Hersenstam Verbinding tussen de grote hersenen en het ruggenmerg. De hersenstam
bevat een aantal zeer ingewikkelde en belangrijke structuren.
Cerebellum Verzorgt de coördinatie van de bewegingen.
Centrale zenuwstelsel Omvat de hersenen en het ruggenmerg.
Perifere zenuwstelsel Het perifere zenuwstelsel wordt gevormd door de uitlopers van de zenuwcellen
die binnen het centraal zenuwstelsel zijn gelegen en die de verbindingen
vormen met de organen die onder controle staan van het zenuwstelsel
(spieren, klieren) of met organen die informatie van buitenaf of uit het
inwendige van het lichaam aan het centraal zenuwstelsel verschaffen (de
zintuigen en de sensibiliteit).
Reflexboog Een reflex is een onwillekeurige reactie van het lichaam op een prikkel en staat
dus niet onder controle van de wil.De weg die impulsen daarbij afleggen
vormt de reflexboog.
Autonoom zenuwstelsel (sympathisch Het autonome zenuwstelsel zorgt voor de interne communicatie in ons lichaam.
en parasympatisch) Dit gebeurt buiten onze wil om. Het speel een rol bij de handhaving en
aanpassing van het geheel van de levensverrichtingen: eten, drinken, ademen,
waken, slapen, enz.
Sympaticus
vrijmaken van energie wordt bevorderd. Pupilverwijding, hartversnelling,
verwijding van bronchiën, herverdeling van bloed uit de huid naar spieren,
zweten.
Parasympaticus
overheerst tijdens rust en ontspanning en brengt het lichaam in de herstelfase.
Nauwe pupillen, actieve spijsvertering en de blaas en endeldarm worden
ontledigd.
Animale zenuwstelsel Regelt bewuste activiteiten en reflexen in het lichaam.
Afferente banen Opstijgende banen. Geleiden een prikkel van de zintuigen naar de hersenen
toe (dus naar het centrale zenuwstelsel).
Efferente banen Afdalende banen. Geleiden prikkels van de hersenen naar de zintuigen (dus
van het centrale zenuwstelsel af).
Dendrieten Korte uitlopers van de zenuwcel, vangen prikkels op.
Axonen Zenuwvezels, lange uitloper van de zenuwcel -> geven prikkels door.
Myelineschede Laagje om de uitlopers van motorische- en sensorische zenuwcellen. Dit laagje
beschermt de zenuwcel.
Insnoeringen van Ranvier De myelineschede vertoont insnoeringen die op regelmatige afstand van elkaar
liggen. Deze zorgen voor een aanzienlijk snellere voortplanting van de
zenuwimpuls.
Schakelneuronen Zenuwcel die geheel binnen het centrale zenuwstelsel ligt. Dit neuron geleidt
, impulsen van de ene zenuwcel naar de andere zenuwcel.
Witte stof Witte stof bestaat uit bundels axonen met een myelineschede en is functioneel
de geleidingsweg waarlangs impulsgeleiding plaatsvindt. De zenuwen in het
PZS en de banen (tractus) in het CZS bestaan uit witte stof.
Grijze stof Grijze stof bestaat uit zenuwcellichamen en dendrieten. Grote delen van het
CZS, zenuwknopen (ganglia) en kernen (nuclei) bestaan uit grijze stof.
Epineurium Is de buitenste beschermende schede en zit om de secundaire zenuwbundels
van het perifere zenuwstelsel.
Perineurium Beschermende mantel om de primaire zenuwbundels. Het perineurium
reguleert de externe krachten die bij het strekken optreden en vormt samen met
de endoneuriale zenuwvezels de bloed-zenuwbarrière.
Tractus Een bundel van gemyeliniseerde axonen binnen het centrale zenuwstelsel.
Associatiebanen Verbinden corticale gebieden binnen dezelfde hemisfeer met elkaar.
Commissuren Verbinding tussen twee weefseldelen.
Basale ganglia Omvat een aantal kernen, die het evenwicht, de houding, de oogbewegingen
en ‘de aanzet tot’ bewegingen regelen. Ze zijn sterk verbonden met andere
motorische gebieden in de hersenen en verbinden de thalamus met de
motorische schors.
Actiepotentiaal Seintje uit de hersenen die bij een motorisch neuron aankomt.
Synaps Plaats van prikkeloverdracht tussen het axon en de volgende cel
Neurotransmitters Neurotransmitters zijn hormoonachtige stoffen. Elk neuron maakt zijn eigen
neurotransmitter. Op grond van het effect dat ze op de impulsoverdracht
hebben, worden ze in twee groepen verdeeld: exciterende en inhiberende
neurotransmitters.
Exciterende neurotransmitters
werken stimulerend op de impulsoverdracht. Ze veroorzaken depolarisatie bij
de postsynaptische celmembraan, waarna de impulsgeleiding wordt voortgezet.
Inhiberende neurotransmitters
verlagen de permeabiliteit van de postsynaptische membraan. Het gevolg is dat
de impuls niet doorgegeven wordt.
Motorische eindplaat Bestaan uit kleine gebiedjes waar de celmembranen van zenuw- en spiercel
vlak bij elkaar liggen en waar zich speciale eiwitten in beide membranen
bevinden.
Cerebrum Bestaan uit twee helften of hemisferen. De kwabben die te onderscheiden zijn:
- Frontaalkwab: motorisch, karakter, gedrag
- Temporaalkwab: geheugen, taal, gehoor
- Pariëtaalkwab: sensorisch, taal
- Occipitaalkwab: visus
Aan de oppervlakte van de hersenen zie je groeven (sulci/sulcus). Het gebied
tussen twee sulci heet een winding (gyrus).
Piramide en extra-piramidebanen Het piramidale systeem is een verzameling van axonen, die van de
, hersenschors via het verlengde merg tot in het ruggenmerg lopen. Het zorgt
voor de aansturing van skeletspieren: de fijne en willekeurige motoriek.
Het extrapiramidaal systeem: alle hersendelen buiten die piramidebaan. De
piramidebaan is de route waarlangs vanuit de motorische hersenschors
opdracht wordt gegeven om spieren te activeren, zodat een geplande beweging
daadwerkelijk wordt uitgevoerd.
Primaire en secundaire
schorsgebieden
Motorische homonculus Ontwikkelt en voert de lichamelijke bewegingen uit die ons lichaam maakt.
Broca en Wernicke Het centrum van Broca is een gebied in de grote hersenen in de frontale kwab.
Wordt ook wel het motorisch spraakcentrum genoemd.
Het centrum van Wernicke is een deel van de hersenen. Speelt een belangrijke
rol bij het begrijpen van taal. Sensorisch
Limbische systeem (hippocampus en Betrokken bij emotie, emotieregulering, emotioneel geheugen, genot en
amygdala) motivatie.
Thalamus Het deel dat veel grijze substantie (zenuwcellen) bevat. De thalamus is te
beschouwen als één groot schakelcentrum tussen grote hersenen en
ruggenmerg.
Hypothalamus Is de onderzijde van de thalamus, waar zenuwcellen liggen die een belangrijke
hormonale functie hebben.
Plexus Verzameling van zenuwbundels in de arm.
Pia mater Hersenen en ruggenmerg zijn omgeven door vliezen. Een van de drie vliezen is
de pia mater, of zachte hersenvlies.
Arachnoid Hersenen en ruggenmerg zijn omgeven door vliezen. Een van de drie vliezen is
het arachnoid if spinnenwebvlies.
Dura mater Hersenen en ruggenmerg zijn omgeven door vliezen. Een van de drie vliezen is
de dura mater, of harde hersenvlies.
a. carotis anterior Bloedvat die een hersendeel van bloed voorziet, ontspringt uit de cirkel van
Willis.
A cerbri media en anterior Bloedvat die een hersendeel van bloed voorziet, ontspringt uit de cirkel van
Willis.
Cirkel van Willis Deze arteriële ring maakt collaterale circulatie mogelijk, wat van pas kan komen
als een van de toevoerende arteriën geblokkeerd raakt.
Afasie Een taalstoornis die ontstaat door een hersenletsel in de linker hersenhelft.
Ataxie Het ongecoördineerd en onsamenhangend verloop van bewegingen, dat niet te
wijten is aan verlies van spierkracht.
Apraxie Stoornis in het uitvoeren van aangeleerde handelingen.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller roeliemeursx. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.29. You're not tied to anything after your purchase.