ISBN: 8746, Uitgeverij Noordhoff, Wil Michels
Deze samenvatting is gemaakt van het hele boek (H1 t/m H19). De samenvatting bevat ondersteunende afbeeldingen, voorbeelden, uitleg van begrippen en duidelijke taal. Strategieën, modellen, content, analyses, marketing etc. komen hier allemaal in terug...
Samenvatting Communicatie Handboek
Leuk dat je mijn samenvatting hebt gedownload! Hopelijk helpt deze met het leren van de lesstof of op het
voorbereiden van een tentamen. Deze samenvatting is gemaakt van H1 t/m H19. De samenvatting bevat
ondersteunende afbeeldingen, voorbeelden, uitleg van begrippen en duidelijke taal. Strategieën, modellen,
content, analyses, marketing etc. komen hier allemaal in terug. Door deze samenvatting toe te passen heb ik
een 7.7, 7.8, 8.3 en een 9.0 gehaald op mijn tentamens.
Doe mij een berichtje als er nog iets ontbreekt vanuit het boek!
Hoofdstuk 16 – Creëren van content ............................................................................................................. 60
Hoofdstuk 17 – Media ................................................................................................................................... 62
Hoofdstuk 18 – Contacten met de media ...................................................................................................... 66
Hoofdstuk 19 – Werken als adviseur met impact .......................................................................................... 69
,Hoofdstuk 1 – Communicatie
Het vak communicatie richt zich op het communiceren met, door en in organisaties. Dit gebeurt zowel online
als offline. Communicatie is een vak voor doeners die verder denken
Trends en ontwikkelingen
1. Data-driven en real-time
Door onlineactiviteiten kan er veel data worden opgeslagen. Hierdoor kan er weer ingespeeld worden
op de individu; communicatie wordt persoonlijker. Organisaties verwachten weer dat er zo snel
mogelijk reactie op komt.
2. Emotie en de sociale context
Om mensen tegenwoordig te beïnvloeden, wordt er ingespeeld op de emotie. Ook blijkt dat wat we
doen sterk afhankelijk is van wat anderen doen.
3. Van tekst naar beeld
Radio en tv zijn vervangen door sociale media platforms. We gaan van foto’s naar video’s om de
boodschap over te brengen.
4. Transparantie en open communiceren
Wat organisaties doen, is direct zichtbaar voor het publiek op sociale media. Ook geven mensen online
veel sneller hun mening. Een organisatie moet transparant zijn, anders kan de geloofwaardigheid van
het bedrijf zich heel snel aantasten.
5. Duurzaamheid en maatschappelijk verantwoord ondernemen
Een bedrijf moet tegenwoordig kunnen aantonen dat het duurzaam is en maatschappelijk
verantwoord onderneemt. Deze twee kenmerken maakt een bedrijf zelfs onderscheidend.
6. Accountability en meetbaar maken
Accountability is het meetbaar maken van het rendement van de communicatie. Je moet
verantwoordelijkheid nemen.
7. Leven en werken in een netwerkmaatschappij
Het netwerk is een verzameling van verbonden personen of groepen. Een gevaar van de
netwerksamenleving is dat organisaties en individuen alleen nog maar in contact staan met
gelijkstemden. Hierdoor komen ze in hun eigen bubbel.
Kerntaken van communicatie
1. De reputatie versterken
Het imago door de jaren heen bij verschillende stakeholders
2. De regie voeren over de communicatie
Het afstemmen van alle interne en externe communicatie op elkaar
3. Communicatie realiseren
Het uitvoeren van de concepten in content
De functies en activiteiten van de communicatieprofessional zijn volgens de beroepsvereniging voor
communicatie.
Beroepsniveauprofielen
1. Analyseren = Onderzoeken van issues en trends; vraagstukken in kaart brengen
2. Adviseren = Advies geven over interne communicatie; organisaties communicatiever maken
3. Integreren = Aansturen van samenwerken met professionals; plannen en afstemmen
4. Creëren = Maken van content; communicatiemiddelen realiseren
5. Begeleiden = Ondersteunen van projecten; coachen van management en medewerkers
6. Organiseren = Verzorgen van events en bijeenkomsten
Er bestaan veel raakvlakken tussen communicatie en marketing. Communicatie en marketing werken
voornamelijk samen op het gebied van positionering en profilering.
Een goede samenwerking met HR is van belang om interne communicatie goed te laten verlopen en het
engagement van de medewerkers te versterken. Ook bij de werving van nieuwe medewerkers is er veel
samenwerking.
,Hoofdstuk 2 – Basics over communicatie
Communicatie is een proces van tweerichtingsverkeer waarbij de interactie essentieel is.
Zender à Boodschap à Medium à Ontvanger
Boodschap
1. Zakelijk Beschrijving van feiten, informatieve boodschap.
2. Expressief Het gevoel, emotionele boodschap
3. Rationeel De verhouding van zender en ontvanger tot elkaar
4. Appellerend Beroep doen om iets te doen, activerende boodschap
Voorbeeld: Rosanne rijdt de auto en Jeffrey is passagier. Jeffrey heeft haast en zegt: “Het is Groen!” Wanneer
het stoplicht op groen staat
1. Het stoplicht staat op groen
2. Ik wil opschieten
3. Ik vind je soms een slome
4. Rij nou eens door
Encoderen Het door de zender omzetten van gedachten en/of gevoelens in een boodschap, in
woord, beeld en/of lichaamstaal
Decoderen Interpreteren van de boodschap door de ontvanger
Feedback De reactie van de ontvanger
Terugkoppeling Als de zender weer op de feedback reageert
Ruis wordt veroorzaakt door verschillende factoren die de communicatie verstoren.
Intern is bijvoorbeeld slissen; je kan de persoon niet goed verstaan.
Extern is bijvoorbeeld harde muziek op een festival; je kan moeilijk een gesprek voeren.
Ook kan er ruis veroorzaakt worden door overtollige informatie. Dit heet redundantie.
De ontvanger irriteert zich aan de herhaling. Een nieuwsartikel dat je vanochtend hebt gelezen, wordt ook weer
op de radio besproken.
Referentiekader Het geheel van gewoonten, regels, ervaringen, normen en waarden waarop de
ontvanger zijn denken en handelen baseert
Empathie De kunde om jezelf te verplaatsen in de gedachtegang van een ander.
Een ontvanger komt altijd tot een persoonlijke selectie en verwerking. Hierdoor is ook de interpretatie en
betekenis van de boodschap bij iedereen anders. De ontvanger is dus nooit passief
Door de komst van sociale media, verplaatst te plek van communiceren. Is de boodschap niet interessant voor
de ontvanger, dan klikt hij deze weg. De ontvanger heeft meer macht gekregen.
,2.2 Soorten communicatie
Via lichaamstaal kan je vaak al communiceren, dit is non-verbale communicatie. Maar ook door de keuze in
kleding die je draagt, kan je laten zien wie je bent.
Non-intentionele communicatie is non-verbale communicatie zonder intenties. Als je veel met je ogen knippert,
wordt er meestal verwarring geconstateerd, maar misschien is dit niet het geval. Pupillen worden groter door
lichtafname, maar ook door cocaïne gebruik.
Vocaal/auditief Non-vocaal/visueel
Verbaal Het gesproken woord Het geschreven/gedrukte woord
Non-verbaal Toon, pauze Gebarentaal, lichaamshouding, beweging,
uiterlijk, kleding
2.3 Communicatietheorieën
1. Stimulus-respons/injectienaaldtheorie
Het idee van de stimulus-responstheorie is dat ontvanger klakkeloos accepteren en overnemen wat de
zender hen voorschotelt. De boodschap indringend overbrengen.
2. Two step flow
Er wordt eerst een beperkt aantal opinieleiders of influencers beïnvloed die vervolgens intermediair
(bemiddelaar) zijn tussen de ‘zender’ en een grotere (doel)groep
3. Uses and gratifications
Hierbij wordt de nadruk gelegd op de actieve rol van de ontvanger en stelt dat je zelf keuzes maakt
over welke media je gebruikt, wanneer je die gebruikt en welke boodschappen je wil ontvangen.
4. Agendasetting
De massamedia bepalen niet wat we denken, wel waarover we denken. Denk bv aan de Black Lives
Matter movement. De media heeft invloed op welke gebeurtenissen er worden besproken en dus
welke onderwerpen op de publieke agenda staan
5. Netwerkmodellen
Onze maatschappij is in feite een groot netwerk waarin de leden met elkaar communiceren en elkaar
beïnvloeden. Bv. Aanbevelingen van vrienden
Frame Een kader en een communicatietechniek om mensen te overtuigen door informatie op een
bepaalde manier te presenteren. Je kiest bewuste woorden en beelden uit om specifieke
zaken uit te lichten.
2.4 Communicatiemodaliteiten
Een communicatiemodaliteit is een communicatiewijze die zich onderscheidt van andere
vormen van communicatie
Voorlichtingen worden gegeven door hulp te bieden bij menings- en besluitvorming. Het
belang van de ontvanger staat voorop.
Public relations is het stelselmatig bevorderen van wederzijds begrip tussen een organisatie en haar
stakeholders. Dit heeft dus ook tweerichtingsverkeer
In reclames is er overtuigende informatie over merken of organisaties via gekochte en betaalde ruimte in de
media. Het doel van reclame is het opbouwen van een sterk merk en het stimuleren van de verkoop.
Propaganda is gericht op anderen overtuigen van ideeën. Aanhangers van een bepaald religieus of politiek idee
hebben als doel anderen te beïnvloeden en overtuigen van hun ideaal. “Als meer mensen zouden denken zoals
wij, dan wordt de wereld beter”
,Hoofdstuk 3 – Communicatie en gedragsverandering
Dit hoofdstuk kan je nog uitgebreider leren door mijn samenvatting erbij te kopen: “Samenvatting Online
Invloed (beknopt), 2023”
3.1 Basiskennis over ons brein
Bij communicatie is het doel vaak een verandering van gedrag te realiseren. Denk hierbij aan het kopen van een
product of deelnemen aan een event.
Voor communicatie bij gedragsverandering is één aspect het allerbelangrijkste: “Spreek het impulsieve,
onbewuste systeem aan dat ons gedrag aanstuurt.” Informatie gaat eerst naar je emotionele brein en wanneer
je gevoel daar niet bij aangesproken wordt, stopt het proces.
Je moet dus de emotie aanspreken: Als je de emotie niet raakt, kom niets in beweging.
3.2 Zeven principes van Cialdini
De zeven principes zijn:
1. Wederkerigheid
Als een ander iets doet voor jou, wil je iets terugdoen. Wees dus attent met de gebruikers, waardoor
het maakt dat anderen graag een tegenprestatie willen leveren. Geven = krijgen.
2. Commitment en consistentie
Commitment betekent dat mensen ergens mee instemmen. In kleine stappen beïnvloed je het gedrag
door eerst een klein verzoek te doen, gevolgd door een groter verzoek.
Consistentie betekent dat mensen graag willen handelen in overeenstemming met wat ze eerder
hebben gezegd of gedaan. Wie A zegt, zal ook B zeggen, dus je daden moeten overeenkomen met je
woorden. Een bedrijf dat consistent is, wakker commitment aan.
3. Sociale validatie
Mensen spiegelen zich voortdurend aan anderen en dat geeft sociale druk. Volgens het principe van
sociale bewijskracht neem je meer aan van je directe sociale omgeving dan van een organisatie of
persoon die ver van je afstaat.
4. Autoriteit
Als een expert iets beweert dan zal het wel waar zijn. Autoriteiten hebben gezag. We nemen sneller
iets aan van iemand die gezag heeft. Door als bedrijf te laten zien dat je kennis en kunde hebt over het
onderwerp, bouwt dit vertrouwen op. Claim de positie van expert.
5. Aantrekkelijkheid/sympathie
Voor mensen die op ons lijken qua afkomst, levensstijl, interesse, meningen en karakter voelen we
sympathie. Fysieke aantrekkelijkheid wordt vaak gebruikt, knappe mensen hebben een voorsprong.
Ook mensen met gelijkenissen vinden we sympathieker en mensen die ons complimenteren. Mensen
en merken die op ons lijken, vinden we leuk.
6. Schaarste
Iets wat beperkt verkrijgbaar is, waarderen we meer. Je wil vooral hebben wat je niet kunt krijgen en
het risico om mis te grijpen, verhoogt de verkoop. Schaarste in voorraad heeft een sterker effect dan
schaarste in tijd. Maak je aanbod beperkt en waardevol.
7. Eenheid
Mensen zijn kuddedieren en willen ergens bij horen. Je gebruikt dit om samenhorigheid te creëren.
Eenheid wordt sterker door veel samen te doen en overeenkomsten te benadrukken. Versterk het
gemeenschappelijke.
, 3.3 aanpak van gedragsverandering
1. Analyseer het huidige gedrag
als je gedragsverandering wil realiseren, analyseer je eerst het huidige gedrag. Vraag jezelf ook af
waarom de verandering van het huidige gedrag nodig is.
2. Analyseer de doelgroep
Wie zijn de mensen? Wat zijn hun verlangen en frustraties? Onderzoek waarom de doelgroep bepaald
gedrag vertoond en ga na wie het wel is gelukt om te veranderen.
3. Beschrijf het gewenste gedrag
je moet goed weten wat het gewenste gedrag is. Je moet voor elke functie in je organisatie concreet
maken wat de verandering inhoudt voor het eigen gedrag.
4. Stel de doelen vast
Zoals bij elke strategie is het bij gedragsverandering belangrijk om concrete doelen te formuleren. Wie
vertoont in plaats van dit huidige gedrag in de toekomst dit gewenste gedrag en waar en wanneer
doen zij dat?
Maak het zo makkelijk mogelijk. Vaste patronen zijn verankerd in het systeem en daarom is een extra duwtje in
de rug vaak nodig. Een manier om het gewenste gedrag op zachte wijze te sturen is nudging
Nudge Een positieve aanmoediging of indirecte suggestie die gedrag oproept.
Daarnaast moet goed gedrag beloond worden, moet de communicatie simpel worden gehouden en blijf je
boodschap altijd herhalen.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller MaritW22. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.03. You're not tied to anything after your purchase.
