Summary
Samenvatting Economisch Recht
- Course
- Institution
- Book
De samenvatting bevat de slides die professor Simon Geiregat gebruikt heeft tijdens de les, aangevuld met mijn lesnotities en het handboek.
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
noaley
Content preview
Academiejaar2021 - 2022
Samenvatting Economisch Recht
Derde bachelor in de rechten
1
,Les 1 16/02/2022
DEEL I
AANKNOPINGSPUNTEN ECONOMISCH RECHT
A. Aanloop: evoluties & begripsbepaling
Wat is economisch recht en hoe verhoudt deze rechtstak zich tot andere rechtstakken?
Wie valt er wel of niet onder het toepassingsgebied van economisch recht?
Trend om de manier waarop ons recht is ingedeeld op een recente manier te zien, waardoor concept
handelsrecht is verdwenen en plaats heeft gemaakt voor economisch recht.
Handelsrecht
Traditionele betekenis: ‘De rechtsregels die de verhoudingen tussen handelaars beheersen’
Wie is een handelaar?
Tegengestelde van:
Burgerlijk recht (‘gemeen’ privaatrecht) = betrekkingen tussen particulieren die geen
handelaar zijn
Economisch recht (sensu stricto) = in de enge zin: regels van publiek recht waarbij de
overheid bepaalde aspecten van het bedrijfsleven regelt = in die zin werd handelsrecht ook
gebruikt
Economisch recht in de ruime zin = handelsrecht en alle regelen van privaatrecht en publiekrecht die
de ondernemingsactiviteit betreffen
Geschiedenis van het handelsrecht
Codex Hamurabi
Romeins recht
Middeleeuwen
Ordonnances Colbert (1673: terre en 1681: marine)
Franse Revolutie:
o Wet Le Chapelier
o Decreet d’Allarde 2-17 maart 1791
Middeleeuwen = ontstaan van gilden
Gilden zijn beroepsgroepen: als u niet aansloot bij de gilde van uw beroepsgroep, dan kon u dat
beroep niet uitoefenen = systeem van privileges waarbij sommige een beroep konden uitoefenen en
anderen niet
Franse Revolutie komt hier tegenop: geen privileges meer binnen adel en beroepsgroepen
In de nasleep hiervan krijgen we het Decreet-d’Allarde = iedereen is vrij de nijverheid uit te oefenen
die men zelf wil
Wetboek van Koophandel
Na de Franse Revolutie komt Napoleon die in 1807 het Wetboek van Koophandel uitvaardigt
= gekozen om de principes die reeds bestonden te gaan codificeren onderscheid tussen
handelsrecht en burgerlijk recht zit hier
Wetboeken van Napoleon zijn vaak aangepast om die in overeenstemming te brengen met de
gewijzigde maatschappelijke realiteit
Wetboek van Koophandel beetje bij beetje uitgehold
2
,vb. Faillissementsrecht kwam in de faillissementswet terecht waardoor het wetboek na een tijd nog
maar slechts enkele artikelen bevatte
Onder impuls Koen Geens gezegd om burgerlijk en handelsrecht te vernieuwen
Nieuw burgerlijk wetboek gemaakt waardoor burgerlijk wetboek van 1804 nu het oud burgerlijk
wetboek is
Ook gezorgd voor introductie ander wetboek = WER
Wetgever heeft geen radicale hervormingen doorgevoerd: enkel zeggen welke wetten we
beschouwen als economisch recht en deze dan gaan samenvatten
Decreet d’Allarde afgeschaft maar nog wel steeds een artikel over vrijheid van nijverheid
= principe van vrijheid van ondernemen
Wat is er dan gebeurd met het wetboek van koophandel? Niets, men heeft hier niet willen aankomen
tot er twee belangrijke initiatieven werden genomen
Faillissementsrecht, insolventierecht voor ondernemingen = ingang mei 2018: niet alleen
handelaars kunnen failliet worden verklaard, ook ondernemingen
Poging handelaarsbegrip volledig te schrappen uit alle wetgeving = betekent niet dat
wetgever ervoor gekozen heeft om alle regels die betrekking hebben op handelaars te
schrappen kijken naar toepassingsgebied en dit gaan aanpassen: toepassingsgebied gaan
verruimen naar ondernemingen
Wetboek van koophandel bevatte dan enkel nog artikelen over scheepvaart
Scheepsvaartwetboek
Als u teksten gaat lezen van voor die datum is de geschiedenis wel belangrijk, want het
handelaarsbegrip zal hierin nog instaan en dit zal nog van belang zijn = op vroegere overeenkomsten
moet nog steeds het oude handelsrecht toegepast worden
Naar de huidige benadering
Ons economisch model: (gereguleerde) markteconomie
Centraal staat: ‘ondernemingsgewijze productie en distributie
De onderneming als spil van de markteconomie
Wordt kern voor hergroepering van regels van diverse signatuur
Resultaat: economisch recht sensu lato
Onderscheid koophandel en burgerlijk recht komt meer en meer onder spanning te staan
Nieuwe vormen van economische activiteiten moeten we bevorderen door specifieke soepelere
regels te maken die couranter zijn in het economische verkeer
We komen in een systeem van industrialisering, consumptie en productie = onderscheid
handelaar en niet-handelaar wordt hierdoor meer en meer achterhaald
We gaan van een nachtwakerstaat naar een welvaartstaat: om dit te doen zien we dat de
hoeveelheid wetgeving expontentieel toeneemt = markt wordt meer en meer onderworpen aan
reglementering
Ook Europese invloed: na WOII komt de Europese samenwerking tot stand, vandaag de EU
Insteek is altijd economisch geweest
Vanaf eind jaren 80 komt naast marktregulering ook een harmonisatie van de interne markt: men wil
op deze eengemaakte markt dat er dezelfde regels gelden voor alle Europese actoren die zich op
dezelfde markt begeven
3
, Europese wetgever gaat meer en meer optreden door secundaire wetgeving (vb. richtlijnen en
verordeningen) om ervoor te zorgen dat materies die vroeger onder het privaatrecht stonden gelijk
te schakelen tussen de verschillende lidstaten
Eigenlijk draait al dat recht over een gemeenschappelijk deel = de onderneming
Hier begint het proces waarbij de onderneming het centrale aanknopingspunt vormt van een nieuwe
rechtstak ondernemingsrecht of economisch recht
Economisch recht sensu lato vandaag
1. Ondernemingsrecht privaatrechtelijke pijler
Synoniem: (klassiek) handelsrecht (maar dan geüpdgraded)
Betreft: ‘het statuut van ondernemingen en instrumenten waarover zij beschikt om haar
doelstellingen te bereiken’
2. Marktrecht publiekrechtelijke pijler
Synoniem= marktordening / economisch recht sensu stricto
Betreft: ‘rechtsregelen die betrekking hebben op het marktgebeuren en op het handelen van de
daarbij betrokken hoofdspelers: ondernemingen, consumenten en overheid’
Sinds WOII steeds meer interventie van de overheid op verschillende domeinen = we zitten in een
systeem van een vrije economie maar geen volledige vrijheid
Wetgever zal ervoor zorgen dat er veilig wordt gespeeld op de markt
vb. productveiligheid: houdbaarheidsdatum, toegelaten producten
Afsplitsbare onderdelen = gaan we niet bekijken want zijn gehele materies op zich
Schematisch!
Normatieve vindplaatsen van economisch recht
EU-recht: verordeningen en richtlijnen
Minimumharmonisatie: nationale wetgever mag binnen toepassingsgebied richtlijn ervoor
kiezen om strengere regels op te leggen
Maximumharmonisatie: nationale wetgever mag niets anders doen dan richtlijn overnemen
in eigen recht en mag hieraan geen toevoegingen doen
Grondwet: GwH is bevoegd om wet te toetsen aan rechten en vrijheden, kan dus een impact hebben
wanneer die zien dat decreetgever hier niet mocht opnemen = indirecte werking op ons economisch
recht
Internationaal: verschillende soorten verdragen met grote en minder grote uitwerkingen
Algemeen internationaal ruilverkeer: landen wereldwijd spreken af om bepaalde
douanetarieven te hanteren
Economische integratie: samenwerken op vlak van economie vb. EU en EER die
samenwerken om een interne markt te verwezenlijken
Uniforme regelen voor bepaalde internationale verrichtingen vb. wanneer een koop wordt
gesloten tussen partijen in verschillende landen tenzij partijen hiervan uitdrukkelijk afwijken
Wet en decreetgeving
KB en MB: geven uitvoering aan bepaalde regels
Besluiten
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller noaley. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.43. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
67474 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now