Leerdoel 1: Welke soort wetten zijn er en hoe komen die tot stand?
Leerdoel 2: Wat zijn de geldingsvoorwaarden voor de rechtsbron ‘wet’ en wat is de onderlinge rangorde tussen
wetten?
Leerdoel 3: Hoe verhouden internationale verdragen zich tot het Nederlandse recht? Wanneer is een verdrag
geldig in Nederland en hoe komt die gelding tot stand?
Leerdoel 4: Wanneer kan een verdrag een wettelijke regeling opzijzetten? Wat is de taak van de rechter bij een
conflict tussen wet en verdrag?
Boek 1: Recht in context, hoofdstuk 3: Het normatieve moment van het rechtsbegrip: het recht als systeem,
paragraaf 1 tot en met 5.
Paragraaf 1: Inleiding.
Leerdoel 1: Welke soort wetten zijn er en hoe komen die tot stand?
De wet: geschreven rechtsbron. Bevat algemene regels die van toepassing zijn op meerdere gevallen.
Het verdrag: geschreven rechtsbron. Bevat algemene regels die van toepassing zijn op meerdere
gevallen.
Jurisprudentie: geschreven rechtsbron. Bevat beslissingen in concrete gevallen.
Gewoonterecht: ongeschreven rechtsbron. Bevat algemene regels die van toepassing zijn op
meerdere gevallen.
Leerdoel 2: Wat zijn de geldingsvoorwaarden voor de rechtsbron ‘wet’ en wat is de onderlinge rangorde tussen
wetten?
Niet voorbij gekomen in deze paragraaf.
Leerdoel 3: Hoe verhouden internationale verdragen zich tot het Nederlandse recht? Wanneer is een verdrag
geldig in Nederland en hoe komt die gelding tot stand?
Niet voorbij gekomen in deze paragraaf.
Leerdoel 4: Wanneer kan een verdrag een wettelijke regeling opzijzetten? Wat is de taak van de rechter bij een
conflict tussen wet en verdrag?
Niet voorbij gekomen in deze paragraaf.
Paragraaf 2: Wat betekent het begrip ‘rechtsbron’?
Leerdoel 1: Welke soort wetten zijn er en hoe komen die tot stand?
Niet voorbij gekomen in deze paragraaf.
Leerdoel 2: Wat zijn de geldingsvoorwaarden voor de rechtsbron ‘wet’ en wat is de onderlinge rangorde tussen
wetten?
Betekenissen van het woord rechtsbron:
Historisch:
1. De vindplaatsen van het recht in een bepaalde tijd en plaats> kenbronnen. Een officiële bron hierin is
het Staatsblad, waarin alle wetten in formele zin en algemene maatregelen van bestuur worden
aangekondigd. Ook zijn er niet-officiële vindplaatsen, zoals tv-programma’s, waar ook wel is
fragmenten van het recht besproken worden. Van Apeldoorn: de kenbron van het levend recht is altijd
het maatschappelijk leven zelf> actuele moment.
2. Een bron waaruit de wetgever heeft geput bij het tot stand brengen van de wet. Geschiedenis van
deze bronnen:
, Romeinse recht uit de elfde eeuw.
Franse Code Civil uit 1804.
Burgerlijk Wetboek uit 1838.
Burgerlijk Wetboek uit 1992.
Huidig Burgerlijk Wetboek.
Sociologisch:
1. Een socioloog noemt bij rechtsbron alle factoren die het tot een rechtsbron hebben gemaakt. Dit
worden de materiële rechtsbronnen genoemd.
Economische factoren.
Politieke factoren.
Religieuze krachten.
Biologische krachten.
Psychologische krachten.
Juridisch:
1.
Criterium aan de hand waarvan kan worden vastgesteld of een regel deel uitmaakt van het positieve
recht> formele rechtsbronnen. Van deze formele rechtsbronnen zijn er vier in Nederland:
De wet.
Het verdrag.
De jurisprudentie.
De gewoonte.
(rechtsbeginselen): niet volledig erkend als formele rechtsbron, maar wel steeds meer gebruikt.
Ze zijn op inhoud moeilijk toe te kennen als rechtsbronnen, omdat ze ongeschreven zijn en niet
direct iets over het geldende recht vertellen.
Doctrine: geschriften van gezaghebbende juristen.
Erkenning van rechtsbronnen verschilt naar plaats en tijd.
Verschillende rechtstheorieën leiden tot verschillende rechtsbronnen.
Bepaalde rechtsbronnen zijn dominant bij de beantwoording van rechtsvragen met betrekking tot
bepaalde problematiek.
Bij de beantwoording van rechtsvragen die in een direct verband staan met ontwikkelingen in de
samenleving, zijn weer andere rechtsbronnen van belang.
Legitimatie van rechtsbronnen: waarom erkennen wij juist deze bronnen? (filosofie) Rechtsbronnen
komen tot stand volgens democratische en rechtsstatelijke procedures en beginselen.
Twee vragen die altijd aan bod komen bij de behandeling van rechtsbronnen:
1. Waarom vormt iets een bron van bindende rechtsregels? Legitimiteitsvraag.
2. Welke voorwaarden moeten daar dan voor zijn vervuld? Legaliteitsvraag.
Leerdoel 3: Hoe verhouden internationale verdragen zich tot het Nederlandse recht? Wanneer is een verdrag
geldig in Nederland en hoe komt die gelding tot stand?
Niet voorbij gekomen in deze paragraaf.
Leerdoel 4: Wanneer kan een verdrag een wettelijke regeling opzijzetten? Wat is de taak van de rechter bij een
conflict tussen wet en verdrag?
Niet voorbij gekomen in deze paragraaf.
Paragraaf 3: De wet als bron van recht.
Leerdoel 1: Welke soort wetten zijn er en hoe komen die tot stand?
Betekenis van het begrip ‘wet’: Art. 81 Gw: ‘de vaststelling van wetten geschiedt door de regering en de Staten-
Generaal gezamenlijk.’ De formele wetgever (wetgevende macht) wordt hiermee dus gevormd aan de hand
van twee organen:
1. Regering: bestaat uit de Koning en de ministers (Art. 42 lid 1 Gw). De minister is verantwoordelijk
voor de Koning, voor het ministerie waar hij leiding aan geeft en voor zijn staatssecretaris. De minister
moet verantwoordelijkheid afleggen aan het parlement (ministeriële verantwoordelijkheid).
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller evaverkoren0. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.75. You're not tied to anything after your purchase.