Het onderhavige document bevat enige stappenplannen, welke in wezen de kern van de cursus aantonen, voor het (master)vak 'Family law in Europe' (PRI4009).
STAPPENPLANNEN:
FAMILY LAW IN EUROPE
Taal: Nederlands
,Inhoudsopgave
Stappenplan I. (Grensoverschrijdende) echtscheidingszaken ............................... 3
Stappenplan II. (Grensoverschrijdende) alimentatiezaken/onderhoudszaken. ..... 8
Stappenplan III. (Grensoverschrijdende) ouderlijke verantwoordelijkheid en
regelingen inzake contact (contact en omgang) .................................................. 12
Stappenplan IV. (Interlandelijke) kinderontvoering. .......................................... 20
LexRosa 2023 - Verspreiden niet toegestaan.
2
, Stappenplan voor (grensoverschrijdende) echtscheidingszaken
Stap 1. Controleer de drie reikwijdtes van de Brussel IIbis-verordening.1
▪ Tijdelijk bereik: is de verordening van kracht?
o Art. 72 (inwerkingtreding) benoemt dat de verordening in werking is getreden op 1
augustus 2004. Overeenkomstig art. 64 (overgangsbepalingen) is de verordening slechts
van toepassing op gerechtelijke procedures die zijn ingesteld, authentieke akten die
zijn verleden en overeenkomsten die tussen partijen tot stand zijn gekomen na de
datum vanaf welke deze verordening [1 augustus 2004] van toepassing is.
▪ Formeel/geografisch bereik: zijn de lidstaten waarmede de cliënt een verbinding heeft EU-
lidstaten?
o Blijkens art. 2 (definities) lid 3 wordt onder ‘lidstaat’ verstaan: alle lidstaten [van de EU]
met uitzondering van Denemarken. Uit overweging 30 blijkt dat Ierland [en voorheen
het VK] de wens heeft uitgesproken om aan de toepassing van deze verordening deel
te nemen. Overweging 31 maakt kenbaar dat Denemarken zich niet bindt aan de
toepassing van deze verordening.
▪ Materieel bereik: valt het probleem onder de materie die behandeld wordt in de verordening
(vb. juridische echtscheidingen)?
o Ingevolge art. 1 (toepassingsgebied) lid 1 onder a is deze verordening, ongeacht de aard
van het gerecht, van toepassing op burgerlijke zaken betreffende echtscheiding,
scheiding van tafel en bed en nietigverklaring van het huwelijk. Religieuze
echtscheiding valt daarbuiten! Het is ook van toepassing op echtscheidingen van
hetzelfde geslacht als de betreffende lidstaat huwelijken tussen personen van hetzelfde
geslacht toestaat. Lid 3 benoemt dat deze verordening niet van toepassing is op: de
vaststelling en de ontkenning van familierechtelijke betrekkingen, beslissingen inzake
adoptie, de geslachtsnaam en de voornamen van het kind; de handlichting;
onderhoudsverplichtingen; trusts en erfopvolging; en maatregelen genomen ten
gevolge van door kinderen begane strafbare feiten.
Stap 2. Bepaal welk(e) gerecht/rechtbank jurisdictie heeft. Art 3 van de verordening kent een
algemene bevoegdheidsbepaling. Uit dit artikel blijkt dat de gewone verblijfsplaats en nationaliteit van
cruciaal belang zijn voor een bevoegdheidskwestie in huwelijkszaken. De verordening definieert het
begrip ‘gewone verblijfplaats’ niet. De volgende definitie is geldend voor de gehele EU: ‘de plaats
waar de persoon zich op een vaste basis, het permanente of gebruikelijke centrum van zijn belangen,
waarbij met alle relevante factoren rekening wordt gehouden om die woonplaats vast te stellen.’ In
2021 heeft het HvJ-EU de term 'gewone verblijfplaats' definitief gedefinieerd (C-289/20, november
2021):2 de gewone verblijfplaats' heeft, voor het doel van art. 3 [ter zake van echtscheiding] van
Brussel IIbis, een autonome EU-betekenis. Iemand kan enkel één gewone verblijfplaats hebben
tegelijkertijd en om te bepalen waar iemand zijn gewone verblijfplaats heeft, dien je te kijken naar de
feitelijke omstandigheden van het betreffende individu. Waar werken ze? Leven kinderen met hen?
Het is voor de lidstaat om te bepalen of ze een gewone verblijfplaats binnen de lidstaat in kwestie
hebben. Voorts ken art. 3 géén hiërarchie (Hadadi-zaak)3 aangaande de directe jurisdictie gronden die
aldaar worden genoemd: er kan een keuze gemaakt worden door de indiener(s). Dientengevolge
1 Zie de volledige verordening: Platform open overheidsinformatie
2 Het HvJ-EU heeft als volgt geoordeeld: “voor de bepaling van de bevoegdheid in zaken die verband houden met de
ontbinding van huwelijksbanden, in beginsel gekenmerkt door twee factoren, namelijk ten eerste: het voornemen van de
betrokkene om het gewone centrum van zijn of haar belangen op een bepaalde plaats te vestigen en, ten tweede, een
voldoende stabiele aanwezigheid in de betrokken lidstaat.”.
3 Het HvJ-EU heeft als volgt geoordeeld: “de regels zijn zo opgesteld, dat als de echtgenoot en echtgenote dubbele
nationaliteiten hebben, zowel de Franse als de Hongaarse rechtbank bevoegd zijn. Er is geen test van ‘primaire nationaliteit’
te lezen in art. 3. Er is bijgevolg geen hiërarchie tussen lidstaten gebaseerd op nationaliteit.
LexRosa 2023 - Verspreiden niet toegestaan.
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller LexRosa. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.59. You're not tied to anything after your purchase.