Summary
10VoorBiologie - Samenvatting H9 - Bovenbouw
- Course
- Level
Een samenvatting van hoofdstuk 9, 10VoorBiologie, Bovenbouw
[Show more]
Seller
Follow
nathantalsma
Content preview
GedragGedrag is alles wat een dier of mens doet. Vervolgens kun je je dan afvragen:
WAAROM? Om deze vraag te beantwoorden kun je de volgende subvragen
stellen:
➢ Waardoor wordt het gedrag veroorzaakt?
➢ Wat is het doel van dit gedrag?
➢ Hoe en waarom is gedrag ontstaan?
Motivatie en fitness
Gedrag komt tot stand als het centrale zenuwstelsel de organen laat werken. Het
centrale zenuwstelsel ontvangt prikkels van binnen en buiten het lichaam.
Meestal zijn beide prikkels aanwezig. De inwendige prikkels zijn vaak de
motivatie. Gedrag heeft verschillende functies:
➢ Overlevingskansen vergroten
➢ Kans op nakomelingen vergroten
➢ De nakomelingen beschermen/verzorgen
De functies zijn vaak de basis voor het gedrag. Een vogel poetst bijvoorbeeld
zijn vleugels. Dat kost veel tijd maar het vergroot zijn levenskansen. Modern
gedragsonderzoek legt de nadruk op de functie ten behoeve van de fitness van
het dier. Fitness is de mate waarin het dier zijn genen doorgeeft aan het
nageslacht.
Gedragsonderzoek
Gedragsonderzoek bestaat uit 3 delen:
Het ethogram
Bij gedragsonderzoek splits je het gedrag op in losse delen, de
gedragselementen. In een ethogram schrijf je die gedragselementen op in
codes. Zo heb je snel een overzicht van het gedrag van een soort of meerdere
soorten.
Observeren
Bij gedragsonderzoek kun je het dier observeren en het vervolgens beschrijven.
Zo krijg je een volledig beeld van de natuurlijke habitat van het dier.
Experimenten
Bij gedragsonderzoek kun je ook een experiment doen bij het dier. Je kunt zo
bijvoorbeeld testen het dier reageert op bepaalde geluiden.
, Gedragssystemen
Een gedragssysteem is het als het gaat over handelingen die samen hetzelfde
doel hebben. Voorbeelden zijn:
➢ Voortplantingsgedrag: een mannelijke vogel zingt bijvoorbeeld als
lokroep voor een vrouwtje
➢ Territoriumgedrag: een mannelijke vogel zorgt bijvoorbeeld door het
zingen dat andere mannetjes uit de buurt blijven
➢ Vluchtgedrag: een vogel vliegt bijvoorbeeld weg als het een roofdier ziet
Als er meerdere systemen tegelijkertijd ontstaan kan er een conflictsituatie
ontstaan. Als de ene dan sterker is dan de ander kunnen er problemen ontstaan.
Er zijn drie manieren om dat te voorkomen:
➢ Ambivalent gedrag: als beide systemen even sterk zijn, ze wisselen elkaar
dan af
➢ Omgericht gedrag: mensen die de reactie die ze wilden doen, ineens op
iets anders doen. Zoals een mens die slaat op tafel IPV een ander persoon
➢ Overspronggedrag: als een dier iets totaal zinloos doet om zich uit een
situatie te redden. Zoals een vechtende vogel die ineens zijn vleugels gaat
poetsen.
Aangeboren gedrag
Bij alle dieren zit er al gedrag in het DNA, de genen. Het allereenvoudigste
aangeboren gedrag is de reflex. De impuls zorgt dan bijna direct voor een
overschakeling van een sensorische zenuw naar een motorische zenuw.
Iets moeilijker dan de reflex is het instinct. Dit is het handelen zonder verstand,
dit is vaak het overlevingsgedrag.
Sleutelprikkels en supranormale prikkels
Een dier vertoond pas bepaald gedrag als er een sleutelprikkel heeft
plaatsgevonden. Extreme reactiebereidheid is een goed teken. Want de keren
dat het foutief zijn vallen in het niet bij de voordelen ervan.
Wanneer er sterkere sleutelprikkels zijn dan normaal heb je supranormale
prikkels. Daar reageert een dier extra fel op.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller nathantalsma. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.88. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
67474 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now