Summary
Samenvatting - Neuroanatomie
- Course
- Institution
Vak = Neuroanatomie School = Hogeschool Gent Traject = 1e jaar 2e semester Alle lessen: PowerPoint + Eigen Notities
[Show more]
Seller
Follow
JanneVuyl
Content preview
NEUROANATOMIEHOOFDSTUK 6: HET ZENUWSTELSEL
6.1 OVERZICHT VAN DE FUNCTIE EN DE STRUCTUUR VAN HET ZENUWSTELSEL
Leerdoelen
- De anatomische onderdelen van het zenuwstelsel omschrijven
- De functionele opdeling van het zenuwstelsel begrijpen
6.1.1 ANATOMISCHE OPDELING VAN HET ZENUWSTELSEL
Twee grote delen:
1. Centraal zenuwstelsel
- Encephalon = hersenen (berschermd door schedel)
- Medulla spinalis = ruggenmerg (berschermd door wervelkolom) -
stopt aan ongeveer L1/L2
→ hierna komt ‘paardenstaart’ = cauda equina (bundel
ruggenmergzenuwen)
2. Perifere zenuwstelsel
- 12 paar nervi craniales = hersen zenuwen
- 31 paar nervi spinales = ruggenmerg zenuwen
→ Lichaam is symmetrisch op vlak van zenuwstelsel
6.1.2 DRIE ALGEMENE FUNCTIES VAN HET ZENUWSTELSEL
Drie belangrijke functies
AFSPRAAK:
1. Sensoriek = afferentie informatie = input
Sensoriek - blauw
- We voelen informatie buiten ons lichaam of in ons lichaam (bv. Oren Motoriek - rood
pakken geluid vast -> zenuwstelsel transporteert naar hersenen) Integratie - groen
- Perifere zenuwstelsel - PZS
2. Integratie
- Dingen herinneren en nieuwe informatie hieraan plakken, selecteren welk geluid belangrijk is,
wat je noteert tijdens de les
- Centrale zenuwstelsel - CZS
3. Motoriek = efferente informatie = output
- De zaken die we besturen met die motorische signalen (effectoren= klieren of spieren)
- Perifere zenuwstelsel – PZS
- Het centraal zenuwstelsel bestuurt effectoren via efferente of motorische banen
Naar de skeletspieren = somatomotorische banen
Naar de gladde spiercellen, kliercellen en hartspiercellen = autonome motorische
banen
o Sympathische banen (fight or flight): elk second van de dag moet je klaar staan
om te vechten (S van stress)
o Parasympathische banen (rest and digest): vertering gaat optimaal door,
volledige rust, ‘oplaadknop’
,Samenvattend schema
Onderdeel van het zenuwstelsel Bestaat uit Functie
Hersenzenuwen en Sensoriek (sensorische banen)
Perifeer zenuwstelsel - PZS
ruggemergszenuwen Motoriek (motorische banen)
Centraal zenuwstelsel - CZS Hersenen en ruggenmerg Integratie
Hoe werkt het zenuwstelsel?
Afbeelding bij 6.1.2 De informatie van de sensoren
bereikt het CZS via sensorische banen. Vanuit het CZS
vertrekken motorische banen naar de effectoren. De
willekeurige motorische of sensorische banen gaan
naar de skeletspieren. De autonoom motorische
banen gaan naar de hartspier, de klieren en de
gladde spieren.
Effectoren
ONBEWUST EFFECTOR BEWUST EFFECTOR
Autonoom motorische banen Somatomotorisch banen
= autonome banen = Somatische banen
= autonoom zenuwstelsel = Somatisch zenuwstelsel
= vegetatief zenuwstelsel = Willekeurig zenuwstelsel
= onwillekeurig zenuwstelsel
= klieren, hartspier en glad spierweefsel = Skeletspierweefsel
6.2 ZENUWWEEFSEL
Leerdoelen
- De twee soorten cellen in het zenuwweefsel onderscheiden
- De bouw van een neuron omschrijven
- De functies van de drie soorten neuronen verklaren
- Het verschil tussen grijze stof en witte stof beschrijven
- De verschillende neuroglia qua bouw en functie bespreken
- Matrix niet belangrijk
- Twee celsoorten
o Zenuwcellen of neuronen = functionele cellen - kunnen niet delen
o Steuncellen of neuroglia of gliacellen = = steuncellen (neuronen ondersteunen, geen prikkels
ontvangen of doorgeven)
▪ Kunnen delen
- 86 miljard neuronen (ENORM belangrijk voor overdracht informatie): 98% in CZS, 2% in PZS
,6.2.1. NEURONEN
3 onderdelen
1 cellichaam of Soma: Elk cellichaam heeft een celkern en celorganellen
Duizenden dendrieten: Voelsprieten van de neuron, duizenden aanwezig per cel, voelen prikkels en maken de
zenuwimpulsen op en sturen de informatie door
1 axon: staartje, verschillend per cel, altijd bedekt met myelineschede, tussen de myelineschede zijn steeds
knopen van ranvier aanwezig en de axon eindigt in een synapsknop
De zenuwimpuls die we in de dendrieten hebben kunnen voelen geven we door aan de synapsknop en kan
doorgegeven worden aan volgend neuron
Opgedeeld volgens ligging bestaan er drie groepen neuronen
- Sensorische of afferente neuronen
o informatie/zenuwimpulsen naar CZS
brengen
- Schakelneuronen
o liggen in CZS en spelen informatie
doorspelen naar motor neuronen
- Motorische of efferente neuronen
o informatie van CZS doorspelen naar
effectoren sturen (die een actie
ondernemen: spier/klier)
Sensorische neuron ziet er anders uit dan motorische neuronen
→ cellichaam ligt op de axon i.p.v. vanboven aan dendrieten
, Zenuwweefsel delen we op in
- Grijze stof
o = bundeling van cellichamen en dendrieten
- Witte stof
o = bundeling van parallel lopende axonen
o Myeline zorgt voor de witte kleur
6.2.2 NEUROGLIA
Steuncellen die verschillende functies uitoefenen
Niet prikkelbaar
3 gliacen onderscheiden
- Astrocyen (CZS)
- Oligodendrycyten (CZS)
- Schwann cellen (PZC)
A. ASTROCYTEN
Zitten op capulairen in CZS (op bloedvaten) - beschermt neuron
op rechtstreeks contact met bloedbaan → geen giftige stoffen
in contact met neuronen → hersenen en CZS beschermen
- ‘astro’
- Grootste en meest talrijke
- Beschermen de neuronen tegen rechtstreeks contact met bloedbaan
- Vormen zo de bloed-hersenbarrière → uitwisseling afval en voedingsttoffen
- Uitwisseling afval- en voedingsstoffen
B. OLIGODENDROCYTEN
- Bevinden zich enkel in het CZS
- Hebben dikke uitlopers die rond axonen gewikkeld
zitten
- Vormen zo schede van isolatiemateriaal (myeline)
o Myeline = geleider
o Myeline zorgt ervoor dat zenuwimpuls sneller gaat voorlopen
o 1 oligodendrocyt zorgt voor 1 myelineschede → veel oligondendrocyten nodig
TOEPASSING MS
Ziekte die oligodendrocyten aanvalt waardoor myeline niet meer wordt aangemaakt en axon bloot ligt →
zenuwimpuls is veel tragen waardoor bepaalde functies niet meer goed gaan werken
C. CELLEN VAN SCHWANN
- Bevinden zich enkel in het PZS
- Tegenhangers van oligodendrocyten
- Zijn kleiner
- Maakt myelinescheden
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller JanneVuyl. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $9.66. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
52510 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now