Summary
Samenvatting sociale wetenschappen leerjaar 1, periode 3
- Course
- Institution
Samenvatting sociale wetenschappen leerjaar 1, periode 3
[Show more]
Seller
Follow
dellemann99
Content preview
Sociale wetenschappen periode 3 week 1NVD link
AVG: is de nieuwe Europese privacywetgeving. De AVG zorgt ervoor dat de privacy rechten van
personen – of het nu patiënten, consumenten, of burgers zijn – worden uitgebreid en versterkt. Zo
kunnen personen straks aan organisaties vragen om hun persoonsgegevens te verwijderen. Ook
hebben organisaties toestemming nodig om persoonsgegevens te verwerken.
Beroepscodes van de NVD, zie bestanden
Hulpverlenersmodellen en ethiek
Ethiek: nadenken over goed handelen -> wat is goed in concrete situaties
Ethiek heeft 2 kenmerken volgens socrates:
1. Gereflecteerd en gediscussieerd
2. Praktische vragen vormen het startpunt
Ethiek gaat over moraal -> wat in een bepaalde gemeenschap als vanzelfsprekend gedrag is
aanvaard. Het is de uiting van een wijze van samenleven of samenwerken die in de gemeenschap
gewoon is en waarin haar waarden en normen worden weerspiegeld. Ze worden op de proef gesteld,
wanneer de zaken anders gaan dan we graag gezien zouden hebben -> ethische reflectie
4 grondbeginselen van ethiek:
- 1. Niet schaden
- 2. Respect voor de autonomie van de hulpvrager
- 3. Inzet voor het welzijn van de hulpvrager
- 4. Rechtvaardigheid (iedereen heeft recht op dezelfde hulp)
Hospilatisme: hulpverlener neemt alles uit handen
De manier waarop gezondheidsmedewerkers met de wensen, waarden en rechten van hun
patiënten omgaan, kan in een aantal verhoudingen worden geaccentueerd.
Het paternalistisch model: bepaalt de gezondheidsmedewerker praktisch eenzijdig het
medisch of verpleegkundig beleid op grond van eigen opvattingen en oordelen omtrent
hetgeen het beste is voor de patiënt -> directiviteit
, Mechanistisch model: stelt de gezondheidsmedewerker als technisch deskundige de
mogelijkheden van de geneeskunde als keuze aan de patiënt, zonder dat hij zijn voorkeur laat
meespelen. De patiënt kiest -> non-directiviteit
Gelijkwaardigheid model: gelijkwaardigheid tussen de gezondheidsmedewerker en de
patiënt worden in gemeenschappelijk overleg besluiten genomen en uitgevoerd -> non-
directiviteit
Contractmodel: wordt verondersteld dat er een wederzijdse vaak onuitgesproken
overeenkomst bestaat over het verdelen van taken en verantwoordelijkheden tussen arts en
patiënt. De nadruk ligt op wederzijdse rechten en plichten die als leidraad dienen voor de
invulling van de verhouding.
Ook zijn er mengvormen mogelijk. De patiënt kan zelf aangeven hoe en ik welke mate hij wil of kan
participeren in de medische, psychische en verpleegkundige besluitvorming.
4 rollen van de hulpverlener:
1. Vertrouwensfiguur; toont begrip etc.
2. Detective; oog voor onderliggende motieven
3. Docent; legt dingen uit, geeft informatie
4. Coach; begeleidt op de achtergrond het doen en laten
Voetstuksyndroom: artsen gaan niet voor hun eigen klachten naar andere hulpverleners.
Inhoudsaspect: gaat over het onderwerp van het hulpverleningscontract.
Betrekkingsaspect: zegt iets over de wijze waarop hulpvrager en hulpverlener met elkaar omgaan.
Extra informatie
Stages of changes:
1. Precontemplatie; fase waarin niet overwogen wordt om gedrag te veranderen
2. Contemplatie; fase waarin een persoon overweegt om gedrag te veranderen, maar heeft nog
geen concrete plannen
3. Preparatie; fase waarin een persoon actief bezig is met planen om op korte termijn gedrag te
veranderen
4. Actie; fase waarin een persoon het gewenste gedrag uitvoert
5. Maintenance (behoudsfase); voorkomen terugval
Sociale wetenschappen periode 3 week 2
Oratie van Liesbeth van Rossum
Het probleem obesitas is wereldwijd groter dan het probleem over hongersnood. In Nederland heeft
meer dan de helft van de bevolking
overgewicht en 13% zelfs obesitas.
We eten te veel en te ongezond en
we bewegen te weinig. Waarom
vallen mensen heel vaak niet af?
, - Hongerhormonen (fouten in de hongerhormonen die niet naar de hersenen sturen dat je vol
zit)
- DNA
Te lang zitten op een dag kan werken tegen obesitas
Corné leek een normale baby, maar had een enorme eetlust. 2,5 jaar later was hij te zwaar. Zijn
moeder kreeg te horen van de arts, dat ze hem te veel eten gaf. Later kwamen ze erachter dat hij een
mc4-receptor defect heeft (DNA fout), hierdoor heeft hij geen verzadiging.
2% van de obesitas patiënten hebben een mc4-receptor defect, gelukkig is er nu wel medicatie voor.
Ghreline: het hormoon dat honger opwekt
Leptine: het hormoon dat de eetlust verminderd
Crashdieet: speelt met de hormonen op een ongunstige manier
Zelfs bij het denken aan eten, spreekt het je hormonen (van honger) aan. Een aanpak hiervan is:
cognitieve gedragstherapie
Door slaaptekort stijgt je hongerhormoon in het bloed, je krijgt meer snack-trek. Je stresssysteem
wordt geactiveerd en het hormoon cortisol wordt aangemaakt.
Syndroom van cushing: (metabol syndroom) sterk verhoogd cortisol, kan het gevolg zijn van het
gebruik van medicijnen -> cortisol werkt in op het brein-> depressieve klachten. Cortisol heeft wel
een ontvanger nodig om te kunnen functioneren, op celniveau zijn dit de: corticosteroïde receptor.
Dit kan op 2 manieren werken:
1. Hormonale effecten/ metabole, hierdoor gaat het suikergehalte omhoog
2. Anti onstekingseffecten / immuunsysteem
Mensen met het syndroom van cushing hebben vaak een dikke buit, diabetes, verhoogde bloeddruk.
40-50% is hypergevoelig voor cortisol (ongunstig) -> meer vetmassa, in de buikstreek
6-10% is ongevoelig voor cortisol
(gunstig) -> meer spiermassa, lang
van lente en slanke taille
Cortisol heeft een dag en nacht
ritme. Het is hoog in de ochtend en
‘s nachts daalt het weer waardoor je
tot rust kunt komen.
Elke centimeter van het hoofdhaar
laat je cortisol waarde zien over een
lang tijdperk.
Hoge cortisol= verhoogd risico op obesitas, en 1,5 X zo hoog risico op hart en vaatziekten
Cortisol wordt pulsgewijs in kleine hoeveelheden in het bloed afgegeven, bij het bloedprikken is voor
veel mensen toch een stressmoment -> cortisolconcentratie gaat omhoog dus je krijgt een
onrealistisch beeld van de cortisol waarde in het bloed.
, Minder en gezonder eten zorgt voor minder stress.
Hormoon verstorende stoffen: nagellak, warm plastic.
Metabole chirurgie: maagoperatie, darmhormonen geven een ander signaal af aan de hersenen
waardoor de eetlust hersteld wordt. Dit wordt vergoed maar de meeste dingen voor obesitas niet.
Als je een verse stroopwafel ruikt, dan stijgt het insuline gehalte in het bloed en daalt de suiker
spiegel. Je krijgt dan zin in zoetigheid.
Bepaalde bacterie soorten kunnen obesitas veroorzaken
Bruin vet: zet calorieën om in warmte. Zit rond de wervelkolom rond enkele organen en in de nek.
Mensen met obesitas hebben weinig bruin vet, door te bewegen is bruin vet te activeren, voor
mensen met obesitas is het moeilijk om te bewegen, daarom is er ook de kou. Door kou wordt bruin
vet ook geactiveerd.
Medicijnen hebben soms ook een ongunstig effect op je
gewicht. Inhalatie steroïden hebben risico op een
verhoogd BMI
Acute stress: goed want je lichaam gaat hormonen
afscheiden (adrenaline en cortisol). Cortisol zorgt voor
een versnelde bloeddoorstroming naar de hersenen,
hierdoor worden je prestaties beter.
Chronische stress: slecht voor je lichaam -> chronische
pijn veroorzaakt dit ook meestal.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller dellemann99. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.45. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
62890 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now