Inhoud college
We gaan het vandaag hebben over preventie. Allereerst ga ik vandaag wat nader in op een
theorie van Jan van Dijk over effecten van preventie. Hij heeft een theorie die probeert te
verklaren over gestage daling van criminaliteit die zich in de afgelopen decennia in alle
geïndustrialiseerde landen heeft voorgedaan. Een tweede onderwerp van dit collega is
theoretisch, ik ga het hebben over de uitgangspunten van criminaliteitspreventie en hoe je
dat als typologie kunt indelen. Dan ga ik in op het wegnemen van bredere
gelegenheidsstructuren. Vervolgens ga ik nader in op het thema: dadergerichte
criminaliteitspreventie vanuit een netwerkperspectief. Tot slot ga ik in op hoe je
georganiseerde misdaad kunt tegenhouden, dus m.a.w. hoe je daar preventief tegen kunt
optreden.
Geregistreerde criminaliteit en preventie
Allereerst die opmerkelijke beweging dat die geregistreerde criminaliteit in alle Westerse
landen gestaagd afneemt een aantal jarenlang.
Ontwikkelingen in geregistreerde criminaliteit
Als je naar dit plaatje kijkt, zie je dat het voor 4 landen is uitgesplitst. In al die landen zie je
vanaf jaren 60 tot en met halverwege jaren 90 een behoorlijke stijging van de hoeveelheid
geregistreerde criminaliteit. En na de jaren 90 zie je in al die 4 landen dat het daalt. Hoe
verklaar je dat? Jan van Dijk heeft om dat te verklaren een theorie opgemaakt.
Theorie Jan van Dijk
, In de jaren 60 begon de welvaart enorm toe te nemen in al die westerse landen. Daaruit
vloeide ook voort dat er steeds meer dingen in aanmerking kwamen om bv. te stelen
(mensen kregen meer materiele zaken en dus kwam er ook gelegenheid om criminaliteit te
plegen). Meer gelegenheid tot het plegen van criminaliteit leidt tot een toename van de
misdaad (ook in die geregistreerde misdaad). Vervolgens zie je dat de burgers gaan
reageren, mensen beginnen zich onveiliger te voelen door die stijgende criminaliteit. En ze
maken toch een redelijke inschatting van het feitelijke risico dat ze lopen. Zij reageren
daarop door het nemen van preventiemaatregelen, bv. huis beter beveiligen. Dus de mate
waarin mensen preventiemaatregelen neemt toe met als gevolg dat de gelegenheid om
criminaliteit te plegen afneemt (we gaan nog steeds uit van rationeel calculerende daders),
waardoor weer die misdaad afneemt. Dat heeft weer tot gevolg dat die burgers zich minder
onveilig gaan voelen waardoor ze minder preventiemaatregelen treffen en waardoor
uiteindelijk die gelegenheid toeneemt en het misdaadcijfer zou kunnen stijgen.
Deze theorie gaat niet uit van allerlei verschillende ontwikkelingen die zich in landen kunnen
voordoen. Ongeacht deze ontwikkelingen biedt dit idee van het nemen van
preventiemaatregelen een universele verklaring. Wel is deze theorie gebaseerd op
ontwikkelingen van street crimes, vermogensdelicten, dus dingen die inderdaad aangegeven
worden bij de politie en wat minder op zaken als witteboordencriminaliteit, georganiseerde
criminaliteit omdat die niet actief gemeld worden. Dus dit is wel een beperking.
Hoe effectief kan preventie nou zijn?
Een aantal voorbeelden om dat te illustreren.
Bouwbesluit 1999: inbraakwerende ramen en deuren verplicht in nieuwe woningen
In 1999 is in het nieuwe Bouwbesluit ingevoerd dat er speciaal aandacht moest worden
besteed aan de inbraakwerende ramen en deuren in woningen. Dat zie je ook terug als je
kijkt naar de inbraakcijfers. Dus je ziet een daling die optreedt vanaf het moment dat die
nieuwe regel ingevoerd werd.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Mgocmen. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.22. You're not tied to anything after your purchase.