100% satisfaction guarantee Immediately available after payment Both online and in PDF No strings attached
logo-home
Biologie samenvatting Hoofdstuk 16 systeem aarde en de mens 5vwo Nectar $4.31   Add to cart

Summary

Biologie samenvatting Hoofdstuk 16 systeem aarde en de mens 5vwo Nectar

 14 views  1 purchase
  • Course
  • Level

Besproken onderwerpen zijn o.a.: Successiereeks, Menselijke invloeden, fosfaten, fosforkringloop, NH3, Stikstofbindingen, kunstmest, Koolstofdioxide, GWP,

Preview 2 out of 6  pages

  • February 8, 2023
  • 6
  • 2021/2022
  • Summary
  • Secondary school
  • 5
avatar-seller
Samenvatting biologie Hoofdstuk 16

Paragraaf 1
Met het ontstaan van de eerste eencellige autotrofe organismen ging de CO2 in de
atmosfeer in grote hoeveelheden, met enorme regens, mee in de oceaan. Fotosynthese en
omzetting van CaCO3 vindt plaats.
 Gevolg: Temperatuurdaling, bij die lage temperatuur kan eencellige zich ontwikkelen.

Aarde warmt weer op door vulkaanuitbarsting die CO2 in de atmosfeer brachten en omdat
oer continent Pangea uiteenviel. Door het uiteenvallen ontstonden veel niches.
De niche = de rol die een organisme in een ecosysteem in neemt.

Het systeem Aarde en nu = Ook wel biosfeer, het gedeelte van de aarde waar leven mogelijk
is. Op de aarde komt veel variatie aan levensnormen, verbonden door complexe
voedselwebben en ecosystemen voor.

Sinks = bodemvoorraden organische grondstoffen bijv. fossiele brandstoffen.
Sinks komen onder andere voor op de volgende gebieden:
 Permaforstgebieden/ toendra’s vormen koolstofverbindingen, opgeslagen in
permaforst.
 Atlantische oceaan en zuidelijke ijszee, afgestorven plankton komen door
oceaanstromingen op de oceaanbodem.
 Kalkhoudende gebieden, kalkgesteenten (vooral CaCO3) gevormd door chemische
processen vanuit CO2 vormen sinks.
 Koraalriffen vormen ook sinks voor koolstofverbindingen.

De koolstof in sinks kan vrijkomen door:
 Tektonische platen die schuiven, vulkaanactiviteit.
 Erosie van gesteenten

Biomassa = stof van organische oorsprong. Bevat veel vanuit CO2 geproduceerde stoffen.
De tropische regenwouden leggen grote hoeveelheden CO2 vast door fotosynthese, maar
daar komen ook grote hoeveelheden CO2 vrij door dissimilatie.

Organsiche C-verbindingen:
- Bevat CH-verbindingen
- Bijv. glucose (C6H12O6)

Anorganische C-verbindingen:
- Bijv. CO2, CaCO3.

Koolstofkringlopen BINAS 93F

, Langzame koolstofkring  kan miljoenen jaren duren
 Fossiele brandstoffen die miljoenen jaren onder de grond liggen en door vulkanen
vrijkomen.

Snelle koolstofkring  van minuten tot enkele duizenden jaren.
 Planten nemen CO2 op en ademen O2 uit.

Broeikasgas = een gas dat in de atmosfeer een warmte-isolerende werking heeft, zoals CO2,
N2O, CO2, CH4, H2O.
Broeikaseffect = broeikasgassen zorgen dat de warmte in de atmosfeer blijft, ze absorberen
de warmte die de aarde uitstraalt.

Versterkt broeikaseffect = Menselijk handelen, zoals ontbossing en de verbranding van
fossiele brandstoffen zorgen ervoor dat op Aarde de concentratie van een aantal
broeikasgassen stijgt.

Ozonlaag houdt een gedeelte van de zonnestralen tegen. Een ander deel kaatst terug naar
de ruimte door hoge bewolking.

Boven de oceanen is de lucht volledig verzadigd met Broeikaseffect bestaat voor:
waterdamp. Hoge temperatuur  meer water 50% door waterdamp
verdampt. 25% waterdruppels
20% door normale hoeveelheid CO2 in de
atmosfeer.
Hoofdoorzaak versterkte broeikaseffect = verhoogde
5% andere broeikasgassen, bijv. methaan.
CO2-concentratie in de atmosfeer.

GWP = global warming potential = de mate
Soort stof GWP
waarin een broeikasgas sterker is dan CO2.
Koolstofdioxide/ CO2 1
Methaan/ CH4; afkomstig uit landbouw, 25
Toendra’s bevatten in de bodem afvalstortplaatsen, veeteelt. moerasgas en
organische stoffen. ’s Zomers ontdooit de fossiele brandstoffen.
bovenlaag, maar het water kan niet Distikstofoxide/ NO2; broeikasgas die 265
wegzakken door de permaforstlaag vrijkomt door bacteriewerking in oceanen en
eronder. Hierdoor ontstaan plassen met bemeste landbouwgrond door overtollig of
anaerobe methaanbacteriën, die uitgespoeld nitraat.
organische stoffen afbreken.

Extra CH4 vorming door smelten permaforst en komst moerasgas.

Klimaatafspraken gemaakt in 2015. Energiezuinige technieken en andere manieren van
energieopwekking, afvangen van CO2door de industrie en betere mestverwerking.

Kappen van bossen  minder leefgebied en voedsel  versterkt broeikaseffect en
uitsterven diersoorten.

The benefits of buying summaries with Stuvia:

Guaranteed quality through customer reviews

Guaranteed quality through customer reviews

Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.

Quick and easy check-out

Quick and easy check-out

You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.

Focus on what matters

Focus on what matters

Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!

Frequently asked questions

What do I get when I buy this document?

You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.

Satisfaction guarantee: how does it work?

Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.

Who am I buying these notes from?

Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller hannehoek. Stuvia facilitates payment to the seller.

Will I be stuck with a subscription?

No, you only buy these notes for $4.31. You're not tied to anything after your purchase.

Can Stuvia be trusted?

4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)

67474 documents were sold in the last 30 days

Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now

Start selling

Recently viewed by you


$4.31  1x  sold
  • (0)
  Add to cart