MAXILLOFACIALE PROTHETIEK BIJ HOOFD- HALS ONCOLOGISCHE PATIËNTEN.............................. 25
1
,Inleiding in de oncologie 1
Etiologie
• Verschillende theorieën
➢ Humoraal theorie, 400 BC → vloeistof in lichaam
➢ Lymfe theorie, 18e eeuw → lymfeklieren
➢ Blasteem theorie, 19e eeuw → vanuit specifieke cellen
• 20e eeuw → ontdekking dat ontsporing DNA kanker veroorzaakt
• Kanker → verzamelnaam van verschillende tumortypes
Wat is kanker
• Ontregeling van de normale groei van cellen
• Evenwicht cel aanmaak en cel afbraak verstoord
➢ Signalen voor celgroei → ongeremde groei
• Geprogrammeerde celdood → apoptose; Beschermingsmechanisme van eigen lichaam wordt
verstoord
• Ongebreidelde groei van deling van abnormale cellen
• Ontstaan: schade aan het DNA; lichaam niet in staat om schade te herstellen (roken, alcohol,
zonlicht)
Oorzaken kanker
• Erfelijke factoren
➢ Genetische aanleg
➢ Afwijking in genoom van alle cellen
➢ 5% van alle kankersoorten
➢ Voorbeeld; BRCA1 en BRCA2 (geboren met hoog risico kanker)
• Omgevingsfactoren
➢ Meest voorkomend
➢ Infectieus, fysisch, chemisch
➢ Additionele risicofactoren (omgevingsfactoren, roken, alcohol etc.)
Begrippen
• Risicofactoren → factor die een verhoogde kans geeft om een ziekte te krijgen
• Oncogenese → proces dat de basis vormt voor het ontstaan van maligne tumoren
• Carcinogenese → wijze waarop kwaadaardige epitheliale tumoren ontstaan
• Benigne → goedaardig
➢ Niet levensbedreigend (op uitzonderingen na)
➢ Metastaseren niet
➢ Expansieve groei
• Maligne → kwaadaardig
➢ Kan levensbedreigend zijn
➢ Metastaseren
➢ Invasieve groei
Belangrijk! Benigne Maligne
Groeiwijze Expansief Infiltratief
Groeisnelheid Laag Hoog
Weefselstructuur Regelmatig Onregelmatig
Begrenzing Scherp Onscherp
Metastasen Geen Meestal
2
, Humaan papilloma virus (HPV)
• Virus
• Overdracht door huid op huid contact
• Risicofactoren
➢ Jonge leeftijd
➢ Hoog risico seksueel gedrag
• Aangeboden in rijks vaccinatie
➢ Zowel jongens als meisjes 2022
HPV infectie
• Verschillende soorten bekend
• Bepaalde soorten zijn carcinogeen → geassocieerd met het ontwikkelen van kanker (HPV type 16
en 18)
• In verband gebracht met cervix carcinoom (baarmoederhalskanker) en oropharyngeale kanker
Epidemiologie
• Incidentie → het aantal nieuwe gevallen met kanker per jaar
• Prevalentie → aantal nog levende personen die kanker hebben (of hebben gehad) op een bepaald
moment
• Overleving → het aantal personen dat vanaf de diagnose kanker na een bepaalde periode
(bijvoorbeeld 5 of 10 jaar) nog in leven is
• Sterfte: Het aantal mensen dat per jaar aan kanker overlijdt
Hoofd- hals
• Mannen → 3,3% (waarschijnlijk door meer ongezonde omgevingsgedrag)
• Vrouwen → 1,9%
Incidentie van kanker
• Mannen iets meer dan vrouwen
• Neemt toe in de loop van de jaren
• mensen overlijden steeds minder aan andere oorzaken (bv diabetes)
Factoren die van invloed zijn op de cijfers
• Screeningsprogramma’s (beter inzicht in cijfers)
• Vergrijzing
• Vroegdiagnostiek en verbeterde behandeling
Soorten preventie
• Primaire preventie
➢ Interventies met als doel een ziekte te voorkomen door oorzaken weg te nemen
➢ Bijv. zonnebrand, stoppen met roken
• Secundaire preventie
➢ Diagnostische handelingen om de ziekte vroegtijdig op te sporen
➢ Bevolkingsonderzoek voor borstkanker inzetten om in een vroeg stadium op te sporen zodat
je er op tijd bij bent
• Tertiaire preventie
➢ Gezondheidstoestand verbeteren bij ziekte
Bevolkingsonderzoek
1. Borstkanker
➢ Vrouwen tussen 50 en 75 jaar
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller loesjedj9. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.62. You're not tied to anything after your purchase.