Hoofdstuk 1 | HRM en de lijnmanager
Modern personeelsbeleid kent een belangrijke rol toe aan de lijnmanager. De lijnmanager is
verantwoordelijk voor een afdeling/unit. Deze verantwoordelijkheid gaat ook over personeel. Steeds
meer onderkennen het belang van de primaire hulpmiddelen, zoals menselijk kapitaal. Het taylorisme
vroeger ging vaak gepaard met minachting voor het personeel. Medewerkers waren vervangbare
hulpmiddelen. Werk werd zoveel mogelijk opgedeeld.
De geschiedenis
Er zijn een aantal factoren die van invloed zijn geweest op het ontstaan en de ontwikkeling van de
personele functie in de organisatie:
1. Taylorisme
2. Invloed van de overheid (regelgeving, subsidies, experimenten en voorlichting)
3. Rol van gedragswetenschappen
4. Ontstaan bedrijfsverenigingen
Er zijn grofweg vijf ontwikkelingsstadia te zien in de aandacht voor personele vraagstukken.
1. Personeelsbeheer (tot 1960)
2. Sociaal beleid (tot 1980)
3. Personeelsmanagement (1990)
4. HRM (tot 2003)
5. HRM en SSC's als HRM aangevuld met (2003 - toekomst)
Na 1945 werd het gekenmerkt door het centraal stellen van de individuele medewerker, waarbij er
vooral reactief te werk werd gegaan. Het ging dus om oplossen van problemen. Er waren geen
gerichte activiteiten. Personeelsbeheer werd gekenmerkt door collectieve zorg, beheersen van
loonkosten en zo efficiënt mogelijke inzet van 'arbeid'. Het besef kwam er dat met personeelsbeheer
alleen niet meer volstaan kon worden. Er moest een evenwicht tussen de doelstellingen van
medewerkers en van organisatie komen. Er kwamen diverse activiteiten zoals werving, selectie en
beloning, opleiding etc. De verzorgingstaat was in opkomst.
In de jaren tachtig was er een teruggang. Ook de personeelsafdelingen ontkwamen hier niet aan. De
afdelingen werden afgeslankt naar 'terug naar de lijn'. We spreken hier van personeelsmanagement.
Deze verzakelijking kan als voedingsbodem worden gezien waardoor HRM kon ontstaan. HRM zou de
volgende en volgens sommige laatste stap zijn in het ontwikkelingsproces. HRM staat centraal in het
denken over modern personeelsbeleid. Het gaat om een wisselwerking tussen personeel, organisatie
en samenleving.
Tot 1960 Tot 1980 1990
Personeelsbeheer Sociaal beleid Personeelsmanagement
- Economische opbouw - Vermaatschappelijking - Verzakelijking
- Efficiënte inzet van de arbeid - Democratisering/welzijn - Organisatie en management centraal
- Personeelswerk op ad hoc basis - Personeelswerk als specialisme - Doel- en resultaatgericht werken
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller HANNijmegenFM. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.04. You're not tied to anything after your purchase.