Summary
Samenvatting IPU: Strafprocesrecht H1 t/m 5
- Course
- Institution
- Book
Hoofdstuk 1 t/m 5 van het boek straf(proces)recht begrepen voor het vak IPU: Strafprocesrecht.
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
edgar11298
Content preview
Hoofdstuk 1: Criminal lawBy Edgar Hako
Materieel en formeel strafrecht
Materieel strafrecht richt zich vooral op de vraag welk menselijk gedrag strafbaar is
en welke sancties zouden moeten volgen op het plegen van een bepaald strafbaar
gedrag. Het formele strafrecht (ofwel het strafprocesrecht) bevat voorschriften
die beschrijven hoe de strafprocedure dient te verlopen.
➢ Het materiële strafrecht regelt in het kort welke gedragingen strafbaar zijn,
terwijl het formele strafrecht regelt hoe de procedure verloopt.
Het wetboek strafrecht bevat inhoudelijke bepalingen (wat is strafbaar en welke
sancties kunnen worden opgelegd). En het wetboek van strafvordering bevat
bepalingen van formeel strafrecht. Deze twee grote wetten worden ook wel
algemene straf- en strafprocesrecht of ‘commuun strafrecht’ genoemd.
1
,De wetgever heeft besloten om strafrechtelijke bepalingen over zeer specifieke
onderwerpen in aparte wetten op te nemen. We noemen dit ‘bijzonder strafrecht’.
Voorbeelden zijn: opiumwet, wet wapens en munitie, wegenverkeerswet etc.
In die bijzondere wetten staan vooral bepalingen van materieel strafrecht (wat is
strafbaar en de sancties).
Het strafrecht bevat materiële en formele bepalingen. Deze bepalingen zijn
opgenomen in het algemene en bijzondere strafrecht.
Het strafrecht heeft tot doel door middel van sancties normen te handhaven die
voortvloeien uit strafrechtelijke bepalingen.
➔ Het strafrecht houdt zich uitsluitend bezig met handhaving (handhaving).
Deze handhaving is gericht op het afdwingen van normconform gedrag. Het
strafrecht wijst alleen de gedragingen aan die strafbaar zijn. Bijvoorbeeld: Ze zeggen
niet ‘je gaat niet stelen’, maar ‘als je steelt, krijg je 4 jaar gevangenisstraf’.
Door een gedragsnorm op te schrijven wordt zij een rechtsnorm. *Slechts
gedragingen die in strijd zijn met rechtsnormen kunnen in beginsel tot strafbaar feit
verworden.
Schending rechtsnorm + geschreven reactie in het Wetboek v. Sr. of in andere
strafbepaling = strafbare feit.
Strafrechtstheorieën
➔ Vergeldingstheorie
Gaat uit van de gedachte dat de overheid wraak moet nemen op degene die onrecht
pleegde. Een strafbaar feit maakt inbreuk op de wereldlijke juridische orde; de
inbreuk wordt d.m.v. dezelfde straf hersteld. De absolute strafrechtstheorie houdt in
dat de straf zijn grondslag vindt in het misdrijf (het onrecht moet worden hersteld).
➔ Preventietheorie
Met het straffen van personen wordt voorkomen dat anderen strafbare feiten zullen
plegen. (De preventietheorie wordt verdeeld in generale- en speciale preventie).
1. Generale preventie: Anderen moeten zien wat er gebeurt als je een strafbaar
feit pleegt wanneer een misdadiger wordt gestraft.
2
, 2. Speciale preventie: Door een straf op te leggen wordt de misdadiger
weerhouden om in de toekomst weer misdaden te gaan plegen (absolute
preventiegedachte).
Het strafrecht werkt bij speciale preventie op drie wijzen:
1. Afschrikking voor de dader;
2. Verbetering in het gedrag van de dader;
3. De samenleving gaat erop vooruit by de dader uit het zicht is verwijderd.
Speciale preventie gedachte: de dader wil door strafoplegging voortaan in een gelijk
geval niet meer handelen zoals hij eerst deed. Dit is een relatieve strafrechtstheorie,
daarmee wordt bedoeld dat de straf een bepaald doel beoogt in plaats van enkel
vergelding.
Een van de belangrijkste functies van het strafrecht is het voorkomen van
ongecontroleerde wraak. Bestraffing door vrijheidsberoving van de burger is exclusief
voorbehouden aan een onpartijdige en benoemde rechter. De kans op een
eerlijk proces bij burgers onderling is een stuk kleiner. Omdat van de overheid wordt
verwacht dat zij iedereen gelijk behandelt en slechts het algemene en publieke
belang dient, is bestaffing exclusief aan haar overgelaten. Kortom: de overheid heeft
de geweldsmonopolie.
Een belangrijk uitgangspunt in de Nederlandse rechtsorde is het ultimum
remedium-beginsel (laatste oplossing in het Latijn). Het strafrecht bestaat vanuit de
gedachte dat het pas moet worden toegepast als er geen redelijke alternatieve
oplossingen kunnen worden toegepast.
De overheid is verplicht om te proberen om andere middelen in te zetten tegen de
burger voordat zij het strafrecht toepast.
Een van de belangrijkste uitgangspunten van het strafrecht is dat burgers slechts in
overeenstemming met neergeschreven wetten kunnen worden gestraft, dit wordt ook
wel het legaliteitsbeginsel genoemd.
Het legaliteitsbeginsel (rechter mag alleen sancties opleggen die de wet aan het
strafbare feit verbindt) heeft vijf nadere betekenissen:
1. Geen strafbaar feit zonder wet
2. Geen straf zonder wet
3. Geen terugwerkende kracht
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller edgar11298. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.89. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
75323 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now