De opdracht betreft de volledige uitwerking van de wijkanalyse, inclusief de voorbereidingsopdrachten en de individuele opdracht (advies aan de wethouder) en de literatuurlijst/bronvermelding volgens APA. De opdracht wordt in het eerste jaar van de HBO verpleegkunde opleiding gemaakt en is noodzake...
Inhoudsopgave
Hoofdstuk 1. Voorbereidende opdracht 1: termen................................................................................2
Expertisegebied wijkverpleegkundige................................................................................................2
Zelfmanagement................................................................................................................................2
Shared decision making......................................................................................................................3
Wijkgezondheidsprofiel......................................................................................................................3
Informele zorg....................................................................................................................................3
Multimorbiditeit.................................................................................................................................4
Selectieve preventie...........................................................................................................................4
Diversiteit...........................................................................................................................................4
Gezondheidsbevorderaar...................................................................................................................5
Integraal werken in de wijk................................................................................................................5
Hoofdstuk 2. Voorbereidende opdracht 2: uiteenzetting.......................................................................6
Hoofdstuk 3. Stap 1: afbakening wijk.....................................................................................................8
Hoofdstuk 4. Stap 2: observeer wijk.......................................................................................................9
Geschiedenis.......................................................................................................................................9
De bevolkingssamenstelling.............................................................................................................10
Fysieke omgeving.............................................................................................................................12
Gezondheidsvoorzieningen..............................................................................................................16
Economie..........................................................................................................................................17
Vervoer en veiligheid........................................................................................................................19
Politiek en bestuur............................................................................................................................20
Communicatie..................................................................................................................................21
Onderwijs/educatie..........................................................................................................................21
Ontspanning.....................................................................................................................................22
Hoofdstuk 5. Stap 3: verzamel relevante gegevens over de wijk..........................................................23
De bevolkingssamenstelling.............................................................................................................23
Sociaal Economische Status (SES).....................................................................................................26
Informele netwerken........................................................................................................................30
Gezondheidsproblemen en -risico’s.................................................................................................34
Samenwerking van verschillende disciplines....................................................................................37
Hoofdstuk 6. Stap 4: breng de lokale sociale kaart in beeld.................................................................38
De sociale kaart................................................................................................................................38
Welzijnsvoorzieningen......................................................................................................................39
Zorgvoorzieningen............................................................................................................................41
, Sport en recreatievoorzieningen......................................................................................................44
Hoofdstuk 7. Stap 5: het advies aan de wethouder (individuele opdracht)..........................................45
Literatuurlijst........................................................................................................................................57
Gezamenlijke opdracht.....................................................................................................................57
Individuele opdracht.........................................................................................................................69
1
,Hoofdstuk 1. Voorbereidende opdracht 1: termen
Expertisegebied wijkverpleegkundige
In de wijk wordt er veel samengewerkt met zorgverleners van elk niveau, waarvan drie soorten
wijkverpleegkundigen; de generalistische wijkverpleegkundige, de gespecialiseerde
wijkverpleegkundige en de master-opgeleide verpleegkundige (Kennisplein Zorg voor Beter, 2022b).
De wijkverpleegkundige is een cruciale speler in de eerstelijnsgezondheidszorg en speelt een grote
rol in preventie op medisch gebied. De verantwoordelijkheid van de wijkverpleegkundige omvat het
gehele verpleegkundige zorgproces, dat de zorgprofessional stevig onderbouwd. Er zijn zeven
competenties waarover de wijkverpleegkundige bezit: zorgverlener, gezondheidsbevorderaar,
communicator, samenwerkingspartner, reflectieve zorgprofessional, organisator en professional en
kwaliteitsbevorderaar (Rosendal, 2019).
Tijdens het maken van een wijkanalyse is het belangrijk vanuit de competenties van de
wijkverpleegkundige te werken. Het gewenste resultaat van de wijkanalyse is het bevorderen van de
kwaliteit van zorg/ gezondheid/ instanties wegens een brief aan de wethouder, en is dus de
belangrijkste reden om een wijkanalyse uit te voeren.
Zelfmanagement
Volgens Ouwens et al. (2012) is zelfmanagement “Het zorgen voor jezelf, los van ziekte of
gezondheid.”. In een zorgsituatie wordt zelfmanagement vaak gedefinieerd als zelfstandig uitvoeren
van activiteiten om de gezondheid te maximaliseren (Ouwens et al., 2012). Het is belangrijk om
zelfmanagement niet te verwarren met zelfredzaamheid, wat puur het kunnen onderhouden van het
leven is (kennisplein zorg voor beter, 2022b).
Het is belangrijk om de mate van zelfmanagement te onderzoeken in de wijk van de wijkanalyse
omdat zo ook een inschatting gemaakt kan worden over hulpbehoevendheid. Personen die niet in
staat zijn tot zelfmanagement of motivatie en niet over aanwezige randvoorwaarden beschikken
(GGZ standaarden, z.d.), zijn slechter in gezondheid volgens de definitie van positieve gezondheid.
Slechtere positieve gezondheid in de wijk kan leiden tot conclusies over medische problemen of
andere problematiek onder de bevolking van de wijk.
2
,Shared decision making
Volgens Hoegen et al. (2020) is shared decision making, ofwel gezamenlijke besluitvorming, deel van
het principe evidence-based practice (afgekort EBP). Hoegen et al. (2020) beschrijft EPB als “Het
zorgvuldig, expliciet en oordeelkundig gebruik van het huidige beste bewijsmateriaal (bewijs en
evidence) om beslissingen te nemen met individuele cliënten (en/of hun naasten) over goede of
gewenste zorg of behandeling.”. Shared decision making is het geven van een centrale plaats in het
zorgproces aan de cliënt door gezamenlijk een besluit over de gewenste of goede zorg te maken.
Volgens Kerstens & van Haaren (2020) zijn de belangrijkste kenmerken van de gezamenlijke
besluitvorming onder andere het delen van informatie door beide partijen en het bereiken van
overeenstemming over de te zetten stappen in de behandeling.
Waarom shared decision making zo belangrijk is voor het maken van een wijkanalyse is omdat een
onderdeel van de wijkanalyse het betreden van de wijk en het aanspreken van de wijkbewoners is.
Door de wijkbewoners te vragen naar hun ervaringen binnen de wijk op het gebied van
voorzieningen, belevingen en eigen observaties, en te vragen wat de wijkbewoners graag anders
willen zien of wat zij belangrijke ontwikkelingen zouden vinden, is de ruimte er voor gezamenlijke
besluitvorming met de uitvoerende van de wijkanalyse over wat wel en niet goed gaat in de wijk, en
wat voor oplossingen mogelijk zouden zijn. Volgens Kerstens & van Haaren (2020) is het delen van
informatie door beide partijen een van de belangrijkste kenmerken van shared decision making.
Wijkgezondheidsprofiel
Een wijkgezondheidsprofiel geeft een overzicht van de effecten op de gezondheid in de wijk op de
inwoners en helpt om het beleid goed uit te voeren. Ook helpt om afspraken te maken en
prioriteiten te stellen om gerichtere zorg te bieden. Een wijkgezondheidsprofiel wordt gemaakt om
op basis van de uitkomsten aanbevelingen te doen aan de burgemeester of gemeente van de wijk
om de problemen in de wijk te verbeteren (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu Ministerie
van Volksgezondheid & Welzijn en Sport, z.d.).
Waarom dit zo belangrijk is voor de wijkanalyse is omdat een wijkgezondheidsprofiel een goed
overzicht geeft van alle gezondheidsvoorzieningen en problemen in een wijk en ook de wensen en
behoeften van de inwoners. Hierdoor kan je overzien welke problemen prioriteit hebben en je
daarop richten aangezien alle problemen meteen oplossen niet realistisch en haalbaar is. Ook geeft
het overzicht met wie je allemaal kan samenwerken, wat altijd effectiever is dan alleen werken
(Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu Ministerie van Volksgezondheid & Welzijn en Sport,
z.d.).
Informele zorg
Informele zorg is alle zorg en ondersteuning die wordt gegeven door mensen die niet betaald worden
en deze zorg ook niet als beroep uitoefenen. Vaak wordt deze zorg gegeven door mensen die een
persoonlijke band hebben met de cliënt. Voorbeelden van informele zorgverleners zijn
mantelzorgers, vrijwilligers en mensen die een persoonlijke band hebben met de cliënt zoals
familieleden en vrienden.
Waarom dit zo belangrijk is voor de wijkanalyse, is omdat cliënten steeds langer thuisblijven en dus
steeds meer afhankelijk zijn van informele zorg. Wijkverpleging en informele zorg moeten dus meer
samenwerken als voorheen. Iedereen heeft zijn eigen sterke punten; de wijkverpleging heeft veel
kennis over de zorg en de informele verzorgers kennen die cliënt goed en wat ze graag zouden willen
qua zorg en/of behandeling. Daarom is er een goede communicatie tussen de informele en formele
zorg nodig om een goede en gelijkwaardige samenwerking aan te gaan om de beste zorg te kunnen
3
, geven en zorgen dat de informele verzorgers niet overbelast raken (Kennisplein Zorg voor Beter,
2022c).
Multimorbiditeit
Multimorbiditeit is het bestaan van twee of meer – vaak chronische – ziekten of aandoeningen bij
één persoon waarbij er geen bepaalde ziekte of aandoening centraal staat. Naast multimorbiditeit
wordt de term comorbiditeit vaak als synoniem gebruikt, maar de termen hebben allebei een andere
betekenis. Comormiditeit houdt namelijk in dat er twee of meer chronische aandoeningen of ziekten
voorkomen bij mensen met een bepaalde ziekte of aandoening, bijvoorbeeld mensen met astma of
COPD. De kans op multimorbiditeit wordt groter naarmate je ouder wordt.
Waarom dit zo belangrijk is voor de wijkanalyse is omdat we te maken hebben met een dubbele
vergrijzing; het percentage ouderen ten opzichte van de bevolking neemt toe en de leeftijd van de
bevolking neemt toe. De zorgvraag wordt daardoor steeds groter en met een oudere bevolking
neemt de kans op multimorbiditeit toe. Multimorbiditeit leidt tot verschillende
gezondheidsproblemen zoals lichamelijke beperkingen, een slechte gezondheidsbeleving, meer
complicaties bij een behandeling en een hoger sterftecijfer. Het is dus een verschijnsel waar we
steeds meer mee te maken gaan krijgen in de wijkverpleging en dus belangrijk is om kennis over te
hebben (Bohn Stafleu van Loghum, z.d.).
Selectieve preventie
Selectieve preventie is het voorkomen van ziektes bij een doelgroep met een hoger risico op deze
ziektes, denk hierbij bijvoorbeeld aan ouderen. Een voorbeeld van selectieve preventie zijn
vaccinaties. Hierbij wordt voornamelijk gevaccineerd om groepsimmuniteit te bereiken, zodat ziektes
een kleinere kans hebben om te verspreiden. Om goede zorg in de wijk te kunnen leveren is het
belangrijk om selectieve preventie toe te passen. Hierdoor zullen minder kwetsbare mensen ziek
worden (Volksgezondheid en Zorg, z.d.).
Diversiteit
Diversiteit betekent verschillen. Iedereen is anders en heeft hierdoor ook andere (zorg)behoeften.
Het is belangrijk om per wijk te weten hoe dit ongeveer verdeeld is, zodat je goede en gepaste zorg
kan leveren. Bij diversiteit in de wijk kan je denken aan verschillende leeftijden, opleidingsniveau,
cultuur, etniciteit etc. (Kennisplein Zorg voor Beter, 2022f).
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller loladevries04. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.55. You're not tied to anything after your purchase.
