Samenvatting economie marktresultaat en overheidsinvloed LWEO vwo
29 views 0 purchase
Course
Economie
Level
VWO / Gymnasium
Een complete samenvatting van het boek marktresultaat en overheidsinvloed van de methode LWEO voor vwo'ers.
Heb jij geen tijd of geen zin om een samenvatting te maken van het boek marktresultaat en overheidsinvloed, dan is hier de perfecte uitgebreide samenvatting voor jou en haal vervolgens een ...
samenvatting economie marktresultaat en overheidsinvloed lweo vwo bovenbouw isbn 9789461103178
Written for
Secondary school
VWO / Gymnasium
Economie
5
All documents for this subject (2034)
Seller
Follow
viggojansen
Reviews received
Content preview
Economie Marktresultaat en overheidsinvloed
Hoofdstuk 1: Economische doelmatigheid
Betalingsbereidheid = het maximale bedrag dat een persoon wil betalen voor een product.
Bij een economische keuze worden kosten en baten tegen elkaar afgewogen. De kosten
bestaan uit de waarde van de opgeofferde schaarse middelen en de baten worden gevormd
door de mate van behoeftebevrediging. Bedrijven maken een kosten-batenanalyse. Een
maatschappelijke kosten-batenanalyse (MKBA) kan de mogelijke keuze verhelderen.
Het consumentensurplus = het verschil tussen het bedrag dat een koper maximaal bereid is
te betalen en de prijs die hij in werkelijkheid.
Bij het uitbrengen van een bod maakt de bieder een afweging tussen kosten en baten. De
baten worden weergegeven door de waarde van het bezit. De kosten bestaan uit het
biedingsbedrag.
Het surplus is te berekenen door de baten te verminderen met de kosten.
Leveringsbereidheid = de laagste prijs waarvoor een aanbieder zijn product wil verkopen.
Het bedrag dat de aanbieder ontvangt boven het bedrag van de leveringsbereidheid =
producentensurplus = het verschil tussen de ontvangen prijs en de minimale prijs waartegen
het product is aangeboden en geeft het voordeel weer dat de aanbieder heeft van de ruil.
Het producentensurplus kun je berekenen als het verschil tussen de verkoopprijs en de
leveringsbereidheid (P-MK).
Bij een markt van volkomen concurrentie zorgt marktwerking voor een evenwichtsprijs en
evenwichtshoeveelheid waarbij de inzet van schaarse middelen minimaal is, gegeven het
aantal ruiltransacties, de uitkomst is dan efficiënt of (economisch) doelmatig.
De markt werkt perfect als de doelmatigheid en dus ook het totale surplus maximaal is.
Vraaglijn geeft betalingsbereidheid van de consument weer.
Aanbodlijn geeft de leveringsbereidheid van de producent weer.
Door de oppervlakte van de driehoeken te berekenen, druk je het surplus uit in een getal:
½ x basis x hoogte.
Aanbodlijn laat zien welke hoeveelheid een producent wil aanbieden bij een bepaalde prijs.
Als de prijs lager is dan de marginale kosten, zal de producent niet aanbieden. De marginale-
kostenlijn geeft dus aan welke hoeveelheid een producent aanbiedt bij een bepaalde prijs.
De markt selecteert vragers met de hoogste betalingsbereidheid en aanbieders met de
laagste leveringsbereidheid aanbieders geprikkeld om zo efficiënt/doelmatig te
produceren.
Bij het marktevenwicht worden de productiefactoren die bedrijven gebruiken het meest
doelmatig aangewend/gealloceerd. Totale surplus van consumenten en producenten samen
is dan maximaal.
Volgens Vilfredo Pareto is een situatie Pareto-efficiënt als één persoon zijn resultaat niet kan
verbeteren zonder dat dit ten koste gaat van het resultaat van iemand anders. Het
, marktresultaat verbetert als de vooruitgang van de een, groter is dan de achteruitgang van
de ander. In het Pareto-optimum is het totale surplus maximaal = economisch doelmatig.
De welvaartstheorie stelde dat de doelmatigheid van de economische uitkomst kon gelden
als een maatstaf voor welvaart (tegenwoordig geldt totale surplus alleen nog als maatstaf
voor de doelmatigheid van de economische uitkomst op de markt).
Instellen minimumprijs zorgt ervoor dat markt minder doelmatig werkt. Maximale
maatschappelijke welvaart is niet gelijk aan het Pareto-optimum. De maatschappelijke
kosten van het verloren surplus kunnen lager zijn dan de maatschappelijke baten, een hoger
inkomen bv.
Hetzelfde geldt voor de Pareto-efficiëntie uitkomst bij perfecte marktwerking. Volkomen
concurrentie heeft enkele bijwerkingen die ervoor zorgen dat markten met onvolkomen
concurrentie, ondanks dat het een lager surplus oplevert, toch de voorkeur krijgen in de
maatschappij:
Homogeen product, producten zijn in de ogen van de consument identiek
aanbieders gaan productdifferentiatie toepassen.
Monopolistische concurrentie is een marktvorm waar veel te kiezen valt en veel
concurrentie bestaat. Daarom de voorkeur boven volkomen concurrentie.
Nadeel aan markt van volkomen concurrentie is gebrek aan innovaties, omdat door
concurrentie de marktprijs zal zakken naar het bedrijfstakevenwicht daarom geen
extra inspanningen en kosten, want leiden niet tot winst, maar tot potentieel verlies.
Bedrijf dat innovatief is, kan zich onderscheiden ten opzichte van andere bedrijven en zo de
marktvorm ombuigen in monopolistische concurrentie met meer winstmogelijkheden.
Daarom octrooi’s = het alleenrecht om de vinding commercieel te exploiteren. De overheid
stimuleert hierdoor bedrijven innovaties toe te passen.
Hoofdstuk 2: De overheid grijpt in
Vrije marktwerking is maatschappelijk gezien niet altijd gewenst reden voor de overheid
om in te grijpen met een heffing, een subsidie of het stellen van een maximum- of
minimumprijs = prijsregulering. Ingrijpen leidt tot verstoren doelmatigheid en dus een
verloren surplus.
Als een marktprijs van een product te hoog is overheid stelt maximumprijs in, een prijs
waarboven de aanbieder niet mag verkopen. Het instellen van een maximumprijs leidt tot
een aanbodtekort of vraagoverschot, Qa is kleiner dan Qv. Met het instellen van een
maximumprijs beschermt de overheid de consument. Ook verandert het surplus, omdat de
consument minder hoeft te betalen, verschuift een deel van het surplus van de producent
naar de consument. Omdat de prijs daalt worden ook nieuwe vragers gelokt dit terwijl het
aanbod zal afnemen.
Een deel van het surplus van consumenten en producenten verdwijnt door de krimpende
markt = Harberger-driehoek = oppervlakte is gelijk aan verloren surplus/deadweight loss.
De overheid kan ook een minimumprijs instellen waaronder het product niet mag verkocht
worden. De minimumprijs is hoger dan de marktprijs. Als producenten bij de minimumprijs
niet hun gehele aanbod kunnen verkopen, kan de overheid besluiten om het
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller viggojansen. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.17. You're not tied to anything after your purchase.
