SAMENVATTING GYNAECOLOGIE 2
HOOFDSTUK 1A: ZWANGERSCHAP EN BEVALLING IN EEN NOTENDOP
Inleiding
- Bevruchting
o Thv zaadcellen: capacitatie en acrosoomreactie
o Bevruchte eicel = zygote
- Innestelling: implantatie en nidatie
o Implantatie rond dag 6 postconceptie, rond dag 21 van de 4-weekse cyclus
à Termen
- Aborta (A) = aantal miskramen gedefinieerd als verlies van een zwangerschap tot een
zwangerschapsduur van 19 weken en 6 dagen
- A.a.p (Abortus arte provocatus) = aantal zwangerschapsafbrekingen
- Amenorroeduur: tijd verlopen sinds de eerste dag van de laatste regels.
o Uitgedrukt in volledige weken
o Bij een regelmatige cyclus van 28d: zwangerschapsduur = amenorroeduur
o Bij een cyclus van meer of minder dan 28 dagen NIET
- A terme: tussen 37 en 42 voldragen weken of tussen 259 tot minder dan 294 dagen.
- Embryo: vrucht tot de 8e week na de bevruchting (vanaf 8w is de organogenese volledig)
- Foetus: vrucht vanaf 9 weken na de bevruchting tot aan de geboorte
- Neonaat: vanaf de geboorte tot en met dag 28.
- Gravida of graviditeit (G): aantal zwangerschappen met inbegrip van de huidige
o Nulligravida: niet zwanger en nog nooit geweest
o Primigravida: voor de eerste keer zwanger
o Multigravida: vanaf de 2e zwangerschap
- Para of pariteit (P): aantal bevallingen, gedefinieerd als zwangerschapsduur vanaf 20 weken
o Nullipara kan multigravida zijn
o Primipara is eenmaal bevallen
o Multipara is ten minste 2 x bevallen
o !! GEEN invloed of pariteit of bevalling vaginaal of per sectionem gebeurde à
getallen hebben betrekking op aantal zwangerschappen, niet op het aantal foetussen
§ Bv. na bevallen van één drieling die per sectionem à G1P1
- Postterm of serotien: 42 of meer weken (294 dagen).
- Preterm: zwangerschapsduur < 37 voldragen weken of 259d
o Very preterm: < 32 weken of 224 dagen.
o Extreem preterm: < 28 weken of 196 dagen.
- Vroeg neonataal: 1e week van de geboorte = pasgeborene
- Zuigeling: vanaf geboorte tot aan 1e verjaardag
- Zwangerschapsduur: tijd verlopen sinds de conceptie + twee weken.
1
, Zwangerschapsbegeleiding en prenatale zorg
à Informed consent + shared decision making bij élke keuze = basis van Women Centered care
Preconceptionele zorg
= van 14w vóór tot 10w na de bevruchting à belangrijke periode want hierin worden gameten
matuur en epigenetisch geprogrammeerd
- Gezonde levenswijze: stop roken en alcohol, gezonde voeding (voedingsdriehoek)
- Identificatie van risico’s verbonden aan woon- en werksituatie
- Foliumzuur: 400-600 μg/d preventief bij alle vrouwen die een zwangerschap plannen à ½
van de neurale buisdefecten worden voorkomen
- Check aanleg genetische aandoening door familiale geschiedenis
o Grondige counseling
o Dragerschap voor AR aandoeningen kan worden aangeboden
Prenatale controle
à Zwangerschapsmap gebruiken in Vlaanderen (via Kind en Gezin of online)
2
,à Labo
- Obligaat te testen:
o Bloedgroep + irregulaire antistoffen
o Hb, MCV, thrombocyten
o Rubella IgG
o Hepatitis B surface AL’en
o HIV
o Syfilis tests
o Urineonderzoek voor asymptomatische bacteriurie
- Facultatief te overwegen:
o Toxoplasmose IgG en IgM (max 2 keer terugbetaald bij zwangere)
o Varicella IgG
o Hep C
o HbA1c
o Glucose
o NIPT (zie verder)
Þ !! GEEN screening naar CMV/parvovirus (terugbetaling afgeschaft)
à Echografisch onderzoek
- Beeld
o Vanaf 5w: intra-uteriene zwangerschapsring zichtbaar
o Vanaf 6w: hartactie
e
- 1 echo rond 11-12w, met doelstellingen:
o Bevestiging intra-uteriene zwangerschap
o Bepaling zwangerschapstermijn adhv kruinromplengte
o Evaluatie meerlingenzwangerschap (chorioniciteit)
o Bevestiging hartactiviteit
o Grove anatomische exploratie van foetus
o Evaluatie nekplooi en evt andere softmarker voor aneuploïdie
e
- 2 trimester echo rond 18-22w
o Igv verhoogd risico op vroeggeboorte: opmeten van de cervixlengte (vaginale sonde)
o Gedetailleerd anatomisch onderzoek van foetus à structurele afwijkingen opsporen
o Tegelijkertijd merkers voor aneuploïdie nakijken zoals bepaalde hartafwijkingen
o Lokalisatie van de placenta:
§ Identificatie van de 5% zwangere vrouwen met laag liggende placenta à
klein % zal resulteren in een placenta praevia = placenta ligt over
baarmoederhals en leidt tot verwikkelingen
o Bij verhoogd risico op IUGR: meten van stroomsnelheidsprofiel van de a. uterina
§ Afwijkende bevindingen = gerelateerd aan pre-eclampsie + foetale
groeivertraging
3
, o Bepalen van foetale groei door meten van bipariëtale diameter (BPD), hoofdomtrek
(head circumference, HC), buikomtrek (abdominal circumference, AC), femurlengte
(FL) à met formules foetaal gewicht schatten met 15% speling
e
- 3 trimester echo:
o Opsporen groeirestrictie
o Bewaken van foetale ontwikkeling
o Bepalen ligging
à Onderzoek van de uterus
- Palpatie van de fundushoogte
o 12 weken: symfyse
o 16 weken: 1/3 symfyse navel
o 20 weken: 2/3 symfyse navel
o 24 weken: bovenrand navel
o 28 weken: 1/4 navel xyfoïd
o 32 weken: 1/2 navel xyfoïd
o 36 weken: 3/4 navel xyfoïd
o 40 weken: xyfoïd
- OF gemeten met lintmeter van symfyse tot fundus
o Fundushoogte +/- 2cm minder dan zwangerschapsduur in weken
à Supplementen tijdens de zwangerschap
- Vitaminen en voedingssupplementen: benefit = minimaal (wel massaal commercieel
aangeboden)
- Fe: systematische toediening NIET zinvol als Hb >11g/dl
- Vit D: 10 μg tijdens zwangerschap en borstvoeding mogelijks aangewezen (zwarte vrouw of
weinig zonblootstelling) à voor geen enkele andere vitamine is er nut aangetoond
o !!! hoge dosis vitA = teratogeen
à NIPT = Niet Invasieve Prenatale Test
- Test spoort vrije foetale DNA (afkomstig van apoptotisch trofoblast) dat circuleert in het
maternele bloed op
- Testen voor trisomie 21, 18, 13 en geslacht
o Detectiegraad 96-99% voor Down (<1% VP)
o Bij NIPT met trisomie bij jonge vrouw: door de sens, spec, pos/neg predictieve
waarde + a priori risico à meestal foetus normaal
§ Risico op een abnormaliteit stijgt indien tegelijkertijd echografische
afwijkingen zijn
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller pauliena. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $32.07. You're not tied to anything after your purchase.