BOK Gezondheidsvoorlichting 1
Analyseren is het grondig onderzoeken en het ontleden van iets. Determinanten zijn
oorzaken/factoren die een rol spelen bij een gezondheidsprobleem of ongezond gedrag.
Gedragsverandering is een complex proces waarbij oud gedrag moet worden losgelaten en nieuw
gedrag moet worden aangeleerd. Een gezondheidsinterventie is een ingreep/actie om het gedrag van
een persoon te beïnvloeden, gericht op gezond gedrag. Een voorlichtingscampagne is een actie
waarbij men het publiek informeert over een bepaald onderwerp. Implementatie is het uitvoeren
van geplande interventies/campagne. Het verschil tussen gezondheidsbevordering en
gezondheidsvoorlichting is dat bevordering niet vrijwillig is voorlichting wel. Gezondheidsvoorlichting
is dus een vakterm voor een breed scala aan activiteiten waarbij sprake is van een vorm van educatie
of informatieoverdracht om te stimuleren dat mensen zich ‘gezonder’ willen gedragen.
Gezondheidsbevordering is daarnaast ook gericht op het begrijpen en veranderen van de fysieke,
sociaal-culturele, economische en politieke omgeving. Universele preventie richt zich op de totale
bevolking of grote groepen daarbinnen. Het doel van universele preventie is om bij alle mensen de
gezondheid te verbeteren en de kans op ziekte te verminderen. Het gaat hierbij dus om primaire
preventie en om een populatiebenadering. Selectieve preventie is gericht op bevolkingsgroepen met
een verhoogd risico en heeft als doel de gezondheid van specifieke risicogroepen te verbeteren. Dit is
secundaire preventie. Geïndiceerde preventie richt zich op individuen die nog geen
gediagnosticeerde ziekte hebben, maar wel beginnende klachten of symptomen. Zij heeft als doel
het ontstaan van ziekte of verdere gezondheidsschade te voorkomen. Ook dit is een vorm van
secundaire preventie. Zorg gerelateerde preventie is gericht op individuen met een ziekte en heeft
tot doel ziektelast te reduceren en complicaties of comorbiditeit (meerdere ziektes) te voorkomen en
is vergelijkbaar met tertiaire preventie. Interventies ter bevordering van gezond gedrag beogen een
afname teweeg te brengen in het vóórkomen van ongezond gedrag of een toename in de prevalentie
van gezond gedrag in de doelbevolking.
Een epidemioloog bestudeert het voorkomen en de verspreiding van ziekten onder de bevolking en
welke factoren daarbij een rol spelen. Morbiditeit geeft het aantal ziekte aan. Mortaliteit geeft het
aantal sterfte aan. De incidentie is het aantal nieuwe gevallen van een ziekte per tijdseenheid, per
aantal van de bevolking. De prevalentie is het aantal gevallen van een bepaalde ziekte in een
gemeenschap/land/gebied op een specifiek moment. Om een eerste indruk te krijgen van de
gezondheidstoestand van een bevolking, wordt vaak begonnen met te kijken naar de
levensverwachting bij geboorte. Schattingen van de levensverwachting zijn gebaseerd op
leeftijdsspecifieke sterftecijfers (age-specific mortality rate). Voor een goed overzicht van de
volksgezondheid is een aanvulling gewenst met maten van kwaliteit van leven. Een algemene maat
die hiervoor vaak wordt gebruikt, is het algemene oordeel van de eigen gezondheid. De
epidemioloog houdt zich ook bezig met de spreiding van het gezondheidsprobleem. De SES (sociaal
economische status) van mensen heeft zodanig grote invloed op de gezondheid van mensen dat deze
in de beschrijving van gezondheidsverschillen steeds meegenomen dient te worden. Zo is het
algemene oordeel van de gezondheid niet alleen sterk gerelateerd aan het opleidingsniveau van
mensen, maar ook aan hun materiële positie. Gezondheid wordt beïnvloed door verschillende
soorten factoren, we noemen ze gezondheidsdeterminanten. Het Health Field Concept (Lalonde,
1974) vat deze in 4 categorieën samen: biologische factoren, voorzieningen in gezondheidszorg,
leefstijl en omgeving.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller izdiharelorufi. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.51. You're not tied to anything after your purchase.