Summary
Samenvatting goederenrecht
- Course
- Institution
Uitvoerige samenvatting van de lessen goederenrecht aangevuld met informatie uit het handboek 'topics goederenrecht'.
[Show more]
Seller
Follow
eliensoffers
Content preview
GoederenrechtDEEL 1: ALGEMENE BEGRIPPEN VAN HET VERMOGENSRECHT
Hoofdstuk 1 vermogensrechten: persoonlijke en zakelijke rechten
De vermogensrechten worden onderverdeeld in persoonlijke rechten, zakelijke rechten
en intellectuele rechten.
- Persoonlijke rechten hebben betrekking op de mensenrechten
- Zakelijke rechten hebben betrekking op het eigendomsrecht, vruchtgebruik etc.
- Intellectuele rechten hebben betrekking op uitvindingen en merken
We leggen de focus op de persoonlijke en zakelijke rechten binnen de vermogensrechten
en we bekijken het belang van onderscheid tussen zakelijke en persoonlijke rechten.
Verjaringstermijn: een verjaringstermijn is de termijn waarbinnen een bepaalde
vordering vervalt. Een persoonlijke vordering verjaart in principe na tien jaar, terwijl een
zakelijke vordering verjaart na een periode van dertig jaar.
Territoriale bevoegdheidsregeling: dit principe regelt de bevoegdheid van de
rechtbank voor een bepaald geschil op basis van de plaats waar het geschil zich heeft
voorgedaan. Persoonlijke rechtsvorderingen worden gebracht voor het rechtscollege van
de woonplaats van de verweerder, terwijl zakelijke rechtsvorderingen voor het
rechtscollege worden gebracht van de plaats waar het onroerend goed gelegen is.
Bekendmaking: enkel zakelijke rechten moeten worden bekendgemaakt. De manier
waarop de bekenmaking moet gebeuren verschilt naargelang de aard van het goed. De
publicatie van zakelijke rechten zorgt voor een grote tegenwerpelijkheid van die rechten.
dit wordt aangeduid als de absolute gelding van de zakelijke rechten.
1.1 De
Zakelijke rechten: Persoonlijke rechten:
Nadruk ligt op de zaak. Nadruk ligt op de persoon.
klassieke leer: een scherpe tweedeling
,Objectief criterium: persoonlijke rechten creëren een rechtsverhouding tussen twee
rechtssubjecten, terwijl zakelijke rechten een rechtsverhouding tot stand brengen tussen
een rechtssubject en een rechtsobject (een zaak).
De zakelijke rechten hebben betrekking op goederen, terwijl de persoonlijke rechten
betrekking hebben op diensten verleend door een schuldenaar.
Deze opvatting is niet volledig correct omdat persoonlijke rechten ook betrekking
kunnen hebben op goederen (huurrecht). Maar ook zakelijke rechten kunnen een
rechtsverhouding tussen personen doen ontstaan.
1.2 Het numerus clausus-beginsel als afbakingsmechanisme
Het numerus clausus-beginsel houdt in dat vermogensrechten slechts zakelijke rechten
kunnen zijn voor zover dit door de wet erkend wordt. Het goederenrecht laat niet toe dat
partijen nieuwe onbenoemde zakelijke rechten tot stand brengen.
Eigendom
Mede-eigendom
Erfdienstbaarheden
Zelfstandige
zakelijke
rechten Vruchtgebruik
Erfpacht
Zakelijke rechten Opstal
Hypotheek
Zakelijke
zekerheids-
rechten Pand
Voorrechten
Numerus clausus-beginsel art. 3.3 BW
,Er zijn twee belangrijke dimensies waarop het numerus-clausus gebasseerd is.
- Externe dimensie: dit betekent dat partijen geen andere zakelijke rechten tot stand
kunnen brengen dan deze die door de wetgever als zakelijke rechten zijn benoemd.
- Interne dimensie: dit betekent dat partije de kenmerken van de door de wet bepaalde
zakelijke rechten moeten eerbiedigen en deze dus niet zomaar mogen wijzigen.
Binnen de zakelijke rechten wordt er ook een onderscheid gemaakt tussen de
zelfstandige zakelijke rechten en de zakelijke zekerheidsrechten.
Zelfstandige zakelijke rechten zijn rechten die op zichzelf kunnen bestaan zonder enige
rechtstreekse band met een ander recht.
Zakelijke zekerheidsrechten zijn rechten die niet op zichzelf kunnen bestaan omdat ze
enkel kunnen bestaan als bijkomend recht bij een ander recht. Deze onzelfstandige
rechten bieden eigenlijk zekerheid voor het uitvoeren van andere rechten.
Bijvoorbeeld: man en vrouw kopen een huis en gaan hiervoor een lening aan bij de bank.
De bank wil zekerheid dat die lening ook effectief gaat worden afbetaald door het koppel
en gaat een hypothecaire lening aanbieden. De bank beschikt dan over het recht, op
basis van de hypotheek, om het hyis te mogen verkopen indien de lening niet wordt
terugbetaald door het koppel. Met de verkoopsom van het huis, kan de bank de
openstaande lenig terugbetalen. Een hypotheek is een zekerheidsrecht dat gekoppelt
wordt aan een koopcontract.
Hoofdstuk 2 bijzondere kenmerken van zakelijke rechten
1.1 Bescherming tegen insolvabiliteit
Insolvabiliteit betekent dat het vermogen te klein is om bepaalde schulden terug te
kunnen betalen.
Zakelijke zelfstandige rechten blijven buiten de boedel (vermogen). Het zakelijk recht
wordt ontrokken uit het vermogen en kan dus niet mee verdeelt worden.
Zakelijke zekerheidsrechten (hypothecaire lening) worden gekenmerkt met recht van
voorrang, dit betekent dat zakelijk gerechtigden beschermd worden tegen een geval
van insolvabiliteit en voorrang krijgt. Om de rangorde te bepalen tussen de zakelijke
, gerrechtigden op eenzelfde goed, moet er een evenredige verdeling of een rangverdeling
worden opgemaakt.
Het gaat hier om zakelijke rechten die een schuldvordering beschermen.
Persoonlijke rechten daarentegen zijn wel onderworpen aan de regel van gelijkheid van
schuldeisers en kunnen slechts delen na de uitbetaling van de zakelijk gerechtigden.
1.2 Volgrecht
Het zakelijk recht dat op een goed rust, volgt de zaak. Met andere woorden betekent dit
dat een persoon die over een zakelijk recht beschikt op een bepaalde zaak, dit recht kan
uitoefenen ongeacht in wiens handen de zaak op dat ogeblik is.
Bijvoorbeeld: persoon A verkoopt een appartement aan persoon B en persoon C heeft
een zakelijk recht op dit appartement, hij is namelijk vruchtgebruiker. Persoon C heeft
het recht om die zaak te volgen ongeacht wie de eigenaar van die zaak op dat moment
is.
1.3 Specialiteitsbeginsel
Het specialiteitsbeginsel betekent dat zakelijke rechten enkel betrekking kunnen hebben
op geïndividualiseerde zaken, dit betekent dat er aangeduid moet worden dat het zakelijk
recht betrekking heeft op een specifieke zaak (specieszaken).
zakelijke rechten kunnen wel gevestigd worden op juridische universaliteiten, dit is het
geheel van goederen dat aan een afzonderlijk zakenrechtelijk statuut onderworpen is
zoals specifieke handelszaken waarvan de inboedel aangeduidt kan worden.
Bijvoorbeeld: het huren van een auto ten opzichte van een erfdienstbaarheid op een
onroerend goed (specieszaak).
1.4 Eenheid
Het eenheidsbeginsel betekent dat een zakelijk recht enkel kan worden gevestigd op een
autonoom vermogensbestanddeel en niet op een inherent bestanddeel van een
vermogensbestanddeel. Dit betekent dat een zakelijk recht enkel gevestigd kan worden
op het geheel van de zaak en niet op een bepaald bestanddeel van die zaak.
Inherent bestanddeel is een noodzakelijk element van een goed, dat niet zomaar kan
worden losgemaakt zonder afbreuk te doen aan de waarde van dat goed.
Bijvoorbeeld: een vruchtgebruik is mogelijk op een auto, maar niet enkel op de lak van
een auto omdat de auto en de lak één vermogensbestanddeel zijn.
1.5 Zakelijke subrogatie = uitzondering specialiteitsbeginsel
Er is sprake van een zakelijke subrogatie (zaakvervanging) wanneer het zakelijk recht bij
het verlies of de waardevermindering van het oorspronkelijk object overgaat en blijft
voortbestaan op een vermogensbestanddeel dat in de plaats van het oorspronkelijk
object is getreden. Dit betekent dat het zakelijk recht blijft voortbestaan op een zaak die
in de plaats komt van de oorspronkelijke verdwenen zaak.
Zakelijke subrogatie voorkomt dat de waarde van het zakelijk recht dat door het
verdwijnen van het oospronkelijk goed plots in een ander vermogen zou terechtkomen.
Er zijn wel enkel voorwaarden om over zakelijke subrogatie te kunnen spreken.
- Enkel de titularis van een zakelijk recht wordt beschermd tegen zakelijke subrogatie.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller eliensoffers. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $11.25. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
71184 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now