Summary
Samenvatting Geschiedenis van opvoeding en onderwijs
- Course
- Institution
- Book
Samenvatting van het boek vijf eeuwen opvoeden in Nederland.
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
8 reviews
By: platealice • 5 year ago
By: willemijnsigtermans • 6 year ago
By: Amarensway • 6 year ago
By: ochtendster • 6 year ago
By: karinbraat • 7 year ago
By: kristaniewold • 7 year ago
By: emmieabv • 7 year ago
Seller
Follow
lape
Reviews received
Content preview
Hoofdstuk 1 – Humanisme, Hervorming en VerlichtingPlato (427-347 v. Chr.) wordt doorgaans als de eerste ‘grote’ pedagoog beschouwd.
1.1 Renaissance en Humanisme
De Renaissance (wedergeboorte van klassieke cultuur, dankzij Oosten heeft het Westen de kennis
gekregen) was een brede culturele vernieuwingsbeweging die in de 15de eeuw ontstond. (latijn) De
Renaissance kunstenaar verheerlijkte eigenlijk de menselijke natuur, vooral haar natuurlijke
schoonheid (bijv. Leonardo da Vinci). Hij werd door opvoeding het prototype van de universele mens.
Het 15de- en 16de-eeuwse Humanisme maakte deel uit van de Renaissance. Het was een
intellectuele stroming, vooral op wijsgerig en literair gebied. Het wordt gekenmerkt door een hoge
waardering van de mens en zijn mogelijkheden. Dit geldt niet alleen voor het vermogen van de mens
om de wereld om zich heen te kennen (kennisverwerving), maar ook voor zijn vermogen tot zedelijk
handelen (het goede doen). Geloof in opvoedbaarheid. Via kennis tot zedelijkheid. Centrale
categorieën zijn ontwikkeling en opvoeding. De gehele 16de eeuw is er een spanning te zien tussen
vooraanstaande humanisten en het instituut van de rooms-katholieke kerk. Latijnse teksten lezen.
Desiderius Erasmus (1469-1536) wordt beschouwd als een van de invloedrijkste humanisten. Zijn
vormingsideaal (kind is kneedbaar) was bij uitstek intellectueel. Hij had een aversie tegen de
traditionele scholastiek. De scholasticus beriep zich op autoriteiten uit het verleden. Erasmus werd
een invloedrijke geleerde door zijn uitgave van de kerkvaders en van het Nieuwe Testament in de
oorspronkelijke taal (Grieks). Hij bleef bij de katholieke kerk, maar verdraagzaamheid was zijn
belangrijkste leuze. Zijn ontwikkeling laat zien hoe vernieuwend het Humanisme was.
Wereldverzaking was het middeleeuwse ideaal. Zijn houding was eerst gericht op heilige afzondering
en het bezig zijn met God en met zichzelf; deze houding maakte geleidelijk plaats voor een
humanistische waardering en enthousiasme voor de bonae litterae. Lezing van de klassieke auteurs
leidde vooral tot een ontwikkeling van het zedelijke gevoel, het goede doen, zo meende de
humanisten. Klassieke culturele vorming was dan ook de kern van alle echte opvoeding. Kind was op
opvoeding aangewezen, vroege vorming maar geleidelijk en mild. In het onderwijs was de eerste stap
dat er sprake moest zijn van een liefdevolle houding tussen leraar en leerling. Hij zette zich sterk af
tegen de gebruikelijke lijfstraffen op school. Het prestige van de leraar moest toenemen. Hij had
kritiek op waanwijsheid van meesters. Het onderwijs was voor Erasmus zo belangrijke dat het uit
handen zou moeten worden genomen van de kerk en moest worden overgedragen aan de
wereldlijke overheid. Zijn vormingsideaal was toegesneden op toekomstige intellectuelen. Hij had
het wel alleen over jongens en eenvoudige burgers speelden geen rol. Hij had weinig waardering
voor de voertaal van het volk. Kritiek op onbeschaafde boeren etiquette. Erasmus’ humanisme
was zeer intellectueel van aard. Hij geloofde dat de mens van nature tot het goede geneigd was, dat
kinderen al op jonge leeftijd aan studie konden worden gewend, maar dat de mens zonder vorming
slechter was dan een dier. Filosofische bezinning sloeg Erasmus hoger aan dan het leren door schade
en schande. Hij had kritiek op traditie-minnende adel.
Michel de Montaigne (1533-1592) was beïnvloed door Erasmus, maar diens ideaal van geletterdheid
was toch niet zo aan hem besteed. Montaigne was gericht op het leven van alledag. In zijn ideaal
kwamen levenswijsheid en geestesadel bij elkaar samen, in de oprechte mens (‘honnête homme’).
Hij verzette zich tegen dogma’s en intellectuele afhankelijkheid; het kwam aan op zelfstandig leren
oordelen. Dat was belangrijker dan kennis en wetenschap. Zijn leerling moest een man van de wereld
zijn, lichamelijk gehard. Zijn ideaal van wijsheid paste bij de leefwijze van de integere magistraat van
adellijke komaf. Karakteristiek voor diens opvoeding is de telkens herhaalde nadruk op deugd en
wijsheid. Zijn pupil moest met toewijding worden opgevoed. Ging om jongens.
Juan Luis Vives (1492-1540) had oog voor de opvoeding van meisjes en voor de dagelijkse noden van
de gewone bevolking. Het werd wel gedomineerd door wat als de eigenlijke bestemming van meisjes
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller lape. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.95. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
53022 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now