Summary
Samenvatting Probleem 6 Inleiding Privaatrecht
- Course
- Institution
Uitwerking van probleem 6 van het vak Inleiding Privaatrecht op de Erasmus Universiteit Rotterdam.
[Show more]
Seller
Follow
luandel
Content preview
Probleem 61. Wat is eigendom/bezit/houderschap?
2. Wat is het verschil tussen eigendom, bezit en houderschap?
3. Hoe wordt het eigendom van roerende zaken overgedragen?
Eigendom, bezit en houderschap
Goederenrecht bestaat uit de wijzen waarop goederen worden verkregen en verloren, en de invulling
van goederenrechtelijke verhoudingen: van goederenrechtelijke rechten en van andersoortige
verhoudingen.
Goederenrechtelijke rechten zijn het eigendomsrecht (art. 5:1) en alle beperkte rechten (art. 3:8).
Het heeft een absoluut karakter. Andere verhoudingen zijn bezit (feitelijke machtsverhouding),
bewind, gemeenschap en verhaalsrecht op goederen. Goederenrechtelijk recht rust op een zaak of
vermogensrecht. Het is absoluut en exclusief. Een beperkt recht blijft op het goed rusten (droit de
suite, volgrecht), het eerdere recht gaat voor het latere (prioriteitsregel).
Het goederenrecht is een gesloten systeem. Partijen zijn niet bevoegd nieuwe soorten
goederenrechtelijke rechten in het leven te roepen, maar zijn gebonden aan de wet. De inhoud kan
ook niet vrijelijk worden bepaald.
De grondvormen van het vermogensrecht zijn eigendom en vorderingsrecht. Een vorderingsrecht is
relatief. Het is een rechtsbetrekking tussen de schuldeiser en de schuldenaar. Een eigendom is een
absoluut recht dat gehandhaafd kan worden jegens iedereen. Het absolute karakter heeft 2
aspecten: exclusiviteit en gevolg (droit de suite). Eigendom is een exclusief recht: iemand hoeft geen
genoegen te nemen met het gebruikmaken van het eigendom door een ander. Eigendom heeft
gevolg doordat het eigendomsrecht op de zaak blijft rusten (ook na diefstal). Iemand kan bij diefstal
zijn eigendom ‘vervolgen’ m.b.v. een eigendomsvordering (revindicatie) (art. 5:2).
Een zakelijk recht is een recht op een zaak (voor menselijke beheersing vatbare stoffelijke objecten,
art. 3:2), bijv. eigendom (art. 5:1). Een persoonlijk recht is een aanspraak jegens een bepaalde
persoon (bijv. vorderingsrecht). Vorderingsrechten worden geregeld in boek 6-8. Zakelijke rechten
zijn onderworpen aan 2 beginselen: het individualiseringsprincipe en het eenheidsbeginsel (niet
verder uitgewerkt hier).
INDIVIDUALISERING: Eigendom van, uitsluitend naar soort en hoeveelheid, bepaalde zaken is niet
mogelijk (art. 3:84 lid 2). Het moet duidelijk zijn om welke exemplaren het gaat. Dit verschilt met het
persoonlijk recht, waar de koper een vorderingsrecht krijgt, zonder dat vaststaat om welke
exemplaren het gaat.
Eigendom is een volledig recht en kan slechts bestaan op zaken. Het rust op de gehele zaak, inclusief
bestanddelen. Eigendom is mede een genotsrecht, de eigenaar is ook eigenaar van haar
afgescheiden vruchten (art. 5:1 lid 3), tenzij de wet anders bepaalt. Eigendomsrecht geeft de
bevoegdheid een zaak te gebruiken (art. 5:1 lid 2), daarvan vruchten te trekken en daarover op de
meest volstrekte wijze te beschikken (art. 3:81 lid 1): dit heeft een positief en negatief element:
- Positief: bevoegd tot gebruik, genot, beschikking (dus ook vernietigen).
- Negatief: exclusief karkater.
Rechtsvorderingen:
1. Vordering tot het verkrijgen van een verklaring voor recht
2. Revindicatie: zaak opeisen van een ieder die haar zonder recht houdt (art. 5:2). Dit faalt als
de eigenaar eigendom heeft verloren, niet kan bewijzen of als de verweerder de zaak heeft
krachtens een zakelijk of persoonlijk recht dat hij tegen de eigenaar kan inroepen.
3. Vordering uit onrechtmatige daad.
1
, Een rechthebbende van een goed is degene tot wiens vermogen het goed behoort. Bezit is het
houden van een goed voor zichzelf (art. 3:107 lid 1). Bezit is onmiddellijk wanneer iemand zelf het
goed houdt (lid 2), en het is onmiddellijk wanneer iemand bezit door middel van een ander die het
goed voor hem houdt (lid 3). Houderschap is het houden van een goed voor een ander. Houderschap
is onmiddellijk als iemand zelf houdt. Het is middellijk als iemand houdt voor iemand die houdt (art.
3:107 lid 4). Wie een goed houdt en voor wie hij dit doet, wordt beoordeeld (art. 3:108):
1. Naar verkeersopvatting, op grond van uiterlijke feiten. Iemand houdt een goed wanneer hij
de feitelijke macht heeft. Bezit kent twee eisen: corpus (feitelijke macht) en animus (wil om
die macht voor zichzelf uit te oefenen).
2. Met inachtneming van enige wettelijke regels
Een bezitter is te goeder trouw als hij zichzelf als rechthebbende beschouwt en dit ook redelijkerwijs
mocht doen (art. 3:118 lid 1). Goede trouw blijft goede trouw. Goede trouw kan wel pas later
ontstaan. Wie een goed houdt, wordt vermoed het voor zichzelf te houden (art. 3:109). De bezitter
wordt vermoed rechthebbende te zijn (art. 3:119 lid 1).
Bezit wordt verkregen door (art. 3:112):
1. Inbezitneming (occupatie): (art. 3:113 lid 1).
2. Bezitsoverdracht: art. 3:114
3. Opvolging onder algemene titel: art. 3:116
Bezitsoverdracht bij zaken kan door een feitelijke overhandiging, traditio symbolica of enkel een
tweezijdige verklaring: zie hieronder.
Art. 3:90 vereist bezitsverschaffing: overdracht van het bezit (art. 3:114), de verkrijger krijgt de
macht. Art. 3:115 is een uitwerking hiervan met 3 gevallen waarin geen feitelijke handelingen zijn,
maar een tweezijdige verklaring. Overgangsvormen komen voor.
a) Levering per constitutum possessorium (art. 3:115 sub a): A verkoopt aan B, maar A blijft
houder.
b) Levering brevi manu (sub b): A leent aan B, en B koopt later over. De houder wordt bezitter.
c) Levering longa manu (sub c): C houdt goed X van A, en A verkoopt aan B. De houder houdt
voor B ipv A (wisselt).
Bezit kan rechtstreeks voor een ander worden verkregen (art. 3:110): onmiddellijk en
onontkoombaar (directe leer). Belangrijk bij tussenpersoon.
1. Rechtsverhouding die meebrengt dat wat iemand op bepaalde wijze zal verkrijgen, door hem
voor een ander zal worden gehouden.
2. Verkrijging ter uitvoering van deze rechtsverhouding.
Levering onder eigendomsvoorbehoud vindt plaats door aan de koper de macht over de zaak te
verschaffen (art. 3:91). De koper verwerft voorwaardelijk eigendom (een eigendom onder
opschortende voorwaarde), de verkoper behoudt een eigendomsrecht onder ontbindende
voorwaarde. Door betaling wordt de koper bezitter en onvoorwaardelijk eigenaar – de koper verliest
zijn recht.
Wat als de vervreemder onbevoegd is? A heeft een goed, leent het uit aan B, en B verkoopt het aan
C. C krijgt geen eigendom op grond van art. 3:84; aan het vereiste van beschikkingsbevoegdheid is
niet voldaan. De overdracht is toch geldig door art. 3:86. Verder is voldaan aan art. 3:84 jo. 3:90. Art.
3:86 bepaalt dat de beschikkingsonbevoegdheid wordt gecompenseerd door verkrijging door de
goede trouw van C. C wordt eigenaar.
Een regeling van de overdracht dient bij voorkeur uit te gaan van de eis dat de overdrager zijn
heerschappij op een naar buiten blijkende wijze prijsgeeft en de verkrijger in staat stelt zich als
nieuwe eigenaar te legitimeren. Art. 3:90 lid 2 relativeert bezitsoverdracht per constitutum
2
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller luandel. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.20. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
53068 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now