Dit is een samenvatting Werk & Welzijn van Toegepaste Psychologie aan Thomas More Hogeschool Antwerpen. Ik slaagde met deze samenvatting in de 1e zit (14/20). Het bevat alle hoorcolleges en is gemaakt aan de hand van de hoorcolleges en powerpoints.
Inhoudsopgave Werk & Welzijn
1. Introductie................................................................................................................................................. 3
2. Werkgeluk................................................................................................................................................. 3
2.1. Geschiedenis van werkgeluk.........................................................................................................................3
2.1.1. Prehistorie..............................................................................................................................................3
2.1.2. Landbouwrevolutie................................................................................................................................3
2.1.3. Steden en ambachten............................................................................................................................3
2.1.4. Industriële revolutie..............................................................................................................................4
2.1.5. Tijdperk van tevredenheid (1950 – 1995).............................................................................................4
2.1.6. Tijdperk van hoge verwachtingen.........................................................................................................5
2.2. Werkgeluk: het concept................................................................................................................................5
2.2.1. Hedonistisch werkgeluk (HWG).............................................................................................................5
2.2.2. Eudemonisch werkgeluk (EWG)............................................................................................................5
3. Emotioneel werk........................................................................................................................................ 9
3.1. Emoties op de werkvloer...............................................................................................................................9
3.1.1. Functies (voor iedereen)........................................................................................................................9
3.1.2. Definitie emotionele arbeid...................................................................................................................9
3.1.3. Wat heb je nodig?..................................................................................................................................9
3.1.4. Drie types emotionele arbeid................................................................................................................9
3.1.5. Emoties in je job....................................................................................................................................9
3.2. Emoties reguleren.......................................................................................................................................10
3.2.1. Emoties reguleren................................................................................................................................10
3.2.2. Omgaan met cognitieve dissonantie bij onszelf..................................................................................10
3.2. Emotionele arbeid bij hulpverleners............................................................................................................11
3.2.1. Omgaan met emotionele arbeid als hulpverlener..............................................................................16
5. Discriminatie............................................................................................................................................ 21
5.1. Definitie.......................................................................................................................................................21
5.1.1. Directe discriminatie............................................................................................................................21
5.1.2. Indirecte discriminatie.........................................................................................................................21
5.1.3. Andere vormen....................................................................................................................................22
5.2. Hoe omgaan en voorkomen........................................................................................................................23
6. Werken met psychische kwetsbaarheid.................................................................................................... 24
6.1. De uitdaging: waarom werken?..................................................................................................................24
6.2. De persoon met een kwetsbaarheid...........................................................................................................24
6.2.1. Wie?.....................................................................................................................................................24
6.2.2. Werkbaarheid......................................................................................................................................25
6.2.3. Barrières...............................................................................................................................................25
6.2. Begeleiding naar werk.................................................................................................................................27
6.2.1. De intstanties & artsen........................................................................................................................27
6.2.2. Wetenschap achter de praktijk...........................................................................................................28
6.2.3. Praktijk.................................................................................................................................................29
7. Ongewenst grensoverschrijdend gedrag op het werk................................................................................32
1
, 7.1. OGGW.........................................................................................................................................................32
7.1.1. Geweld op het werk............................................................................................................................32
7.1.2. Ongewenst seksueel gedrag op het werk...........................................................................................32
7.1.3. Pesten..................................................................................................................................................33
8. Werkende mantelzorgers......................................................................................................................... 37
8.1. Definitie.......................................................................................................................................................37
8.2. Effecten........................................................................................................................................................37
8.3. Mantelzorgvriendelijk werken.....................................................................................................................38
8.3.1. Als teamlid...........................................................................................................................................38
8.3.2. Als consulent: praten over werk..........................................................................................................38
9. Burn-out.................................................................................................................................................. 40
9.1. Historiek van burn-out................................................................................................................................40
9.2. Omschrijving................................................................................................................................................40
9.2.1. Traditionele versus nieuwe benadering..............................................................................................40
9.2.2. Burn-out versus depressie...................................................................................................................41
9.2.3. Ernst en verloop...................................................................................................................................41
9.2. Oorzaken van burn-out...............................................................................................................................42
9.2.1. Van stress naar burn-out.....................................................................................................................42
9.2.2. Draagkracht versus draaglast..............................................................................................................42
9.2.3. Verklarend model................................................................................................................................42
9.3. Burn-out identificeren.................................................................................................................................43
9.3.1. Burn-out Assessment Tool (BAT).........................................................................................................43
9.4. Behandeling van burn-out...........................................................................................................................43
9.4.1. Preventief............................................................................................................................................43
9.4.2. Curatie..................................................................................................................................................44
9.4.3. Re-integratie........................................................................................................................................44
10. Werkgerelateerd gebruik van alcohol, andere drugs en medicatie..........................................................45
10.1. Middelengebruik en werk..........................................................................................................................45
10.2. Wetgevend kader......................................................................................................................................45
2
,Werk en welzijn
1. Introductie
Emotional spill-over = wat we op het werk meemaken nemen we mee naar huis,
rechtstreeks effect op elkaar
- ! Ook andersom: thuis moeilijk meenemen naar het werk
- Het loopt over van het één in het ander
2. Werkgeluk
2.1. Geschiedenis van werkgeluk
Vroeger: werk niet als middel om iemand gelukkig te maken
- Je werkt VOOR iemand anders (‘heersers’)
2.1.1. Prehistorie
Jager-verzamelaars: rondtrekken
- Verplaatsen naargelang voedselmogelijkheden
- Werken = overleven; geen opsplitsing tussen vrije tijd en werken >< vandaag
o Alles waar je voor werkt wordt in groep gedeeld >< vandaag: MIJN loon
o Geen verwachtingen van gelukkig te zijn en ook niet de nood, enkel willen
overleven
2.1.2. Landbouwrevolutie
Op één plaats wonen en dieren domesticeren + winteropslag
- Gevolg: meer opbrengsten en overschotten groter kunnen wonen en familie
uitbreiden
Psychologische nederlaag: levenskwaliteit nam af
- Lichaam overwerkt; hierbij moet ook nagedacht worden psychologische belasting
(plannen, …)
Betere systemen ontstonden; werk = straf of vernedering
- De rijken werken niet want kunnen dat zich permitteren laten anderen voor zich
werken afzien (werk & geluk kan niet samen)
Religie en moraliteit belangrijk
- 7 hoofdzonden: één is: luiheid – traagheid – gemakzucht (! Vandaag nogsteeds)
Wel een bepaalde mate van geluk: mensen haalde wel vreugde uit werken met dieren en de
dingen die ze bereikten
2.1.3. Steden en ambachten
Richting de stad: op zoek naar werk
- Groepen:
o Gilden: bakkers, boogschutters, …
o Werk = straf/slavernij
o Wel vorm van trots, tevredenheid, … aanwezig
Karl Marx: uit werk kan je wél geluk halen
- Voorwaarden:
o Goede arbeidsomstandigheden (veiligheid, weer, …)
3
, o Eerlijk loon
o Afwisseling
o Betekenisvol werk: het leed van iemand anders verzachten of het genot van
mensen vergroten ( sociale betekenis)
2.1.4. Industriële revolutie
Werk wordt opgedeeld in kleine stappen, iedereen onderdeeltje van geheel
- Geen afwisseling, blijven staan, hoge tijdsdruk
- Werken aan iets wat je niet eens kan zien/niet kan betalen
Zware en lange shiften zonder vakantie
- Privé is onbestaande; kerk op zondag
- Daens ging hier tegenin
Gevaarlijke omstandigheden
2.1.5. Tijdperk van tevredenheid (1950 – 1995)
Na WOII: tijdperk van tevredenheid (veilig, stabiel, zorg voor elkaar)
Diensteneconomie: minder fysieke arbeid en vaker diensten aanbieden aan anderen (vb.:
taxi, leerkracht, …)
Werk en privé zijn apart, thuis van werk is afgesloten van werk
Hoge werktevredenheid
- Werk is labor (inspanning) werk is opus (uitdaging & zelfverwezenlijking)
Latente deprivatie model (Jahoda, 1982): twee pijlers die werk belangrijk maken
- Manifeste functie: geld
- Latente functies:
o Structuur in tijd: dankzij werk meer structuur in uw dagen
o Kansen op sociaal contact: zonder werk moet je actiever zelf sociaal contact
gaan zoeken; op werk ben je bijna altijd in contact met mensen
o Bijdragen aan de samenleving, doel
o Sociale identiteit (hoe je jezelf ziet), sociale status
o Zelfrealisatie (vooral in jobs die je zelf zinvol vindt), jezelf kunnen
ontwikkelen, betekenisvolle activiteiten
- Werk als een eigenaardig medicijn: als je niet gaat werken kan je hier ziek van
worden (latente functies missen werk kan goed helpen)
Tegenkanting bij latente deprivatiemodel:
- Werk is geen conditio sine qua non voor een goede (mentale) gezondheid: je vindt de
latente functies niet per sé terug in werk
- Niet alle werk is fijn of goed: stress, overbelasting, onzekerheid, stigma, …
Bandarbeider in ploegensysteem kan ongelukkiger zijn dan werkloze MAAR meestal niet
- Levenstevredenheid is 20% bij werkende mens
- Geen werk, geen doel gaat gepaard met angst, woede, onmacht: 30% vaker
gerapporteerd bij werklozen
Voordeel van werkgeluk voor bedrijf en individu:
- Blijven gemiddeld 2jaar langer bij bedrijf
- Minder afwezigheid
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller amberscheynen1. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $13.41. You're not tied to anything after your purchase.
