Victimologie
Waar doen victimologen allemaal onderzoek naar?
Slachtofferschap van een misdrijf.
Potentieel traumatische gebeurtenissen en ernstige schending van mensenrechten
(abusive power).
Positie van slachtoffers in het strafrecht.
Nabestaanden van moord, met name naar de verhalen die slachtoffers vertellen over
hun ervaringen.
Slachtoffers van terrorisme.
Victimologische processen in de oorsprong van radicalisering, bv. een terrorist die
zichzelf als een slachtoffer ziet. Jezelf een slachtoffer voelen kan een hele belangrijke
drijfveer zijn voor het juist plegen van misdaden. Dus victimologie kun je ook zien in
het plegen van misdrijven.
Natuurramp. Ook bij natuurrampen kan je je afvragen of dat er geen menselijke
handelen inzit zodat het lijkt op een misdrijf of abusive power.
Wat jullie voor het tentamen moeten leren is dat het met name over het slachtofferschap
van een misdrijf en potentieel traumatische gebeurtenissen en ernstige schending van
mensenrechten, niet zo zeer over de andere dingen.
Victimologie (Pemberton, 2015)
Kernonderwerp is wat mij betreft de ervaring van slachtofferschap van onrecht, dus dat
mensen onrechtvaardigheid meemaken.
Victimologie, vanaf wanneer?
Victimologie is in 1948 ontstaan. Wellicht is dat wel voor de hand liggend omdat we doen
WOII hebben gehad. Juist toen waren er veel slachtoffers.
Benjamin Mendelsohn (1900-1998)
Diegene die bedacht heeft dat het dan victimologie moest heten is de Roemeense advocaat
Benjamin Mendelsohn. Hij had in 1947 de term victimologie bedacht.
Hans Von Hentig
Maar wie we in het algemeen aanhouden als de grondlegger van victimologie is de Duitse
hoogleraar Hans Von Hentig. Hij schreef het boek ‘The criminal and his victim’ in 1948 en dat
wordt dan gezien als de begindatum van de victimologie. Hitler vroeg in de jaren 30 aan
Hans of dat hij een belangrijke positie wilde innemen in de NSAEP, dat wilde Hans niet, toen
is hij naar de VS gevlucht.
‘Victim precipitation’
Het is interessant om te weten uit welke hoek victimologie is ontstaan. Het was eigenlijk een
beetje gebaseerd op zijn eigen ervaring dat hij gewond was geraak in WOI, toen hij voor het
Duitse leger vocht en zijn gedachte over dat moment. Von Hentig schreef in zijn boek: ‘why
in history has everyone always focused on the guy with the big stick, the hero, the activist, to
the neglect of the poor slob who is at the end of the stick, the victim, the passivist – or
maybe, the poor slob (in bandages) isn’t all that much of a passivist victim – maybe he asked
, for it?’ Hij vroeg zich toen af: in de geschiedenis van denken wordt er altijd beziggehouden
met degene die het geweer in zijn heeft, maar er wordt weinig aandacht besteedt aan
diegene die aan de andere kant van het geweer stond. Belangrijk daarbij is de laatste stukje
van die quote: het ging over de vraag welke rol het slachtoffer speelde in de totstandkoming
van die gebeurtenis.
Wij zijn geneigd om te denken dat het met name over de gevolgen gaat van het
slachtofferschap, of wat het slachtoffer dan daartegen zou kunnen doen. Maar Von Hentig
dacht er anders over, namelijk er ontstaat een crimineel feit, de pleger heeft daar natuurlijk
een rol in, maar het slachtoffer is niet zomaar vrij te pleiten, hij speelt ook een rol in wat er
gebeurt.
Je kunt zijn gedachte (rol van slachtoffers in totstandkoming van criminaliteit) positief en
negatief interpreteren.
Positief: hoe kunnen (potentiële) slachtoffers zich wapenen tegen de totstandkoming
criminaliteit? Bv. fiets op slot zetten.
Negatief: in hoeverre was het slachtoffer zelf medeschuldig in de totstandkoming
van de criminaliteit? Bv. slachtoffer heeft ook schuld in de totstandkoming van
criminaliteit.
Victimologie (van Dijk, p.298)
Vandaag gaan we het hebben over de wetenschappelijke studie van de risicokenmerken van
slachtofferschap en de mogelijke eigen rol bij het ontstaan van misdrijven.
Vandaag gaan we het hebben over de volgende onderwerpen
• De secundaire victimisatie en het onderscheid tussen de primaire, secundaire en
tertiaire slachtoffers.
• Het onderscheid tussen slachtoffers en daders.
• De omvang van slachtofferschap door criminaliteit.
• Het risico op slachtofferschap.
• Herhaald slachtofferschap.
• De angst voor slachtofferschap en punitiviteit.
Secundaire victimisatie
Secundaire victimisatie is de negatieve (additionele) impact van de wijze waarop
maatschappelijke actoren met slachtoffers omgaan. Dus het is een vorm van
slachtofferschap die in tweede instantie gebeurd. Bv. een meisje wordt verkracht in een
park, ze gaat naar de politie om aangifte te doen, de politie zeg dat ze dan maar geen kort
rokje had moeten aan doen. Dus iemand wordt eerst slachtoffer van verkrachting en
vervolgens weer een slachtoffer van de reactie van de omgeving/ media/ strafrechtelijk
systeem. Het wordt met name gezien als iets wat het strafrechtelijk systeem doet.
Secundaire victimisatie is niet hetzelfde als dat slachtoffers teleurgesteld zijn of dat ze niet
altijd hun zin krijgen. En het wordt heel vaak gebruikt als een argument tegen potentiële
risicovolle slachtofferrechten. We zullen volgende week zien dat dat argument geen
steekhoudt.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Mgocmen. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.18. You're not tied to anything after your purchase.