Ultracompacte samenvatting van de boeken (bestuurlijke kaart & lokaal bestuur), hoorcolleges, werkcolleges, en artikelen erin verwerkt.
Zelf dit gebruikt om te leren, met als eindcijfer een 7,5.
Overzicht perioden
I: Makelaarsstaat (1555-1795)
Soevereiniteit gewesten
Olichargie: stedelijke elites aan de macht
Overheid actief in aantal sectoren; alleen als toezicht
Maatschappelijke zelforganisatie
Rekesten
Bottom-up
Geen scheiding politici en ambtenaren
II: Nachtwakersstaat (1795-1848)
Centralisatie, uniformering, bureaucratisering
Autocratische koning Willem I, ministers dienaren koning
Scheiding kerk en staat
Top-down
,Algemene begrippen
Regering= koning + ministers
Kabinet= ministers + staatssecretarissen
Ministerraad= alle ministers, Minister-President (MP) is voorzitter
Algemeen bestuur Functioneel bestuur
Open huishouding (onbeperkt takenpakket) Gesloten huishouding (beperkt takenpakket)
Integrale belangenafweging Verschillende niveaus
Direct gekozen: rijk, provincie, gemeente Ingezetenen gekozen met publiekrechtelijke
bevoegdheden
Kenmerken staat Kenmerken rechtsstaat
Gemeenschap Grondrechten
Grondgebied (territorium) Scheiding der machten (trias politica)
Gezag (geweldsmonopolie) Legaliteitsbeginsel
Erkenning (soevereiniteit) Onafhankelijke rechtspraak
Vrije en geheime verkiezingen
persvrijheid
Regering + Staten-Generaal = wetgevende macht
Gedecentraliseerde eenheidsstaat: alleen staat bezit soevereiniteit
Functionele decentralisatie: taken en bevoegdheden van algemeen bestuur naar functioneel
bestuur
Territoriale decentralisatie: taken en bevoegdheden van Rijk naar provincies en gemeenten
Leer van Thorbecke: ‘Biologisch organisme’: een georganiseerd volk waarbinnen gelijkwaardige
groepen leven. Iedere groep (=organisme) is op zichzelf belangrijk (zoals ook in het lichaam). Als een
van deze groepen ontbreekt, kan het lichaam niet meer goed werken. Tegelijkertijd kunnen de delen
niet zonder het geheel. (Huis van Thorbecke > organische bouwlagen)
Publiek Privaat
Juridische Op basis van wet (bijv. WGR) Burgerlijk Wetboek
grondslag (privaatrechtelijk)
Financiering Publieke middelen (belasting, Eigen inkomsten (premies)
subsidie)
Doel Maatschappelijke doelstelling, Eigen belang
vaak vastgelegd in de wet
Verantwoording Direct of indirect aan rechtstreeks Aan eigen bedrijf via bijv.
vertegenwoordigend orgaan jaarverslag
Geen verantwoording aan
vertegenwoordigend orgaan
Bevoegdheden Wettelijk vastgelegd, of Geen publieke bevoegdheden
vastgelegd in verordeningen
Een hybride organisatie heeft kenmerken van alle 3 de ideaaltypen (staat, markt en gemeenschap)
Bijv. zorg heeft een publieke taak, marktwerking. Ontstaan vanuit gemeenschap. Privaatrechtelijke
organisatie met een publieke taak.
, Effectiviteit: in welke mate de gemeente erin slaagt haar doeleinden te bereiken.
Efficiëntie: in welke mate daarmee vermijdbare uitgaven zijn gedaan
Legitimiteit: in hoeverre de maatschappelijkke wensen vertaald kunnen zijn in beleid en outcomes
ook aansluiten bij die wensen.
Federatie Confederatie
Heeft een grondwet Elke lidstaat heeft een eigen grondwet
Eén centrale soevereine staat Meerdere staten met eigen soevereiniteit
Is verplicht Is vrijwillig (mogelijk om lidmaatschap te
beëindigen)
Centrale belastingheffing Lidstaten hebben eigen belastingheffing
Bestuurshistorie kan worden beschreven vanuit 3 basisbegrippen:
Structuur
Functioneren
Functionarissen
Grosso modo: de huidige omstandigheden waarin wij besturen zijn het resultaat van keuzes uit het
verleden
Tussen algemeen en dagelijks Monisme Dualisme
bestuur
Samenstelling/benoeming Verwevenheid Gescheiden
Opstelling Afhankelijkheid onafhankelijkheid
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller franciengaasenbeek. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.07. You're not tied to anything after your purchase.
