Class notes
Hoorcolleges Infectieziekten en Toxicologie
- Course
- Institution
Uitgebreide aantekeningen van hoorcolleges van het vak Infectieziekten en Toxicologie van de opleiding Gezondheidswetenschappen aan de VU.
[Show more]
Seller
Follow
taraloos11
Reviews received
Content preview
Infectieziekten en Toxicologie:Hoorcollege 1:
Ziekten veroorzaakt door omgevingsfactoren:
- Fysische
- Chemische
- Biologische
- (psycho)sociale factoren
Infectieziekten en toxicologie effecten van:
- Biotische (levende) factoren
- A-biotische (levenloze) factoren
Infectieziekten:
- Biotische factoren: bacterie, virus, parasiet
Classificatie:
- Virus
- Parasiet
- Bacterie
- Kennis organisme en bijbehorende symptomen (etiologie) → behandeling
Transmissie infectieziekten: reservoirs
- Mens (mens – mens)
• Asymptomatisch dragerschap – subklinische infecties
- Dier: zoönoses (dier – mens)
- Vector (insecten)
• Mens – vector – mens (malariaparasiet, zikavirus)
• Dier – vector – mens (pest = zwarte dood)
- Besmette oppervlakten, voedsel, water, aarde
Bouw organisme: ‘non-eveloped’ virus
- ‘non-eveloped’ virus
- ‘enveloped’ virus (dubbele lipidemembraan)
- Met enveloped zijn ze gevoeliger voor uitdroging
- ‘non-enveloped’ virus: overleeft langer in omgeving (buiten gastheer) dan ‘enveloped’ virus
daarom ook via besmette objecten etc. overdraagbaar
,Transmissieroutes:
SARS-COV-2:
- +ss RNA virus
- Envelop
- Helicaal
- Zoönose
- Groep 1: alfa-coronavirus: vleermuizen
- Groep 2: beta-coronavirus: vleermuizen
- Groep 3: Gamma-coronavirus: vogels
- Beta-coronavirus: SARS-CoV-2 veroorzaakt de ziekte: COVID-19
SARS-COV-2/hoe/transmissieroutes:
1. Mens-mens
- Contact transmissie:
• Direct contact: niezen, hoesten
• Indirect contact: besmette oppervlakten, handen schudden – afhankelijk hoe lang het
virus kan overleven buiten het lichaam
• Druppeltjestransmissie: aerogeen
2. Dier – mens:
• Intensief contact tussen besmette dieren en mensen
• Druppeltjestransmissie: aerogeen
Wanneer vindt transmissie plaats?
- Incubatie: periode tot aan symptomen (ziekte): toename pathogeen: transmissie mogelijk
- Ziekte: afhankelijk van virulentie pathogeen en/of conditie gastheer
- Herstel: afname en verdwijning van symptomen (ziekte): afname pathogeen, maar: sommige
infecties kan na herstel symptomen (ziekte) nog steeds pathogeen aanwezig zijn en
transmissie mogelijk
Transmissie infectieziekten:
- Horizontaal: mens op mens
- Verticaal: mens op kind
,Transmissieroutes:
- Contact transmissie
• Direct contact
• Indirect contact door fomieten (zoals kleren, meubels etc)
• Druppeltjes
- Vehicle transmissie
• Via water
• Via voedsel
• In de lucht, inclusief stofdeeltjes
- Vector transmissie:
• Mechanisch (op lichaamsdelen van insect)
• Biologisch
Transmissie infectieziekten: direct versus indirecte:
- Mens – mens:
• Direct
• Indirect: besmette oppervlakten, vector
- Dier – mens (zoönoses):
• Direct
• Indirect: besmette oppervlakten, vector
Hoorcollege 2:
Toxicologie: leer der vergiften
- Basis voor toxicologie → kennis van dierlijke gifstoffen en plantenextracten voor jacht,
oorlog en moord
- → eerste beschrijving van 1500 BC; Eberus papyrus
Voorbeelden van giftige stoffen:
- Geneesmiddelen (bijvoorbeeld thalidomide)
- Industriechemicaliën (bijvoorbeeld dioxine, benzeen)
- Oplosmiddelen (bijvoorbeeld petroleumether)
- Bestrijdingsmiddelen (bijvoorbeeld Roudup)
- Additieven (bijvoorbeeld kleurstoffen, PFAS)
- Stoffen uit de natuur (bijvoorbeeld tetrodotoxine)
Intentionele vergiftigingen:
- Chemische oorlogvoering (bijvoorbeeld mosterdgas)
- Verslavingen (bijvoorbeeld heroïne, cocaïne, XTC)
- Zelfmoord en moord:
• Geneesmiddelen (bijvoorbeeld paracetamol)
• Bestrijdingsmiddelen (bijvoorbeeld paraquat)
• Giftige metalen (bijvoorbeeld arsenicum)
• Natuurproducten (bijvoorbeeld ricine)
, Nieuw ‘instrument’?: Novitsjok
- 4 maart 2018: voormalig Russisch militair inlichtingenofficier Sergej Skripal en zijn dochter
Joelia vergiftigd in Salisbury, UK
- 20 augustus 2020: Russische oppositieleider Aleksej Navalny vergiftigd
- Novitsjok:
• Nieuwe groep van organofosfaten
• Blokkeert acetylcholine esterase
• Acuut werkend, zeer toxisch, ook dermaal (LD50 ~1 mg)
Paracelsus:
- A.P.T.B. von Hohenheim
- 1493-1541
- Alchemist en dokter (Salzburg)
- ‘Alle Ding sind Gifft. Allein die Dosis macht Daβ ein Ding kein Gifft ist’
De dosis-effect-relatie: de basis van toxicologie:
- De dosis-effect-relatie zegt dat je kunt kijken naar de maat voor de prestatie
- De prestatie kan de overleving, groei, biochemische parameter of voortplanting, etc. zijn
- Die kan je uitzetten als functie van de dosis of de concentratie van de giftige stoffen waaraan
je wordt blootgesteld
- Je ziet dan dat bij een lage concentratie er helemaal geen effect is op de parameter, je zult
niet ziek worden of dood gaan
- Als de dosis of concentratie toe neemt zal je wel effecten zien en die effecten zullen
toenemen als de concentratie toeneemt
- Uit de dosis-effect-relatie kan je informatie halen die je kan helpen om te bepalen hoe giftig
een stof is
- Die giftigheid van een stof kan je bijvoorbeeld aflezen aan de LD50 of LC50 of EC50, je kan ook
kijken naar de NOEC of NEL
Toxicologische eindpunten afgeleid uit dosis-effect-relaties:
- LD50: mediane letale dosis (mg per kg lichaamsgewicht)
- LC50: mediane letale concentratie in bodem, water, lucht of voeding (mg/kg, μg/L, μg/m3)
- EC50: concentratie met 50% effect
- NOEC: no observed effect concentration (NOAEL = no observed adverse effect level)
- NEL: no effect level
Terminologie voor toxische effecten:
- Acuut: snelwerkend
- Chronisch: effect na lange tijd
- Hepatotoxisch: werkt op de lever
- Nefrotoxisch: werkt op de nier
- Neurotoxisch: op het zenuwstelsel
- Allergeen: veroorzaakt allergieën
- Teratogeen: afwijkingen aan de vrucht
- Mutageen: veranderingen in het DNA
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller taraloos11. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.49. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
75057 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now