Een duidelijk en beknopte samenvatting van de cursus Onderzoek en Kwaliteit 2, OLf1 van de brugopleiding, gebaseerd op cursus, handboek en notities uit de lessen.
1. Handvaten voor kwaliteitsvolle zorg ( LUIK KWALITEIT)
Leerdoelen
• kan in eigen woorden de kenmerken van een richtlijn, protocol, procedure, staand order en zorgpad
verwoorden;
• analyseert voor- en nadelen van richtlijnen, protocol, procedure, staand order en zorgpaden
o Organisaties ontwikkelen handvaten/strategieën om wetenschappelijke bewijsvoering in de dagdagelijkse
zorg voor patiënten te implementeren
documenten die verwachtingen of standaarden formuleren om kwaliteit van zorg te garanderen
1.1 Doelen
Doelen van richtlijnen/protocollen/staand orders/zorgpaden/procedures :
o Verminderen ongewenste variatie in zorg
o Leveren van een hoge(re) kwaliteit van zorg
o Mogelijkheid tot kwaliteitscontrole (uitmuntendheid in zorgverlening bereiken door te voldoen aan kwaliteitsnormen)
o Verantwoordelijk zijn/ gesteld worden voor geleverde zorg
o Verlenen van evidence based zorg (effectieve zorg/hulp gebaseerd op recent en kwaliteitsvol bewijsmateriaal)
o Beperken van kosten
o Introduceren van innovaties
Doel moet voor effectieve implementatie duidelijk beschreven en helder zijn voor doelgroep.
(anders kunnen misverstanden en onjuiste verwachtingen ontstaan bij vpk’en kunnen weerstand tegen en angst voor
misbruik groeien)
1.2 Betekenis
Uit literatuur blijkt dat er geen consensus over gebruik van deze verschillende termen is. Toch is er een
verschil.
1.3 Richtlijn
= clinical guideline
o Verzameling van informatie door professionals verzameld en kritisch bekeken
o Bevat praktische adviezen
berust op resultaten van wetenschappelijk OZ + daarop gebaseerde discussie en aansluitende consensus
o Richtlijn bevat aanbevelingen over kwaliteit van zorg :
wetenschappelijk onderzoek, ervaringen van professionals, ervaringen zorgontvangers (= 3 bronnen van kennis)
o Richtlijnen zijn meestal op nationaal niveau (Bv. MRSA screening in alle ZH’en van België)
o Evidence based richtlijnen: ontwikkeld volgens strikte methodologie, d.w.z dat er op systematische manier
gezocht werd in literatuur naar wetenschappelijk bewijs over het onderwerp + er is een duidelijk verband
tss het bewijs en de aanbevelingen.
o Grade of recommendation (niveau van bewijskracht): geeft aan hoe sterk wetenschappelijk bewijs is + afweging
voor- en nadelen (het verzamelde materiaal in de richtlijn moet van goede kwaliteit zijn en het bewijs krachtig)
o Internationaal erkende AGREE II instrument (Appraisal of Guidelines For Research & Evaluation II):
voor het beoordelen van richtlijnen:
• Is er een voldoende duidelijke procedure om het bewijs te verzamelen en te beoordelen?
• Is het bewijsmateriaal expliciet en toereikend?
• Is de richtlijn actueel genoeg?
• Werd het effect van de richtlijn ook geëvalueerd?
Richtlijn beschrijft bij een specifiek gezondheidsprobleem/diagnose het ‘wat, wanneer en waarom’
1
,1.4 Protocol
o Bevatten stap- voor- stap aanbevelingen voor het handelen wat men in volgorde moet doen
o “Een protocol ondersteunt zorgverleners bij het uitvoeren van zorginhoudelijke handelingen en legt
stap voor stap uit hoe deze moeten worden uitgevoerd.”
o Wetenschappelijk onderbouwd maar info niet letterlijk vermeld in document
o Zijn meestal afgeleid/gebaseerd op een evidence based richtlijn
o Lokaal/ regionaal karakter (= protocol bevat die elementen die kunnen toegepast worden voor desbetreffende ZH/dienst)
o ‘Een protocol is een document, dus geschreven, waarin stapsgewijs staat hoe, met welke materialen
en door wie een handeling moet worden uitgevoerd. Een protocol is sterk sturend en geeft stap voor
stap aan hoe iets gedaan zou moeten worden (en door wie). Dit document hoort weinig ruimte te
bieden voor interpretatie en is dus zo helder en concreet mogelijk.’
1.4.1 Protocol: doel/gebruik
o Doel: komen tot een gestructureerde, efficiënte en veilige zorgverlening
o Protocollen zijn slechts een hulpmiddel en mogen plaats van eigen denken en handelen niet innemen.
Soms is het noodzakelijk om af te wijken van protocol altijd kunnen motiveren.
1.4.2 Protocol : opmaak v/e protocol
o Protocol moet helder en overzichtelijk de gemaakte afspraken t.a.v. werkwijzen weergeven
zodat medewerkers info snel kunnen terugvinden
o Aanbeveling: standaard opmaak van alle protocollen binnen 1 organisatie + weglaten van overbodige
irrelevante informatie
1.4.3 Richtlijn VS protocol
Beide potentieel belangrijke middelen om inzicht over beste patiëntenzorg te bieden in een gemakkelijk
toegankelijke vorm.
Beiden vormen een tussenstap in proces van implementatie van wetenschappelijke kennis
RICHTLIJN PROTOCOL
Systematisch ontwikkelde aanbevelingen Vaak gebaseerd op richtlijnen
(vaak nationaal)
Helpen van zorgverlener/-ontvanger bij Geven aan hoe te handelen in specifieke
beslissingen over zorg in specifieke situaties
situaties
Een overzicht van het beschikbare Meestal specifiek gericht op bepaalde
wetenschappelijk OZ instelling
Een beschrijving van de meest gebruikte Vaak door instelling zelf ontwikkeld of
methoden voor diagnostiek en aangepast
behandeling
Meestal landelijk ontwikkeld Protocollen m.b.t zelfde onderwerp kunnen
verschillen tussen ZH’en /instellingen
Geen dwingende voorschriften, maar geven Vrijheid van handelen is beperkt
ondersteuning voor de zorgverlening
Wat, wanneer, waarom Wat, wanneer, waarom, hoe
2
, 3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller larissataelman. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.06. You're not tied to anything after your purchase.