Summary

samenvatting internationaal recht

38 views 0 purchase

Course
Publiek Recht II: Internationaal Recht

Institution
Katholieke Universiteit Leuven (KU Leuven)

samenvatting les en boek internationaal recht: ideaal om mee te nemen naar het examen: 15/20 eerste zit

[Show more]

Preview 10 out of 43 pages

View example

Uploaded on February 18, 2023
Number of pages 43
Written in 2022/2023
Type Summary

internationaal recht
publiekrecht ii
same
samenvatting publiekrecht
publiekrecht
internatio
samenvatting internationaal recht
samenvatting publiekrecht ii
samenvatting internationaal en europees recht

Institution
Katholieke Universiteit Leuven (KU Leuven)
Education
Rechten
Course
Publiek Recht II: Internationaal Recht

stuviastuvia52

Member since 1 year 131 documents sold

$12.88

Add to cart

Add to wishlist

100% satisfaction guarantee
Immediately available after payment
Both online and in PDF
No strings attached

INTERNATIONAAL RECHT

,Inhoud
1. Verdragsrecht : totstandkoming.........................................................................................................3
1. Wat is een verdrag..........................................................................................................................3
2. Toepasselijkheid van het WVV........................................................................................................4
3. Bekendmaking................................................................................................................................4
4. Totstandkoming..............................................................................................................................4
5. Uitdrukking van een wilsuiting om gebonden te zijn......................................................................4
1. Aanneming..................................................................................................................................5
2. Authentificatie............................................................................................................................5
3. De bekrachtiging : RATIFICATIE...................................................................................................5
6. Parlementaire instemming: NIET RATIFICATIE................................................................................5
7. De inwerkingtreding van een Verdrag........................................................................................6
8. Samenvatting: hoe komt een Verdrag tot stand in Belgie...........................................................6
1. Conflict tussen twee Verdragen..................................................................................................6
9. Het maken van een voorbehoud................................................................................................6
2. Verdragsrecht: naleving en toepassing...............................................................................................7
2. Interpretatie...............................................................................................................................7
3. Gevolgen tegenover derden.......................................................................................................8
4. De nietigheid...............................................................................................................................8
5. Amendering en wijziging.............................................................................................................9
5. Beeindiging/opschorting.............................................................................................................9
3. Andere bronnen: onderlinge verhouding.........................................................................................10
1. Gewoonterecht.............................................................................................................................10
3. Algemene rechtsbeginselen..........................................................................................................11
4. Verhouding en wisselwerking met internationaal recht...................................................................12
1. Doorwerking internationaal recht in nationaal recht...................................................................12
2. Rechtskracht internationaal gewoonterecht in de Belgische rechtsorde.....................................13
3. Internationaal recht <-> grondwet...............................................................................................13
4. Staten...............................................................................................................................................13
1. Definitie........................................................................................................................................13
2. Subjecten......................................................................................................................................14
3. Totstandkoming: Staatsvorming...................................................................................................14
4. Erkenning van Staten....................................................................................................................14
5. Statenopvolging............................................................................................................................15
6. Niet-staten........................................................................................................................................16

1

, 1. Internationale organisaties...........................................................................................................16
2. Internationale rechtspersoonlijkheid............................................................................................16
3. Niet-gouvernementele organisaties: NGO’s.................................................................................16
4. Transnationale ondernemingen....................................................................................................17
7. Jurisdictie over personen en gebieden.............................................................................................17
1. Territoriale jurisdictie...................................................................................................................17
2. Extra-territoriale jurisdictie...........................................................................................................18
1. Nationaliteit..............................................................................................................................18
3. Criminele jurisdictie......................................................................................................................18
1. Hoofdprincipe: Territorialiteitsbeginsel....................................................................................18
2. Uitzonderingen: extraterritoriaal : Actief personaliteitsbeginsel..............................................19
3. Zeer uitzonderlijk: Passief personaliteitsbeginsel.....................................................................19
4. Beschermingsbeginsel..............................................................................................................19
5. Universaliteitsbeginsel..............................................................................................................19
4. Uitlevering....................................................................................................................................19
1. Actieve uitlevering....................................................................................................................20
2. Passieve uitlevering..................................................................................................................20
5. Uitleveringsprocedure..................................................................................................................20
6. Het Europees aanhoudingsbevel..................................................................................................21
8. Immuniteit en diplomatieke betrekkingen.......................................................................................21
1. Definiering....................................................................................................................................21
2. Staatsimmuniteit..........................................................................................................................21
3. Hoge vertegenwoordigers............................................................................................................22
Diplomatieke en consulaire betrekkingen....................................................................................23
4. Immuniteit internationale organisaties........................................................................................24
8. Staatsaansprakelijkheid....................................................................................................................24
9. Jurisdictie: Antarctica, ruimte en zee................................................................................................28
1. Het VN Zeerechtverdrag...............................................................................................................28
1. Kwalificatie...............................................................................................................................28
2. Territoriale zee..........................................................................................................................28
3. Aansluitende zee......................................................................................................................29
4. EEZ: Exclusieve economische zone...........................................................................................29
8. Het continentaal plat................................................................................................................30
9. Volle zee...................................................................................................................................31
10. Diepzeebodem........................................................................................................................31
2. De Noordpool...............................................................................................................................32

2

, 3. Het internationaal ruimterecht.....................................................................................................32
1. Het Ruimteverdrag...................................................................................................................32
2. Het maanverdrag......................................................................................................................32
4. Antarctica.....................................................................................................................................32
10. De Verenigde Naties......................................................................................................................33
1. Doelstellingen en beginselen........................................................................................................33
2. Lidmaatschap................................................................................................................................34
3. De algemene vergadering VN.......................................................................................................34
2. Resoluties veiligheidsraad VN.......................................................................................................35
3. Vreedzame geschillenbeslechting.................................................................................................35
1. Hoofdstuk VI HVN.....................................................................................................................35
2. Hoofdstuk VII HVN....................................................................................................................36
4. De economische en sociale raad: ECOSOC....................................................................................36
5. Hulporganen.................................................................................................................................36
11. Het Internationaal Gerechtshof......................................................................................................37
1. Advisory opinion...........................................................................................................................37
2. Jurisdictie......................................................................................................................................38
4. Oorlogsmisdaden, agressie en genocide.......................................................................................39
4. Voorlopige maatregelen opgelegd door IGH................................................................................39
12. WTO-recht: de wereldhandelsorganisatie......................................................................................39
1. Institutioneel kader......................................................................................................................39
2. Geschillenbeslechting...................................................................................................................40
3. Het materieel kader......................................................................................................................41

1. Verdragsrecht : totstandkoming
1. Wat is een verdrag
 Gewoonterechtelijke definitie
Elk akkoord (dwz overeenkomst van twee wilsuitingen) gesloten tussen twee of meer
subjecten van volkenrecht met de bedoeling rechtsgevolgen teweeg te brengen en beheerst
door het volkenrecht

 Verdragsrechtelijke definitie
Artikel 2 lid 1 sub a WVV
 benaming nooit doorslaggevend

 Vorm en benaming zijn irrelevant voor de kwalificatie als verdrag

3

,2. Toepasselijkheid van het WVV
 Verdrag / internationaal gewoonterecht
 het feit of je een verdragspartij is irrelevant voor de toepasselijkheid

 Art 4 WVV: het verdrag is toepasselijk op alle Verdragen gesloten na de inwerkingtreding van
WVV : verdragsrechtelijke uitsluiting is mogelijk, maar niet vergeten: gewoonterecht!

3. Bekendmaking
 Art 102 2 HVN: registratie VN-secretariaat + publicatie United nations Treaty services
SANCTIE: niet-inroepbaarheid

 Belgie: Integrale publicaitie in het BS vereist om particulieren te binden
< Wet 31/5/1961

4. Totstandkoming
 De bevoegdheid tot het sluiten van een Verdrag valt onder het nationaal recht: Belgisch
Staatsrecht
- federaal: de Koning
- gewest/gemeenschappen: desbetreffende regering

+ gemengde verdragen: samenwerkingsakkoorden
< in forno interno & in forno externo: Art 16 BWHI
“Alle betrokken overheden zijn in principe bevoegd”: als je bevoegd bent mag je verdrag
sluiten

 Volmacht:
Art 7(1) WVV : in algemene regel dient een persoon die een Staat vertegenwoordigt ter zake
van de aanneming van een verdragstekst een voor dat doel verleende volmacht te tonen
d.w.z. een document uitgaande van het bevoegd staatsgezag dat een persoon of de
personen voor de desbetreffende handeling aanduid

<-> geen volmacht nodig: puur op basis functie bevoegd: Art 7(2) WVV
- Staatshoofd, minister Buza, regeringsleiders
- hoofd diplomatieke missies < ambassadeurs
- gracerediteerde vertegenwoordigers bij conferentie of IO

5. Uitdrukking van een wilsuiting om gebonden te zijn
“consent to be bound”
 Art 11 WVV: manieren om gebonden te zijn: ondertekening, uitwisseling akten die verdrag
vormen, bekrachtiging, aanvaarding, goedkeuring, toetreding

EN IEDER ANDERE OVEREEENGEKOMEN MIDDEL: Art 24 1 WVV
“operational immediately”: verdragsrechtelijk mogelijk?
Een verdrag kan treedt in werking “op de wijze en op de dag zoals voorzien zijn in zijn bepalingen, of
krachtens overeenstemming tussen de Staten die hebben deelgenomen aan de onderhandelingen”.
Deze bepaling is een bevestiging van het beginsel van consensualisme en de soevereiniteit van Staten .
Uit de bepaling volgt tevens dat Staten ook kunnen bepalen dat een verdrag onmiddellijk in werking
zal treden, ongeacht het aantal ratificaties en zonder een verplichte inachtneming van een bepaalde
tijdsspanne

4

, <-> principe: Art 12 WVV: een akkoord in vereenvoudigde vorm is eigenlijk niet mogelijk:
parlementaire instemming is noodzakelijk

1. Aanneming
 Art 9 WVV:
- regel: instemming alle Staten
- internationale conferentie: meerderheid 2/3 stemmen
- EU als uitzondering

! dit heeft niets te maken met de consent to be bound
= vastlegging van de tekst

2. Authentificatie
 Art 10 WW: definitieve vastlegging
Instemming om gebonden te zijn indien:
- Het Verdrag het voorziet
- Staat op andere wijze vast
- Blijkt uit volmacht of onderhandelingen

! VAAK BEKRACHTIGING NODIG

 VEREIST ONDERTEKENING
GEVOLGEN: Art 18 WVV
Je moet je onthouden van handelingen die het voorwerp en doel van het verdrag ontnemen
(in casu ook benoemen)

bezwaar tegen voorbehoud mogelijk en verdere voorbereiding voor verdere inwerkingtreding
Verdrag vereist

3. De bekrachtiging : RATIFICATIE
 Synoniem (minder plechtig: aanvaarding en goedkeuring
of toetreding: allen zelfde rechtsgevolgen

 Plechtige eenzijdige rechtshandeling waardoor de Staat zijn wil uitdrukt om internationaal
door het verdrag gebonden te zijn

 Wie?
- Koning (federaal)
- Betrokken regeringen (deelstatelijk)
- Koning na goedkeuring alle betrokken wetgevende vergaderingen (gemengde
vergaderingen)

6. Parlementaire instemming: NIET RATIFICATIE
 Nationale kwestie  democratische legitimiteit

 Art 167 GW: de instemming van alle bevoegde nationale parlementen is vereist
Noodzakelijk vooraleer het verdrag effect kan hebben binnen de nationale rechtsorde
Je kan dus gebonden zijn door een verdrag internationaal zonder dat het uitwerking heeft

5

, binnen de Belgische rechtsorde

HC: ook voor verdragen in vereenvoudigde vorm
<-> uitvoeringsverdragen: RVS

 Art 218 WVV: bevoegde parlementen moeten worden beinformeerd over de
onderhandelingen

 Art 25 WVV voorlopige toepassing: zet de bevoegde parlement(en) tijdelijk buiten spel

7. De inwerkingtreding van een Verdrag
 Bilateraal: beiden hebben bekrachtigd
Multilateraal: voldoende partijen

= in principe vrij te bepalen : Art 24 1 WVV

8. Samenvatting: hoe komt een Verdrag tot stand in Belgie
 Internationaal: de bekrachtiging door wie hier bevoegd voor is
Je bent gebonden maar nog geen uitwerking binnen nationale rechtsorde: je kan het niet
tegen particulieren tegenwerpen
Nationaalrechtelijk: parlementaire instemming gevolg door een publicatie in BS (officiele
landstaten) + termijn
Publicatie in BS is essentieel voor de tegenwerpelijkheid aan derden
- Art 167 GW
- Art 16 BWHI
! bevoegde parlementen
in forno interno, in forno externo

1. Conflict tussen twee Verdragen
 1) Art 103 VN-handvest: Voorrangsregel van het VN-handvest
IGH Lockerbie-zaak

2) Verdrag vermeldt zelf ondergeschiktheid aan eerder/later Verdrag

3) Art 30 WVV: lex posterior derogat: later > eerder
het eerder verdrag slechts toepasselijk in zoverre verenigbaar met het nieuw verdrag
- p  p = makkelijk
- nieuw verdrag heeft andere partijen: p p : zelfde regeln
nieuwe partijen onderlinge regeling rechten en plichten

9. Het maken van een voorbehoud
 Definitie: Art 2 (1) d WVV
= eenzijdige verklaring ongeacht de bewoording/benaming afgelegd bij
ondertekening/bekrachtiging/aanvaarding die te kennen geeft rechtgevolgen van zekere
verdragsbepalingen in hun toepassing met betrekking tot deze Staat uit te sluiten/te wijzigen

6

, Grenzen: IGH 28/5: Reservation to the Convention on Genocide Advisory opinion: ICJ Reports
1951

 Art 19 WVV: toegestaan tenzij
1) Het verdrag sluit het uit
2) Het verdrag laat slechts bepaalde voorbehouden toe, waarvan deze er geen is
3) Stilzwijgen verdrag: het voorbehoud is niet verenigbaar met voorwerp en doel verdrag
(object & purpose)
je kan niet de wederkerigheid van een Verdrag uitsluiten

 Er wordt gewaakt over de geldigheid van het voorbehoud door andere partijen:
Desondanks: Art 20 5 WVV: het voorbehoud wordt geacht aanvaard te zijn als er geen
bezwaar binnen de twaalf maanden worden gemaakt
! elke keer nieuwe partij: nieuwe termijn begint te lopen

 Rechtsgevolgen: Art 21 1 WVV
- Aanvaarding: de bepaling waarop het voorbehoud betrekking heeft wordt gewijzigd tussen
deze twee partijen
! wijzigt niets aan het verdrag voor niet-betrokken partijen
- Bezwaar: als je niet hebt verzet tegen inwerkingtreding van hem en de Staat zijn de
bepalingen waar het voorbehoud betrekking heeft niet van toepassing tussen de Staten in
mate voorzien in het voorbehoud

 Je kan een voorbehoud ten allen tijden intrekken

2. Verdragsrecht: naleving en toepassing
 Principe: Art 26 WVV: pacta sunt servanda (codificatie gewoonterecht)
IGH 25/9 1997 Gabcikovo- Nagymaros project
ICJ Hungary/Slovakian Jugement

 Art 27 WVV: Je mag je nooit beroepen op nationaal recht om aan je internationaalrechtelijke
verplichtingen ui te komen
IGH Lagrand Case
(< Art 3 ASR)

 Toepassing
1) Art 28 WVV: niet-retroactieve werking behoudens andere bedoeling
IGH 20 juli 2012 Be/Senegal
2) Art 29 WVV: de territoriale gelding verdragen: voor geheel grondgebied behoudens
andere bedoeling
! federatie
! stel landgrenzen wijzigen: principe beweeglijke verdragsgrenzen

2. Interpretatie
Heeft pas belang bij onduidelijkheid

 - te goeder trouw

7

, - gewone betekenis termen  het WVV geeft voorkeur voor de objectieve/tekstuele
methode

- context verdrag
 Art 31 2 WVV: overeenstemming mbt verdrag bij sluiting
akte opgesteld bij sluiting en erkend als betrekking hebbend op verdrag
 Art 31 3 WVV: latere overeenstemming/gebruik
+ iedere ter zake dienende regel volkenrecht

- in licht voorwerp en doel verdrag
= overkoepelende teleologische interprettie methode
 Art 31 1 WVV
komen alle voorwaarden in samen

 Voorbereiden werken : Art 32 WVV
 subjectieve methode: aanvullend middel als Art 31 WVV een dubbelzinnige uitlegging
oplevert

 Betekenis authentieke verdragstaal: Art 33 WVV
 Het Verdrag heeft rechtskracht in alle authentieke talen tenzij anders bepaald
Indien je verschillende betekenissen krijgt tussen talen: beroepen op interpretatietechnieken

< harmonisatie in het licht van vw en doel

3. Gevolgen tegenover derden
 Contractsrelativiteit: Art 34 WVV
pacta tertiis nocent nec prosunt
voor derde Staat: res inter alios acta

 Wat met een verdrag dat rechten toekent of verplichtingen oplegt
 Art 35 + 36 WVV

- Art 35 WW: schriftelijke toestemming
- vermoeden toestemming gekregen bij de toekenning van rechten (36)

 Speciale regeling internationale gewoonte  kan op die manier bindend zijn

4. De nietigheid
 Relatief
afscheidbaar en verhelpbaar door instemming

1) Schending nationaalrechtelijke bevoegdheidsregels
- Art 46 WW
a) Schending onmiskenbaar
b) Geschonden regel is van fundamenteel belang

2) Dwaling
‘vergissing’
- feit/situatie die bestond op tijdstip sluiten verdrag

8

, - feit/situatie wezenlijke grond voor instemming
- niet verschoonbaar
IGH Temple of Preah Vihear Cambodia v Thailand
- Art 48-48 WVV

3) Bedrog van andere Staat die deelnam aan onderhalingen

4) Corruptie van vertegenwoordiger staat door andere Staat

 Absoluut
niet afscheidbaar en niet verhelpbaar door instemming

1) Dwang
op vertegenwoordiger als individu/ op Staat door bedreigen met gebruik van geweld

2) Schending ius cogens= regel zo fundamenteel dat je er niet van kan afwijken
Definitie < dwingende kracht: Art 53 + 64 WVV
genocide, rassendiscriminatie, foltering, slavernij, agressie, gebruik geweld, piraterij,
kolonialisme  zelfbeschikkingsrecht

5. Amendering en wijziging
 Zelfde procedure als initiele onderhandeling verdrag
“Wijziging bij overeenkomst tussen partijen
= Art 39 WVV

 Multilateraal
- Art 40 WVV: Amenderen (alle partijen)
- Art 41 WVV: Wijzigen (bepaalde partijen)

5. Beeindiging/opschorting
 Art 54-64 WVV
Principe: Art 54(b) WVV  geen bepalingen Art 56 WVV: onderscheid
1) uitdrukkelijke bepaling in Verdrag
< opzeggingsclausule, UOB, beeindigingsclausule

2) onbruik (desuetudo)
= gevolg van daling aantal verdragspartijen tot het aantal vereist voor inwerkingtreding

3) opzegging (bilateraal) <-> terugtrekking (multilateraal)
Art 50 lid 3 VEU, Art 58 2 EVRM

 Art 56 WW: NIET MOGELIJK: tenzij bedoeling vaststaat of kan worden afgeleid uit de aard
van het verdrag  kennisgeving tenminstre 12 maanden

<Art 70 VWW: gevolgen beeindiging

4) sluiten later verdag: lex posterior derogat priori

9

The benefits of buying summaries with Stuvia:

Guaranteed quality through customer reviews

Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.

Quick and easy check-out

You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.

Focus on what matters

Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!

Frequently asked questions

What do I get when I buy this document?

You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.

Satisfaction guarantee: how does it work?

Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.

Who am I buying these notes from?

Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller stuviastuvia52. Stuvia facilitates payment to the seller.

Will I be stuck with a subscription?

No, you only buy these notes for $12.88. You're not tied to anything after your purchase.

Can Stuvia be trusted?

4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)

53249 documents were sold in the last 30 days

Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now

Start selling

Popular Universities in the United States

Popular books

Find notes and summaries for these qualifications

Seller