H1: wat is psychologie
Psychologie: een wetenschap waarbij het gedrag bestudeerd wordt en waarbij de
gedragsevidentie gebruikt wordt om de interne processen te begrijpen die ten grondslag liggen
aan dat gedrag
- Mensen zijn de enige wezens met rede → realiteit begrijpen
- Plato maakte onderscheid tussen ware, onzichtbare wereld en zichtbare veranderlijke
wereld.
- Aristoteles: meer belang aan observaties en vertrek vanuit axioma’s
- Wetenschappelijke revolutie: ware kennis is gebaseerd op systematische observatie en
actief ingrijpen in de wereld
- Copernicaanse revolutie
- 15-16e eeuw: aarde rond zon → galilei → newton
- Kalender klopte niet meer, gregoriaanse kalender. Tijdens de zoektocht naar
goede kalender: belangrijk axioma: de demonstratie dat de aarde stilstond in het
centrum van het universum
- Darwin met evolutietheorie 19eE
- Origin of the species 1859
- Survival of the fittest
- Implicaties van evolutieleer voor psychologie
- Omdat mensen geevolueerd zijn uit dieren, kon hun gedrag bestudeerd
worden, zoals men diergedrag bestudeerde en was het zinvol om de
gelijkenissen en verschillen toe zoeken tussen dierengedrag en menselijk
gedrag
- Wundt
- Structuralisme: op basis van introspectie proneren de structuur van bewustzijn
te ontdekken
- Introspectie = kijken naar het eigen bewustzijn van binnenuit, nadenken over
eigen psychisch functioneren
- Freud
- Psychoanalyse
- Hermeunetiek: onderzoeksmethodie die aansluit bij traditionele filosofische
cultuur. Interpretatiewerk van psychoanalytische therapeur leek meer op een
begrijpen van het verleden dan op het onderzoekswerk van een
natuurwetenschapper
- William James
- Functionalisme: toegepaste psychologie, gericht op praktische opossingen vs
onderwijs optimaliseren (relatie met evolutietheorie)
- Binet
- Zoeken naar funtionele instrumenten om intelligentie in kaart te vrengen met als
zoek inzichtelijk maken welke kinderen gemakkelijk leerden en minder
gemakkelijk leerden, geboorte van
toegepaste psychologie
- Pavlov
- Klassieke conditionering
,- Watson
- Behaviorisme: black box theorie, wetenschap van het gedrag. Studie van de
invloed van een stimulus (onafhankelijke) op de reactie van de persoon of het
dier (afhankelijke).
- SR-psychologie: andere omschrijving van behaviourisme, een stimulus lokt een
respons uit
- Inspiratiebron: Positivisme: natuurwetenschappen wordt gezien als de meest
succesvolle manier om de wereld te begrijpen en kennis te genereren.
1. Theorieen moesten gebaseerd worden op directe observaties die door anderen
herhaald kunnen worden, concepten moesten gedefinieerd worden in termen van
de gebruikte meetprocessen en zo concreet mogelijke begrippen = operationele
definitie het operationaliseren zorgt ervoor dat het makkelijk reproduceerbaar is
om een theorie toe te passen in een experiment
2. Onderscheid maken tussen onafhankelijke en afhankelijke variabelen
a. Onafhankelijk: karakteristieken van de situatie die op de persoon of het
dier inwerken en die door de onderzoeker gemanipuleerd kunnen worden
b. Afhankelijk: gedragingen van de persoon of het dier die de onderzoeken
kan meten om na te gaan of de onafhankelijke variabele invloed heeft
gehad.
3. Beschrijven van de precieze relatie tussen onafhankelijke en afhankelijke
variabelen liefst in de vorm van een wiskundige wet
- Geboorte psychoanalyse: bewustzijn en gedrag zijn zeer oppervlakkige
fenomenen en de ware oorsprong van het ontstaan van
persoonlijkheidsverschillen en mentale stoornissen ligt bij onbewuste krachten
- Cognitieve psychologie: de overtuiging dat men menselijk gedrag niet kon begrijpen
en voorspellen zonder beroep te doen op informatieverwerkende (cognitieve) processen
die zich afspelen in de hersenen.
,Moderne psychologie
- Uitgaand van 3 invloeden op het gedrag: biopsychosociale model
- Biologisch
- Wat was er nuttig tijdens de evolutie en wordt genetisch doorgegeven, bv
agressief gedrag om zo overlevingskansen hoog te houden, leidt tot
catharsis (=ontlading opgekropte energie), gevolgd door een nieuwe
accumulatie
- Psychologisch of cognitief
- 50% genetisch, 50% niet genetisch bepaald
- Men leert door gevolgen bij anderen te observeren
- Hoe mensen op situaties reageren of ze percipieren, ook kan er sprake
zijn van verkeerde perceptie. Ook reactie op gepercipieerde provocatie
verschilt van individu tot individu
- Sociaal
- Generationeel gedragsoverdracht.
- Extra sterke invloed bij biologisch kwetsbare personen.
Filosofie
- Veranderingen in de filosofische overtuigingen over de mens effenden weg van de
psychologie
- Menselijke geest heeft vrije wil
, - Descartes: 16-17e E: ging uit van 3 principes: dualisme, rationalisme en nativisme
- Dualisme: de mens bestaat uit lichaam en geest die onafhankelijk van elkaar zijn
- Rationalisme: ware kennis is gebaseerd op rede die door het toepassen van
logica nieuwe informatie afleidt uit de bestaande. Waarheid wordt achterhaald
door gebruik te maken van de rede, om de mens te begrijpen moest men over
hem na denken.
- Nativisme: de overtuiging dat de mens aangeboren kennis heeft, die het
uitgangspunt vormt van alle andere, afgeleide kennis. Vanuit de aangeboren
kennis kon de rede de volledige waarheid afleiden.
- 4e principe: universum is een machine die wiskundig beschreven kan worden
- Locke: 17e E
- Empirisme: de inhoud van de heest wordt niet gevormd door aangeboren
ideeën en afgeleide inzichten maar via zintuiglijke ervaringen die met elkaar
geassocieerd worden.
Soorten onderzoek
Repliceerbaarheid
- Beperking aan subjectieve ervaringen (menselijke intuities zijn beperkt, ook als het over
het eigen functioneren gaat, deze wijken onderling af ookal zijn beide personen
overtuigd van hun gelijk) zorgt ervoor dat aan het beginpunt van een psychologisch
onderzoek steeds een ovjectieve registratie van de feiten moet zijn, uitgevoerd op een
manier die zo nauwkeurig mogelijk beschreven wordt, dat een andere wetenschappelijk
opgeleide psycholoog die op exact dezelfde manier kan herhalen
Beschrijvend onderzoek
- Naturalistische observatie: men observeert op een systematische manier het gedrag
in een natuurlijke omgeving
- Interview: er worden mondeling vragen gesteld: gestructureerd of ongestructureerd
- Vragenlijsten en opiniepeilingen
- Bij (psychologische) gestandaardiseerde tests neemt men ook een vragenlijst af,
maar heeft men informatie over het verwachte antwoordenpatroon
Correlationeel-onderzoek
- 2 variabelen worden gemeten om na te gaan of ze met elkaar gerelateerd zijn, geen
sprake van een causaal verband. De kans bestaat dat een derde variabele de
geobserveerde resultaten bepaald heeft
Experimenteel onderzoek
- Variabelen worden gemanipuleerd en er wordt gekeken of dit effect heeft op de andere
variabele
Psychologisering
- Het toegenomen belang van psychologische variabelen en verklaringen in menselijke
relaties
- Rol: individualisering in de westerse maatschappij
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller emilyhegener. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.01. You're not tied to anything after your purchase.