Dit document bevat
-de lessen: combinatie van powerpoints, hoorcolleges, en het boek
-enkele samenvattende tabellen
-enkele mindmaps
-oude examenvragen of oefenvragen
Met dit document ben ik vlotjes geslaagd!
1. Psychologie als wijze van denken 2
1.1. Rol van onderzoek producent ↔ consument 2
1.2. Hoe werken wetenschappers? 2
1.2.1. Empirie 2
1.2.2. Wetenschappers testen theorieën 2
1.2.3. Wetenschappers vormen een gemeenschap 2
1.2.4. Fundamenteel en toegepast onderzoek 3
1.2.5. Continue ontwikkeling 3
1.2.6. Publiceren 3
1.2.7. Communiceren 3
2. Bronnen van informatie 4
2.1. Onderzoek vs ervaring 4
2.2. Onderzoek vs intuïtie 4
2.3. Onderzoek vs autoriteiten geloven 4
2.4. Bronnen van informatie 4
3. Grondbeginselen van alle onderzoek 5
3.1. Drie soorten uitspraken vier aspecten van validiteit 5
3.1.1. Variabelen 5
3.1.2. Drie soorten uitspraken 5
3.1.3. Vier aspecten van validiteit 5
3.1.4. Voorwaarden causaliteit 6
4. Ethische richtlijnen voor Ψ onderzoek 7
4.1. Historische voorbeelden 7
4.2. Ethische principes 7
4.3. APA richtlijnen 7
4.4. Standaard 8 van APA 8
4.4.1. Ethische commissie 8
4.4.2. Informed consent 8
4.4.3. Misleiding 8
4.4.4. Debriefing 8
4.5. Onderzoeksfraude 8
4.6. Open science beweging 9
4.7. Onderzoek met dieren 9
1. Psychologie als wijze van denken
1.1. Rol van onderzoek producent ↔ consument
Producent masterproef → hoe produceer je onderzoek?
Consument moet evidence based handelen → hoe consumeer je onderzoek?
-kritische mindset!: niet alle gepubliceerd onderzoek is correct of robuust (repliceerbaar)
-psychologisch onderzoek zit in een turbulente periode bv artikel feeling the future
1.2. Hoe werken wetenschappers?
1.2.1. Empirie
-empirische methode is gebaseerd op data van directe zintuiglijke waarnemingen of
meetinstrumenten (→ gebruiken om conclusie te trekken)
-doel empirische wet: systematisch, nauwkeurig, en repliceerbaar onderzoek verrichten
-empirie is niet gebaseerd op eigen ervaringen, intuïtie, of autoriteitsfiguren (zie verder)
1.2.2. Wetenschappers testen theorieën
Theorie-data cyclus
-theorie → onderzoeksvragen → onderzoeksdesign (studie met bepaald
design, experiment) → hypothese toetsen (data verzamelen en analyseren) →
data klopt (ondersteunt) of klopt niet (herbekijken)
Kenmerken goede theorie
-ondersteund door data
-falsifieerbaar: een goede theorie moet je kunnen weerleggen
-bv “marsmannetjes bestaan” → 1j kijken of je marsmannetje tegenkomt → nee →
“dat komt omdat je ze enkel ziet als je er echt in gelooft” ⇒ niet-falsifieerbaar want je
kan niet aantonen of het wel/niet klopt ⇒ pseudowettheorie ipv wettheorie
-bv facilitated communication treatment believers → “wel goede behandeling, er is
gwn te weinig vertrouwen in therapeut” ⇒ niet-falsifieerbaar
-parsimonie: spaarzaamheid, Occam’s razor ⇒ bij 2 even goede theorieën, kies makkelijkste
Theorie w geëvalueerd obv alle beschikbare bewijs
-theorie kan nooit “bewezen worden” → wél ondersteuning
-replicatie is belangrijk
1.2.3. Wetenschappers vormen een gemeenschap
Merton’s scientific norms
-universalisme: kwaliteit is afhvd studie zelf en niets anders
-communaliteit: wetenschappers vormen community en maken hun werk beschikbaar voor
die gemeenschap → transparant zijn over resultaten, data, … (moeilijke zaak)
-disinterestedness: wet wilt verklaren/begrijpen uit intellectuele interesse (niet owv geld,...)
-georganiseerd scepticisme: je zou alles in vraag moeten kunnen stellen
1.2.4. Fundamenteel en toegepast onderzoek
Fundamenteel onderzoek
-tracht theoretisch inzicht te verkrijgen in fenomenen
-geen directe praktische toepassing, veel binnen universiteit
-kan op termijn leiden tot toepassingen die praktischer van aard zijn → vertalend onderzoek
-bv via neurowetenschappelijk onderzoek kijken welke hersendelen activeren bij meditatie
Vertalend onderzoek
-in laboratorische studie
-bv kan meditatie studenten helpen tot een beter resultaat?
Toegepast onderzoek
-werkt een toepassing?
-bv helpt meditatieprogramma op school om studenten langer te focussen op de les?
1.2.5. Continue ontwikkeling
-theorieën worden continu getest, aangepast, en gefalsifieerd
-wetenschappers zetten vervolgonderzoek op
1.2.6. Publiceren
-manuscripten w ingestuurd naar wetenschappelijke tijdschriften
-rol vd editor: start peer-review proces (coördinerende functie)
-peer-review: collega’s beoordelen kwaliteit v artikel (beide anoniem)
-rol vd reviewers: reject/revise/accept
1.2.7. Communiceren
-wat in media verschijnt → zelden gelijk aan onderzoek (clickbait!)
2. Bronnen van informatie
Onderzoekers
-gebruiken een vergelijkingsgroep
-controleren voor derde variabelen (confounds, alternatieve verklaringen)
-trachten informatie te evalueren zonder bias bv pen is mightier than keyboard
⇒ onderzoek is beter dan: eigen ervaring, intuïtie, autoriteitsargumenten
2.1. Onderzoek vs ervaring
Ervaring is confounded
-we controleren onze eigen ervaringen niet voor meerdere, gelijktijdig optredende factoren
die een invloed hebben op onze gevoelens en gedrag
Onderzoek is beter dan eigen ervaring want…
-onderzoekers gebruiken controlegroep, controleren voor derde variabelen (confounders),
en trachten informatie te evalueren zonder bias
-bv onderzoek Bushman naar catharsis hypothese (woede uiten helpt)
-onderzoek is wel probabilistisch! je kan nooit iets perfect voorspellen
-bv roken en longkanker: er zullen altijd uitzonderingen zijn
2.2. Onderzoek vs intuïtie
Biases redeneerfouten
-goed verhaal: wnr het plausibel klinkt (bv catharsis hypothese)
-availability heuristic: wnr we makkelijk met voorbeelden kunnen komen (bv vliegtuigcrash)
-present/present bias: wnr we kijken naar 1 specifieke situatie (bv rage room, dromen+sms)
-confirmation bias: bewijs zoeken dat overeenkomt met verwachting
-confirmatory hypothesis testing: hypo formuleren zodat die bevestigd w (bv extra/introvert)
-bias blind spot: eigen bias ontkennen of denken dat ze minder een rol spelen
-Dunning-Kruger effect: te hoog inschatten van onze eigen competenties (vooral bij lage)
2.3. Onderzoek vs autoriteiten geloven
-bv vaccinaties in de VS, antivaxers omdat het autisme zou veroorzaken
2.4. Bronnen van informatie
Wetenschappelijke bronnen gerangschikt obv impactfactor en citaties
-empirische artikels of review artikels (bv meta-analyse) gepubliceerd in wet tijdschriften
-boekhoofdstukken (edited books), wetenschappelijke boeken
Niet wetenschappelijke bronnen boeken voor brede publiek, wikipedia, populaire media
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller hannevglrs. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.64. You're not tied to anything after your purchase.
