Deel III. Vertegenwoordiging, tussenpersonen en distributie
Hoofdstuk 1 Vertegenwoordiging van de onderneming
Afdeling 1 Vertegenwoordiging in het algemeen
Vertegenwoordiging = juridische figuur waarbij een persoon (vertegenwoordiger) in naam van een
andere persoon (vertegenwoordigde) rechtshandelingen stelt die aan de vertegenwoordigde worden
toegerekend als deze handelingen vallen binnen de vertegenwoordigingsmacht van de
vertegenwoordiger.
toerekening = rechten & verbintenissen volgend uit die RH’s gelden als rechten & verbintenissen
v/d vertegenwoordigde, vertegenwoordiger zelf zal niet gebonden zijn o.g.v. de betrokken RH.
veronderstelt dat aan 2 vwd’n is voldaan :
1. Vertegenwoordiger handelt “in hoedanigheid” (qualitate qua) = in naam v/d
vertegenwoordigde. Expliciet/blijkt uit concrete omstandigheden.
als niet voldaan = middellijke vertegenwoordiging (naamlening) : vertegenwoordiger
handelt voor rekening v/e opdrachtgever maar in eigen naam. Naamlener zal zelf gebonden
zijn.
stille maatschap : werkende vennoot treedt op als middellijk vertegenwoordiger
commissionair = middellijk vertegenwoordiger
2. Vertegenwoordiger handelt binnen vertegenwoordigingsbevoegdheid = hij mág in naam
v/d vertegenwoordigde optreden & respecteert de grenzen van deze bevoegdheid.
als niet voldaan = vertegenwoordigingsonbevoegdheid : vertegenwoordiger handelt in
naam v/e opdrachtgever maar zonder / buiten bevoegdheid.
in beginsel geen toerekening v/d RH (1998 OBW), opdrachtgever is niet
gebonden t.a.v. 3en
3e kan zich tegen risico indekken door legitimatie van bevoegdheid te vragen
onbevoegde vertegenwoordiger zal zelf ook niet gebonden zijn => maar het is
wel een onrechtmatige daad (tenzij hij de perken van zijn volmacht duidelijk
kenbaar maakte aan de 3e)
1) Bekrachtiging : achteraf door de vertegenwoordigde v/d vertegenwoordi-
gingshandeling, expliciet / impliciet
2) Schijnvertegenwoordiging : door de concrete omstandigheden kan het
een 3e niet ten kwade worden geduid dat geen volmacht/andere
legitimatie werd gevraagd.1 (vertegenwoordigingsmacht zonder vertegen-
woordigingsbevoegdheid)
grondslag v/d vertegenwoordigingsbevoegdheid :
1. Contractuele verhouding : volmachtverlening door opdrachtgever aan vertegenwoordiger.
Uitdrukkelijk / stilzwijgend.
2. Niet-contractueel : oneigenlijk contract (zaakwaarneming), de wet (ouder voor minderjarig
kind), gerechtelijke uitspraak (aanstelling v/e curator)…
1
opdrachtgever zal zich in de interne verhouding wel kunnen verhalen op de schijnvertegenwoordiger die
onbevoegd optrad.
,Afdeling 2 Vertegenwoordiging in het vennootschapsrecht
Rechtspersonen & andere onstoffelijke organisaties hebben vertegenwoordiging nodig om RH’s te
kunnen stellen.
Bij vertegenwoordiging v/e rechtspersoon is er ultiem geen natuurlijke persoon bij wie kan worden
aangeklopt.
Vertegenwoordigingsmacht zonder vertegenwoordigingsbevoegdheid komt vaak voor :
voor vennootschappen met rechtspersoonlijkheid zijn er gevallen van
vertegenwoordigingsmacht gebaseerd op de bekendmaking : art. 2:8, §1, 5° en 2:14, 1° jo.
art. 2:18 en 2:19 WVV.
voor volkomen rechtspersonen geldt het “Prokura-systeem” : bepaalde bevoegdheids-
beperkingen perken de vertegenwoordigingsmacht niet in, zelfs niet indien ze werden
bekendgemaakt.
Afdeling 3 Vertegenwoordiging bij vennootschappen zonder rechtspersoonlijkheid en bij
onvolkomen rechtspersonen
1) Vennootschappen zonder rechtspersoonlijkheid :
Wanneer mag en kan een vennoot/zaakvoerder de vennoten t.a.v. 3en verbinden?
a. Optreden in hoedanigheid
indien in naam v/d vennoten werd opgetreden (uitdrukkelijk/stilzwijgend) – in
interne verhouding kan er wel verhaald worden op de andere vennoten voor de
kosten & aansprakelijkheden die werden opgelopen.
=> de stille maatschap!
b. Optreden binnen de vertegenwoordigingsbevoegdheid
Vertegenwoordigingsbevoegdheid valt in principe samen met de bestuurs-
bevoegdheid (4:11 WVV). Vertegenwoordigingsmacht valt in principe ook samen met
de vertegenwoordigingsbevoegdheid (interne beperkingen aan de bevoegdheid om
te besturen & vertegenwoordigen = tegenwerpelijk aan 3en).
2) Onvolkomen rechtspersonen :
Vertegenwoordigingsbevoegdheid valt in principe samen met de bestuursbevoegdheid.
Gaat wel om ‘organieke’ vertegenwoordiging : “organen” die voor de vennootschap
optreden doen dat alsof ze (een deel van) de vennootschap zelf zijn, zonder dat ze op een
contractuele lastgeving steunen bekendmaking = bijkomende vwd.!
Identiteit van de eventuele zaakvoerders moet bekendgemaakt worden, gepubliceerde
beperkingen a/d vertegenwoordigingsbevoegdheid zijn dan tegenwerpelijk aan 3en.
Kennisgeving van de hoedanigheid van vertegenwoordiger is vereist.
Ook organieke vertegenwoordiging. Statuten moeten het vertegenwoordigingssysteem vermelden.
Duale bestuursstructuur in NV : Directieraad heeft algemene vertegenwoordigingsbevoegdheid en
RvT heeft enkel vertegenwoordigingsbevoegdheid voor zijn voorbehouden bevoegdheden.
,Publicatie van beperkingen a/d vertegenwoordigingsbevoegdheid volstaat niet altijd om ze
tegenwerpelijk te maken.
Prokura-systeem : sterke relativering v/d tegenwerpelijkheid v/h, zelfs gepubliceerde, statutair
voorwerp. 3e kan zich ook niet op de doeloverschrijding (vennootschap kan deze immers niet aan
3en tegenwerpen) beroepen om zich aan zijn verbintenissen jegens de vennootschap te onttrekken.
niet-tegenwerpelijkheid geldt ook voor andere statutaire beperkingen a/d
vertegenwoordigingsbevoegdheid in de BV, CV en NV. Enkel wettelijke beperkingen zijn
tegenwerpelijk.
Aantal bestuurders die vennootschap t.a.v. 3en moeten vertegenwoordigen :
BV : als meerdere bestuurders => 1 kan vennootschap vertegenwoordigen, want iedere
bestuurder is individueel beslissingsbevoegd (behoudens statutaire afwijkingen =>
collegialiteit : art. 5:73, §1, al. 3).
CV : // als in BV (6:61).
NV : RvB & RvT & DR => collegiaal beslissen + collegiaal vertegenwoordigen (= minstens de
meerderheid onder hen moet akte onderteken waarbij vennootschap partij is).
Bij BV & NV kan er van wettelijke regels afgeweken worden => handtekeningclausule :
o NV : vertegenwoordigingsmacht kan in statuten worden meegedeeld aan 1/meer
bestuurders/leden van RvT/DR (Art. 7:93, §2 WVV).
= versoepeling regel collegialiteit
o BV & CV : vertegenwoordigingsbevoegdheid kan aan individuele bestuurders worden
onttrokken & aan 2/meer onder hen worden toegewezen (5:73 & 6:61) = 2/meer
handtekeningsclausule = veel voorkomend (eenhandtekeningsclausule kan ook =>
zelden).
= verstrenging regel concurrentiële individuele bevoegdheid
o moet bij uittreksel worden bekendgemaakt & moet betrekking hebben op de
algemene vertegenwoordigingsmacht v/h bestuursorgaan.
o stel toch kwalitatieve/kwantitatieve beperkingen gekoppeld => clausule = geldig
maar beperking van vertegenwoordigingsbevoegdheid is niet tegenwerpelijk
BV/CV : met individueel handelende bestuurders => bestuurders behouden
individuele vertegenwoordigingsmacht; beperking aan individuele vertegen-
woordigingsmacht is niet tegenwerpelijk aan 3en
NV : 3e kan wel nog beroep doen o/d handtekeningsclausule, maar de
beperking a/d clausule is hem niet tegenwerpelijk (7:93, §2, tweede lid,
tweede zin + 7:109, §2, tweede lid, tweede zin + 7:110, tweede lid, vijfde zin)
Beperkingen a/d vertegenwoordigingsbevoegdheid : niet-tegenwerpelijk aan of tegen derden, WEL
geldig! Hebben interne gevolgen; interne aansprakelijkheid t.a.v. de vennootschap.
Als vennootschapsvertegenwoordiger een tegenwerpelijke bevoegdheidsbeperking schendt, kan de
RH niet worden toegerekend a/d vennootschap. Wederpartij kan de vertegenwoordiger dan buiten-
contractueel aanspreken voor de schade die zij daardoor heeft geleden.
Niet als :
Vertegenwoordiger heeft wederpartij voldoende ingelicht over grenzen van zijn bevoegdheid.
Wederpartij wordt geacht zelf een fout te hebben begaan door de RH aan te gaan met de
onbevoegde (ah. verdeeld tussen vertegenwoordiger & wederpartij).
Naast systeem van organieke vertegenwoordiging => ook conventionele vertegenwoordigers
mogelijk (volmachten). Vertegenwoordiger treedt niet op als orgaan, maar als LH van vennootschap
, (geschreven volmacht legitimeert hem).
kan geen proceshandelingen stellen namens RP (enkel organieke & advocaat).
voor RH’s die op Hypotheekkantoor moeten worden overgeschreven = authentieke volmacht
nodig ( organieke : legitimatie o.b.v. bekendmaking i/h BS).
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller tla. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $9.17. You're not tied to anything after your purchase.