Samenvatting van het gehele boek: Wicked world: complex challenges and systems innovation.
Dit boek is een pleidooi voor de erkenning van de complexiteit van de wereld waarin managers, professionals en beleidsmakers moeten opereren. De instrumenten die tot nu toe voorhanden zijn, bieden vaak te ...
Hoe kijken we aan tegen de wereld van vandaag? Verschillend, zo blijkt.
Drie wereldbeelden
Jouw beeld van de wereld bepaald hoe je de wereld interpreteert en welke acties je inzet om met deze
complexe problemen van deze wereld om te gaan.
De beheersbare wereld
Voor een deel slagen we erin onze wereld beheersbaar en vertrouwen te maken. Door plannen,
rekenen, experimenteren, nabootsen, leren en ontwerpen zijn we daarin geslaagd. De wereld is
onvoorspelbaar en de acties die we inzetten onvoorspelbare consequenties hebben, met nieuwe
problemen als volg.
De bubbelwereld
Mensen vermijden sociale vraagstukken als ze die te complex vinden. Mensen zoeken massaal
houvast via digitale netwerken om met onzekerheden om te gaan. Ze zoeken steun bij
gelijkgestemden en gebruiken daarvoor sociale media om meningen, gedrag en identiteit te
ontwikkelen.
Een bubbelwereld is gevoelig voor populisme, manipulatie en nepnieuws deze trend heeft post-truth-
politicus. Politieke framing, het in woorden en beelden verpakken van een boodschap zodanig
dat het een groep aanspreekt, is een vor van vereenvoudiging van de werkelijkheid. De bubbelwereld
is een wereld waarin mensen zich prettig voelen omdat ze bevestigd worden in hun wereldbeeld en
opinies en zich zo minder bedreigd voelen.
De complexe wereld
Het ontstaan van verschillende bubbelwerelden draagt bij aan de complexiteit van onze wereld.
Wicked problems
Wicked problems zijn complexe problemen. Het is niet mogelijk eenduidig te omschrijven wat het
probleem is.
Wicked problems zijn problemen:
- Die op meerdere manieren definieerbaar zijn;
- Niet deelbaar zijn in kleinere problemen;
- Waar meerdere betrokkenen zijn, meerdere belangen spelen;
- Waarvoor verschillende oplossingen worden bedacht;
- Waarbij elke oplossing een volgend probleem triggert;
- Die zich onvoorspelbaar ontwikkelen.
Super wicked problems
Het kan nog complexer. De opwarming van de aarde is een voorbeeld.
Een super wicked problem heeft vier eigenschappen:
1. De tijd raakt op.
2. De veroorzakers van het probleem zijn tevens de aandragers van de oplossing.
3. Er bestaat geen machtscentrum dat krachtig genoeg is om het probleem aan te pakken.
4. Irrationele argumenten worden ingezet om niet te doen en het probleem vooruit te schuiven.
Context bepaalt probleemaanpak
David J. Snowden en Mary E.Boone hebben een raamwerk, the Cynefin framework gemaakt tussen
vier verschillende contexten waarin leiders besluiten moeten nemen:
1. Eenvoudige problemen
2. Gecompliceerde problemen
3. Complexe problemen
4. Chaotische problemen
Eenvoudige problemen zijn stabiel en hebben een duidelijke oorzaak-gevolgrelatie.
Gecompliceerde problemen zijn ingewikkelder en hebben vaak het domein van experts. Er zijn
meerdere antwoorden mogelijk: leken zien wel dat er iets aan de hand is, maar er zijn deskundigen
, nodig om de problemen goed te analyseren en de juiste oplossing te vinden. Voor complexe
problemen bestaan geen juiste antwoorden; de situatie is daarvoor te ingewikkeld en ontwikkelt zich
steeds. In een chaotische context werkt het niet om bij een probleem naar het juiste antwoord te
zoeken. Er is geen tijd voor analyse en voor afwachten hoe het probleem zich ontwikkelt. Actie is
nodig! Daarna kijk je wat er precies aan de hand is en ga je op zoek naar oplossingen.
Door deze 4 te onderscheiden wordt duidelijk welke problemen we kunnen beheersen en welke niet.
Systeemwijsheid en complexiteitstheorieën
Systemen en systeemdenken
Een systeem is een netwerk van relaties tussen elementen dat als afzonderlijk geheel functioneert,
met eigen grenzen en een eigen identiteit.
Complexe adaptieve systemen
De complex adaptieve systeemtheorie (CAS) is een uitwerking van een dynamische benadering.
CAS is een systeemtheorie waarin complexiteit het uitgangspunt is. De theorie gaat uit van chaos, het
onverwachte en het toeval.
Systeemdynamiek
Wicked problems ontstaan binnen en tussen systemen. Om goed na te kunnen denken over wicked
problems is het belangrijk om de met elkaar verbonden systemen en deelsystemen waarin de
problemen zich voordoen in kaart te brengen. Daarmee maak je dilemma’s en paradoxen zichtbara.
Systeemtekeningen
Een verhaal tekenen is een manier om greep te krijgen op complexe materie. Zo kunnen relaties
tussen gebeurtenissen, ervaringen, personen en thema’s zichtbaar worden gemaakt. Ook verleden en
toekomst kunnen met elkaar verbonden worden via een systeemtekening.
Veranderingen
In een complexe, dynamische en onvoorspelbare wereld gaan dingen anders dan we wensen en
plannen.
Anders veranderen
Een veelgebruikt model is het drie-fasen verandermodel van Kurt Lewin.
Unfreezing moving freezing
Gecompliceerde versus complexe problemen
Gecompliceerde problemen zijn op te lossen met een rationele analyse van specialisten en een
stapsgewijze aanpak. Complexe problemen hangen samen met andere problemen en ontstaan in de
dynamiek tussen stakeholder en systemen. Ze zijn niet door specialisten alleen op te lossen.
Disruptieve innovaties verstoren de huidige gang van zaken en gooien geplande veranderingen in
de war.
Twee typen besturingssystemen
Een om greep te houden op zaken die beheers- en planbaar zijn en een die aandacht besteed aan
complexe veranderingen die op ons afkomen.
Bij het eerste besturingssysteem wordt gelet op effectieve en efficiënte bedrijfsprocessen en op
resultaten. Voor complexe problemen is echter een tweede besturingssysteem nodig dat snel, flexibel
en creatief reageert op de alsmaar veranderende en complexe context.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller loesjanssen. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.97. You're not tied to anything after your purchase.
