Hoofdstuk 5: geheugen
5.1 wat is geheugen?
Geheugen= Elk systeem (van een mens, een dier of apparaat) dat informatie codeert, opslaat en terughaalt.
Het geheugen van de mens is een cognitief geheugensysteem dat informatie krijgt
van de zintuigen en een gedeelte daarvan omzet in betekenisvolle patronen die opgeslagen kunnen worden
voor eventueel later gebruik.
Kernconcept: Het geheugen van de mens is een informatieverwerkingssysteem dat constructief werkt om
informatie te coderen, op te slaan en weer terug te halen.
Verband tussen sensatie en perceptie, het geheugen en leren: het begint bij de zintuigen, die fysieke
stimulatie omzetten in neurale impulsen die ons op hun beurt sensaties geven, waarna het proces van
perceptie betekenis aan deze informatie geeft. Het geheugen maakt leren mogelijk, want er is alleen
sprake van leren als er blijvende veranderingen optreden.
Verbinding hoofdstuk 3: Het proces van perceptie bewerkt inkomen sensorische neutrale patronen en
geeft er betekenis aan. Ons geheugen slaat een gedeelte van deze betekenisvolle patronen op voor later
gebruik.
5.1.1 Metaforen voor het geheugen
Het geheugen van de mens wordt vergeleken met een bibliotheek. Hiermee wordt de nadruk gelegd op het
vermogen van ons geheugen om grote hoeveelheden informatie op te slaan. Ons geheugen is niet te
vergelijken met een fotocamera, want hiermee wordt ervan uit gegaan dat ons geheugen alles volledig en
waarheidsgetrouw vastlegt wat we meemaken. Dit is niet zo. De cognitief psychologen zien het geheugen
van de mens als een interpretatief systeem dat informatie opneemt en bepaalde details verwijdert en de
rest in betekenis volle patronen reorganiseert. Als je je iets herinnert, haal je fragmenten, terug uit je
geheugen. Vervolgens reconstrueer je de gebeurtenis met deze fragmenten door lege plekken in te vullen
zoals je denkt of wilt dat het was, en niet zoals het feitelijk is gebeurd. Psychologen hebben ontdekt dat ons
geheugen over het algemeen het nauwkeurigst werkt bij het vastleggen van:
- Informatie waaraan we aandacht hebben besteed
- Informatie die ons interesseert (stuk uit een film bijv.)
- Informatie die ons emotioneel raakt (pijnlijke of prettige ervaring)
- Informatie die aansluit bij eerdere ervaringen (nieuwtje over popster die je vorige week hebt zien
optreden)
- Informatie die we repeteren (bijv. leerstof die je de avond voor je tentamen nog een x doorneemt)
Informatieverwerkingsmodel= een cognitieve benadering van het geheugen, die de nadruk legt op de wijze
waarop informatie systematische verandering ondergaat bij het coderen, opslaan en terughalen ervan.
5.1.2 De drie essentiële functies van het geheugen
Coderen= de eerste elementaire functie van het geheugen. Heeft te maken met het omzetten van
informatie in een vorm die het beste in het geheugensysteem past.
Stappen om te kunnen coderen:
1. stimulus selecteren uit de immense brij van prikkels die via je zintuigen
Binnenkomt en een eerste classificatie maken (is het geluid, beeld, geur,
Smaak of pijn?)
2. onderscheidende kenmerken van de stimulus identificeren (bijvoorbeeld
Geluid: hard, zacht, eerder gehoord?)
3. plak in gedachten een label of etiket op de ervaring om deze betekenisvol
te maken (Voorbeeld: het is het halsbandje met belletje van de kat)
–-> Deze stappen gaan zo snel en automatisch dat je er niets van merkt.
Elaboratie= nieuwe informatie wordt gekoppeld aan informatie die al in je geheugen ligt opgeslagen
Opslaan= de tweede essentiële functie van het geheugen. Heeft te maken met het langdurig bewaren van
gecodeerd materiaal.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller alissacoelingh. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.74. You're not tied to anything after your purchase.