Samenvatting blok 1
Kenmerken van kwalitatief onderzoek:
- De data die verzameld wordt is vaak in de vorm van woorden, in tegenstelling tot de cijfers
die als data gebruikt wordt in kwantitatief onderzoek.
- Er wordt voornamelijk gebruik gemaakt van interviews en bepaalde observaties voor het
verzamelen van data.
- Er wordt gebruik gemaakt van bepaalde onderzoekdesigns die niet gebruikt worden in
kwantitatief onderzoek zoals etnografische case studies.
- De onderzoeksvraag bij kwalitatief onderzoek heeft als doel een fenomeen te begrijpen, en
dus niet te meten zoals kwantitatief onderzoek. (Hoe, wat, waarom)
Belangrijke overeenkomstige kenmerken van alle kwalitatieve onderzoeken:
1. Reflexiviteit: de onderzoeker behoort altijd kritisch te reflecteren op zijn onderzoek zelf.
De onderzoeker reflecteert op:
- Het onderzoek zelf
- Je rol als onderzoeker (en je rugzak = gender, sociale status, leeftijd)n
2. Naturalisme: het bestuderen van een fenomeen in zijn natuurlijke omgeving.
3. Doel van kwalitatief onderzoek is begrijpen
4. De onderzoeker is zijn eigen instrument (je maakt gebruik van je eigen zintuigen). Dit
betekent niet dat je geen hulpmiddelen hebt die je kan gebruiken om bijvoorbeeld zelfbeeld
te meten.
5. Er is sprake van een emergente (zich ontwikkelende) onderzoeksopzet.
Gezien het hoofddoel van kwalitatief onderzoek verklaren is, kan deze vorm van onderzoek gebruikt
worden bij het onderzoeken van fenomenen waar weinig tot niks van bekend is. Daarnaast wordt
kwalitatief onderzoek vaak gebruikt om te achterhalen wat bepaalde kwantitatieve data betekent en
waarom deze is zoals deze is.
Theories of knowledge (kennis theorie)
Dit is een theorie die gaat over hoe wij omgaan met kennis. De bril die je op hebt (karakter,
levenservaring, positie in de samenleving etc.) kleurt je kijk op de wereld en je visie op onderzoek.
Deze theorie behoort tot een branche van de filosofie, genaamd epistemologie. Hierbij wordt er
onderzoek gedaan naar de aard, oorsprong, voorwaarde voor en reikwijdte van kennis en het weten.
Er zijn 2 hoofd epistemologische benaderingen:
1. Positivistische benadering: Positivisten gaan er van uit dat er maar 1 werkelijkheid bestaat en
dat deze voor iedereen hetzelfde is. Het is mogelijk dat we deze werkelijkheid nog niet
kennen omdat de juiste hulpmiddelen nog niet ontwikkelt zijn. Voorbeeld: vroeger wisten we
, niet dat er bacteriën bestonden. Dat betekent echter niet dat ze toen niet bestonden, maar
dat we de juiste hulpmiddelen (microscoop) nog niet ontwikkelt hadden.
- Er bestaat dus een objectieve werkelijkheid die wetmatigheden kent
- De werkelijkheid wordt als een puzzel gezien
- Je neemt als onderzoeker zoveel mogelijk afstand om een zo objectief mogelijke
werkelijkheid in kaart te brengen.
2. Interpretatieve benadering: In plaats van dat onderzoek probeert de mensheid en
maatschappij te verklaren, zou onderzoek juist gericht moeten zijn op het begrijpen van
menselijk gedrag. De werkelijkheid kan niet los bestaan van de waarnemer. Er is altijd sprake
van interpretatie en betekenisgeving. Met deze kijk op onderzoek gaan de vragen niet over
de realiteit van de wereld maar om de interpretatie van de wereld van de mens.
Het positivisme heeft drie assumpties:
1. Empirisme: Er wordt enkel onderzoek gedaan naar fenomenen die te observeren zijn
2. Unity of methods: Er bestaat maar 1 methode die het beste is om de werkelijkheid in kaart te
brengen. Voorbeeld: De beste manier om je temperatuur op te meten is een thermometer.
Uiteindelijk zal dan ook elke wetenschapper uitkomen op dezelfde methode omdat er maar 1
de beste kan zijn.
3. Value-free: De wetenschap/science behoort gescheiden te zijn van de maatschappij en dient
zo objectief, rationeel en neutraal mogelijk te zijn. Dus goed onderzoek is niet verbonden
met emoties en subjectieve en politieke inzichten.
Er bestaan 4 sub-vormen van de interpretatieve benadering:
1. Fenomenologie: Fenomenologie is de studie van geleefde ervaringen en kenmerkend is de
open houding van waaruit ze die ervaringen wil beschrijven. Ervaringen krijgen betekenis via
taal en narratieven (levensverhalen). Voorbeeld onderwerp:
- To describe the lived experiences of men and women who suffer from psoriasis.
2. Sociale constructivisme: Het sociaal constructivisme is een moderne leertheorie die ervan
uitgaat dat mensen zelf betekenis verlenen aan hun omgeving en dat sociale processen
hierbij een prominente rol spelen. Kennis wordt door ieder mens op een eigen wijze
geconstrueerd, waarbij men sterk wordt beïnvloed door de reacties en opvattingen in de
sociale omgeving. In de vertaling van het sociaal constructivisme naar de dagelijkse les- of
opvoedingspraktijk vormt ‘leren als een sociaal proces’ het uitgangspunt.
- Verschillen in processen werken door in de constructie van kennis.
- Mensen brengen hun sociale positie in als ze de werkelijkheid begrijpen.
3. Kritische theorie: Deze gaat de assumptie van Value-free tegen. Onderzoek is een sociaal
proces wat uitgevoerd wordt door mensen die een bepaalde kijk hebben op situaties, hierom
kan onderzoek niet gescheiden worden van onze sociale wereld. De manier waarop wij leren
en kennis tot ons nemen is onlosmakelijk verbonden met de positie die wij in de samenleving
hebben (sociale orde). De kritische theorie heeft oog voor sociale structuren en
machtsongelijkheden en wil deze blootleggen.
4. Feministische benadering: Bij deze benadering wordt nadruk gelegd dat mannen en vrouwen
sterk van elkaar verschillen. Buiten de biologie hebben vrouwen en mannen een
verschillende sociale positie in de samenleving en hebben daarmee een andere kijk op de
wereld en andere ervaringen.
, Soorten onderzoekdesigns:
Experiment/mixed methods:
Het experiment heeft een positivistische benadering. Het bekendste experimentele
onderzoeksdesign is de RCT (randomised controlled trial). Dit wordt gezien als een gouden standaard
als het gaat om het testen van interventies. In een RCT worden personen random toegewezen aan de
controle groep of de interventie groep. Dit wordt voornamelijk gebruikt bij het testen van de
werkzaamheid van medicijnen.
Puur kwalitatief experiment is zeldzaam. Vaak is er sprake van mixed methods (kwalitatief en
kwantitatief experiment).
Vaak wordt onderzoek gebruikt om duidelijkheid te krijgen over kwantitatieve data in een
experiment.
Kwalitatieve survey:
survey is een algemene term voor een onderzoeksdesign waarbij het doel is om dezelfde data te
verzamelen voor elke ‘case’ in het onderzoek. Vervolgens worden die gevonden kenmerken
beschreven of met elkaar in verband gebracht.
Sample survey: Dezelfde data wordt verzameld voor elke case in de steekproef.
In de praktijk wordt survey geassocieerd met vragenlijsten, maar een survey kan ook
uitgevoerd worden door middel van een interview.
Grounded theorie:
Doel: vanuit data worden theorieën en concepten opgesteld (= inductief). Dit is omgekeerd aan de
manier van onderzoek die wij tot nu toe gezien hebben, namelijk: vanuit een theorie wordt er data
verzameld en geïnterpreteerd (=deductief).
Dit proces wordt gekenmerkt door procedures als constant comparison, iteratief proces,
theoretical sampling, theoretische saturatie
Abductieve benadering: Het alleen testen van theorieën die plausibel zijn voor de data die je
in je bezit hebt.
Kenmerken goede
onderzoeksvraag
- Het adresseert een
probleem waar nog geen
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller alexandragranger1. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.95. You're not tied to anything after your purchase.
