Summary
samenvatting voeding en mondgezondheid
- Course
- Institution
Deze samenvatting is vooral gebaseerd op de syllabus en de powerpoints zijn vergeleken met de syllabus. De eigen notities zijn er ook in verwerkt
[Show more]
Seller
Follow
MOZ2122
Reviews received
Content preview
Voeding en mondgezondheid1. Algemene voedingsleer
1.1. Inleiding
Voedsel = brandstof voor lichaam
Energie opnemen
Energie in vorm van voedsel
In voedingsleer:
- Energieleverende voedingsstoffen in het lichaam door omzetting energie leveren
Energie voor normaal functioneren + uitoefenen van spierarbeid
Voedingsmiddelen bevatten verschillende voedingsstoffen
Bepaalde voedingsmiddelen hebben geen voedingsstoffen
Bv: mineralen zoals calcium calcium is een bouwstof
Voedingsstoffen voedingsmiddelen voeding (maaltijd)
- Voedingsstoffen zitten in voedingsmiddelen deze zitten in voeding
Maaltijd samenstellen van verschillende voedingsmiddelen
1.1.1 Essentiële voedingsstoffen
Levensnoodzakelijk voor groei + instandhouding + functies lichaam in stand te houden
Lichaam is altijd in opbouw en afbraak
1.1.2 Niet essentiële voedingsstoffen
Kleurstoffen
Bewaarmiddelen
E-nummers
Meestal nadelige functie op gezondheid
1.2 Voedingsstoffen en hun functies
1.2.1 Inleidende begrippen: voedingsstof en voedingsmiddel
Voedingsstoffen of nutriënten genoemd
- Essentieel voor groei en instandhouding van lichaam
- Voor alle inwendige en uitwendige activiteiten van lichaam + energie
Voedingsmiddel
- Alles wat we normaal eten
- Zijn opgebouwde voedingsstoffen
- Voedingsmiddelen kunnen andere stoffen bevatten die geen echte voedingswaarde
bevatten zoals additieven en contaminanten
Dagelijks voedingspakket bestaat uit:
- Groot aantal ≠ voedingsmiddelen: brood, aardappelen, vlees, vis, groenten, melk,…
Deze bevatten ≠ stoffen die essentieel zijn voor menselijk lichaam
1
,Voeding en mondgezondheid
Onderscheiden we
Onderscheiden we
- Energieleverende stoffen: Kh, vetten en eiwitten
- Bouwstoffen: eiwitten, water, mineralen
- Beschermende stoffen: water, mineralen, vitamines, bioactieve stoffen
- voedingsvezels
1.2.1.1 Indeling voedingsstoffen
1. Grootte/behoefte
- Macronutriënten
- Micronutriënten
o Levert geen energie
- Bioactieve stoffen en voedingsvezels
2. Functies
- Energieleverende stoffen
- Bouwstoffen
- Beschermende stoffen
- Voedingsvezels
- Water levert geen energie maar toch essentieel
o Micro: levensnoodzakelijk, brengen geen energie aan
- Spoorelementen: in mindere hoeveelheden nodig bv chroom
- Bioactieve stoffen:
o Belangrijk dat voedingsvezels 1/3 categorie is
o Kan perfect overleven zonder voedingsvezels, maar gunstig effect op lichaam
o Voedingsvezels niet noodzakelijk
1.2.2 Energie en energieleverende stoffen
Elk individu andere energie/voedsel nodig
Energie-inname moet gelijk zijn aan energieverbruik
Behoefte in kJ of kcal/dag
Energie via voeding geleverd door vetten, Kh en eiwitten
Vetten 2X zoveel energie als eiwitten en Kh
Hoeveel energie iemand nodig heeft afhankelijk van
Geslacht
Lengte en lichaamsgewicht
Leeftijd
Lichamelijke activiteit
Fysiologische factoren: groei, zwangerschap, herstel na ziekte
2
,Voeding en mondgezondheid
1.2.2.1 Energie-inname via onze voeding
Koolhydraten —> snelste & belangrijkste energieleverancier
- 1g Kh —> 4kcal
- 1 klontje suiker (5g Kh) = 20 kcal
Vetten —> “trage” energie(reserve), bescherming/isolatie
- 1g V —> 9 kcal
- 1 eetlepel olijfolie (10g V) = 90 kcal
Eiwitten—> bouwstoffen
- 1g E —> 4kcal
Alcohol —> lege energiebron
- 1g Alcohol —> 7kcal
Vrij komen warmte + energie wnr deze stoffen wrdn afgebroken en vrijkomen in lichaam
Westerse voeding te veel vet- en eiwitenergie en te weinig koolhydraatenergie
1.2.2.2 Energiebalans
Positieve energie
- Meer innemen dan we verbruiken dan gaan we aankomen
Negatieve energie
- Minder innemen dan we verbruiken dan gaan we afvallen
Wat verbruikt wordt hangt af van:
- Rustmetabolisme = basaal metabolisme energie die nodig is om te overleven
Voedingsvertering vraagt energie
Lichamelijke activiteit vraagt energie
Dieet geïnduceerde thermogenese (DIT): verbranding die gebeurt door onze voeding
Mannen hebben hoger rustmetabolisme dan vrouwen hoe komt dit?
Spiermassa vraagt meer energie dan vetmassa mannen er meer nodig
Vrouwen hebben meer vet dan spieren
1.2.23basisregels van een evenwichtige voeding
1) Voeding moet dagelijks alle energie + voedingsstoffen aanbrengen
2) Voeding moet energiebalans in evenwicht houden
3) Voeding moet goede verhouding macronutriënten bevatten
- 50-55% van energie koolhydraten
- 30-35% (1/3) van energie vetten
- 10-10% van energie eiwitten (meer als bouwstoffen)
= normale aanbeveling
1.2.3 Bouwstoffen
Groei + aanmaak van nieuwe cellen + weefsels
Opbouw skelet + gebit Eiwitten + bepaalde mineralen + water
Herstel en wederopbouw van cellen en weefsels
3
, Voeding en mondgezondheid
1.2.4 Beschermende stoffen
Versterken weerstand tegen ziektes
Goed verloop vitamines + mineralen nodig als hulpstof
Stofwisselingsprocessen niet optimaal verlopen weerstand van organisme ↓
Vitamines + mineralen beschermende stoffen
1.2.6.1 Voedingsvezels
Complexe verbindingen van Kh
Belangrijk gunstig effect en functies in/op maagdarmstelsel
1.2.6.2 Besluit
Voeding en gezondheid nauw verbonden met elkaar
Gevolg van langdurig of ernstig tekort aan 1 of > voedingsstoffen
deficiëntieverschijnselen en -ziekten als gevolg
Overmaat van bepaalde voedingsstoffen gezondheid ernstig in gedrang brengen
Voedingsgerelateerde aandoening
Het ene sluit het andere niet uit
Voedingsdeficiëntieziekten (tekort)
Anemie = te weinig ijzer kan er te weinig zuurstof getransporteerd worden
Magerzucht te kort van alles
Voedingsgerelateerde ziekten (te veel)
Obesitas te veel aan alles
Te veel verzadigde vetten verhoogde kans op H&V ziektes
1.3 Spijsvertering
Om macronutriënten efficiënt te gebruiken moeten ze worden verteerd
Gebeurt in spijsverteringskanaal
Macronutriënten Kh, vetten + eiwitten afgebroken tot kleinere moleculen uit darm in
bloedcirculatie opgenomen
Micronutriënten vitamines, mineralen en water geen afbraak nodig
Verteren betekent in brede zin van het woord
1) Afbraak van voedingsstoffen (vernietigen)
2) Opname van voedingsstoffen (absorptie)
3) Verwerkt (gebruiken)
4) Uitscheiding van afvalstoffen (excretie)
Voedingsmiddel afbreken in voedingsstoffen enzymen breken deze af tot kleine deeltjes
Overschot wordt uitgescheiden
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller MOZ2122. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $19.63. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
67474 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now