeft gestoken, zien ze
dit geldt niet meer terug (vanwege faillissement). Geldverstrekkers proberen
daarom te werken met zekerheden. De inventaris werd overgedragen aan de
brouwerij. Dit was een bijzondere vorm van overdracht (financiair). De gedachte
hierachter was dat wanneer je eigenaar was, je ervoor kon zorgen dat je een deel
van de lening kreeg van de inboedel van de inventaris. Je kan op die manier een
feitelijke voorrang krijgen.
Het Hof oordeelde: het financiaire eigendom is niet een volwaardige vorm van
eigendom. Je kan het zien als pandrecht. Er bestond al een oud pandrecht maar
hier maakte niemand gebruik van. Het oude pandrecht had namelijk een probleem:
om pandrecht te vestigen moest je de zaken in recht brengen aan de inventaris
(macht aan Heineken geven). Dit werkt niet want dan is de kroegbasis zijn
inventaris kwijt. Hij kan dan geen omzet draaien. Om die reden is de praktijk
gebruik gaan maken van overdracht. De hoofderegel bij eigendomsverschaffing is
levering door bezitsverschaffing. Maar artikel 115 niet feitelijk, maar een
tweezijdige verklaring: namelijk cp levering. Het bezit wordt overgedragen, maar de
zaak blijft onder de vervreemder. De nieuwe bezitter wordt dan middellijk bezitter
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller suusjebdn. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.61. You're not tied to anything after your purchase.