Summary
Samenvatting Psychologie en sociologie, ISBN: 9789001875633 Psychologie en Sociologie (FMAPSS22)
- Course
- Institution
- Book
Samenvatting Psychologie en sociologie, ISBN: 5633 Psychologie en Sociologie (FMAPSS22)
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
marijekersseboom
Reviews received
Content preview
Samenvatting Psychologie en sociologieSamenvatting psychologie en sociologie
Deel I Psychologie
H1 – Gedrag en invloeden op gedrag
1.1 Psychologisch perspectief
Psychologie = De wetenschap die zich bezighoudt met het bestuderen van het gedrag en de mentale
processen van de mens als individu.
Sociale psychologie = Dat deel van psychologie dat zich bezighoudt met de wisselwerking tussen het
individu en zijn sociale omgeving.
Sociologie = De wetenschap die zich bezighoudt met het bestuderen van de manier waarop mensen
in grotere verbanden samenleven.
1.2 Gedrag
Gedrag = Waarneembare activiteiten.
1.3 Factoren die gedrag beïnvloeden
Zie: Figuur 1.1
Factoren die ons gedrag beïnvloeden:
Lichamelijke factoren
o Lichamelijke gesteldheid
Psychische factoren
o Persoonlijkheidseigenschappen
o Drijfveren
o Attitudes
o Zelfbeeld
Sociale factoren
o Het gedrag dat anderen van je verwachten dat je vertoond. Je hebt verschillende
rollen waarbij je allemaal andere ander gedrag vertoond.
Culturele en spirituele factoren
o Gedrag dat wordt vertoond door een cultuur of godsdienst.
Fysische en geografische factoren
o Weer, seizoensgebonden en locatie gebonden factoren.
1.4 Vier psychologische stromingen en in historisch perspectief
1.4.1 De eerste stroming: de psychoanalyse
Grondlegger: Sigmund Freud (1856-1939)
Kort samengevat gaat Freud ervan uit dat onbewuste krachten een sterke invloed hebben. Om met
anderen te kunnen samenleven, moeten mensen leren hun onbewuste lusten en impulsen te
kanaliseren en sublimeren.
1.4.2 De tweede stroming: het behaviorisme
Grondlegger: John B. Watson (1878-1958)
Behavioristen zijn van mening dat omgevingsfactoren veel meer bepalend zijn voor gedrag dan
erfelijke factoren. Elk gedrag is aan te leren, mits men de goede omgevingsfactoren kan inzetten.
1.4.3 De derde stroming: de humanistische psychologie
Grondlegger: Carl Rogers (1902-1987) en Abraham Maslow (1908-1970)
1
,Samenvatting Psychologie en sociologie
De stroming is een reactie op twee hiervoor. De basisideeën van deze stroming zijn:
Mensen hebben een vrije wil
Alle individuen zijn uniek en gemotiveerd om hun mogelijkheden volledig te benutten
Echt begrip van menselijk gedrag kun je alleen leren door mensen te bestuderen, dus niet
door het bestuderen van dieren
Psychologen moeten individuen bestuderen in plaats van het gemiddelde van groepen
1.4.4 De vierde stroming: de cognitieve psychologie
Belangrijke mensen aan het begin zijn Vygotshki, Piaget en Tolman. De term cognitieve psychologie
is van Ulrich Neisser (1967)
Cognitie = De verzameling van iemands gedachten, kennis en inzichten.
1.5 Drie recente psychologische stromingen
1.5.1 De positieve psychologie
Het accent wordt gelegd op alles wat goed gaat, op de sterke kanten, en p mogelijkheden voor
verdere ontwikkeling.
1.5.2 De neuopsychologie
Door middel van apparatuur rechtstreeks in de hersenen van mensen zien waar iets gebeurt bij een
bepaalde prikkels.
1.5.3 De evolutionaire psychologie
Mede door de neuropsychologie krijgt men inzicht in de opbouw van onze hersenen in de loop van
de tijd, over een veel langere periode dan eeuwen. De evolutionaire psychologie heeft heel
interessante en overtuigende inzichten opgeleverd over ons gedrag. Het lastige is dat die inzichten
niet wetenschappelijk getoetst kunnen worden, en daardoor een speculatief karakter houden.
H2 – Persoonlijkheid
2.1 Persoonlijkheid
Persoonlijkheid = De verzameling van duurzame eigenschappen die iemands gedrag kenmerken.
Je persoonlijkheid komt tot uiting in je gedrag. Uit onze interpretatie van het gedrag van de ander
leiden wij eigenschappen van iemands persoonlijkheid af.
De persoonlijkheid wordt bepaald door erfelijke factoren en door omgevingsfactoren (nature,
nurture).
2.2 The Big Five, nu de belangrijkste theorie van persoonlijkheid
The Big Five = Een theorie die vijf dimensies kent waarop een positie tussen twee uitersten aangeeft
hoe het op die dimensie zit met iemands persoonlijkheid.
2.2.2 De vijf dimensies van The Big Five
Zie: Figuur 2.1
The Big Five kent vijf dimensies, waarop je van hoog tot laag kunt scoren:
1. Extraversie = Mate van gericht zijn op de buitenwereld
2. Vriendelijkheid = Gericht zijn op belang van zichzelf of van de ander
3. Zorgvuldigheid = Mate van gedisciplineerd en georganiseerd zijn
4. Emotionele stabiliteit = Mate van stabiliteit en stressbestendigheid
5. Openheid voor ervaring = Mate van vernieuwend of behoudend zijn
2
, Samenvatting Psychologie en sociologie
2.2.3 Een voorbeeld van de vijf dimensies van The Big Five
Zie: Figuur 2.2
De uitkomsten van The Big Five persoonlijkheidstest kun je samenvatten in een grafiek. Op iedere
dimensie vind je de lage score in het midden van het web en een hoge score aan de buitenkant.
Mensen nemen een bepaalde positie in op elk van de vijf dimensies.
2.2.4 Extravert en introvert toegelicht
Introvert of extravert gedrag is zowel genetisch bepaald als afhankelijk van omgevingsfactoren.
2.3 Socialisatie en persoonlijkheidsontwikkeling
Socialiseren = Het aanleren van wat in een bepaalde situatie het juiste gedrag is.
Verinnerlijken van waarden en normen = Het overnemen van belangrijke waarden van je ouders als
jongere.
Socialisatie = Het overnemen en verinnerlijken van gedrag, normen en waarden die binnen een
bepaalde groep algemeen aanvaard zijn.
Er zijn twee vormen van sociaal leren van belang:
Imitatie = Het nadoen van iemand anders gedrag
Identificatie = Het proces waarbij iemand zich vereenzelvigt met kenmerken van een ander
Ego-grenzen = Het leren van jouw persoonlijkheid duidelijk af te grenzen van de persoonlijkheid van
andere mensen.
2.4 Mentale stoornissen en persoonlijkheidsstoornissen
2.4.1 Mentale stoornissen
Mentale stoornissen worden in onze samenleving minder gemakkelijk geaccepteerd dan lichamelijke
problemen.
2.4.2 Persoonlijkheidsstoornissen
Er zijn mentale stoornissen die als het ware in de persoonlijkheid verankerd zijn. Ze hebben vaak te
maken met sociaal gedrag, ze uiten zich in het contact met anderen. Meestal liggen aan die
stoornissen meerdere oorzaken tegelijk ten grondslag:
Biologische invloeden
Psychische factoren
Sociale invloeden
2.5 Humanistische psychologie en persoonlijkheid
De humanistische psychologie is ontstaan na de WOII. De grondleggers zijn Rogers, Maslow en
Allport. Enkele uitgangspunten van deze stroming zijn:
Mensen zijn in grote mate vrij om zelf belangrijke keuzes te maken in hun leven. Mensen
worden voor een deel gevormd door erfelijkheid en opvoeding, maar zij bepalen ook zelf wie
ze willen zijn.
Mensen hebben fundamentele behoeften die om bevrediging vragen. Wanneer het lukt om
die basisbehoeften te bevredigen, komen andere behoeften naar voren, zoals de behoefte
aan schoonheid en wijsheid.
Mensen zijn van nature gericht op zelfactualisatie, ze willen zichzelf ontplooien.
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller marijekersseboom. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.95. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
53022 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now