Summary
Samenvatting sociologie van voedsel
- Course
- Institution
volledig overzicht van cursussen en boeken over de sociologie van voedsel, consumptiegewoonten ...
[Show more]
Seller
Follow
camilleguittat
Content preview
Abonneer u op DeepL Pro om grotere bestanden te vertalen.Meer informatie vindt u op www.DeepL.com/pro.
1. INLEIDING
Aan het eind van de 19e eeuw toonden economen aan dat consumptie het resultaat is van het
maximaliseren van de tevredenheid onder budgettaire beperkingen. Consumptie beperken tot
deze economische functie alleen is echter onvoldoende. Onderzoekers van consumentengedrag
benadrukken dat het ook afhangt van ervaringsfactoren en
existentieel (37). Consumenten willen door hun consumptie ervaringen opdoen, emoties voelen,
betekenis geven aan hun leven, bepalen wie ze zijn (of zouden willen zijn of zouden moeten zijn)
en laten zien dat ze erbij horen. Dit existentiële proces is natuurlijk aan het werk in de
voedingssector. Ook al is voedselconsumptie routine, voedsel is een product dat noch banaal
noch rationeel is, waarin affectieve, hedonische en zintuiglijke dimensies aanwezig zijn,
Het gaat om emotionele, symbolische, identiteits- en sociale kwesties (55). Eten is een complexe
sociale en psychologische handeling die een drievoudige functie vervult: nutritioneel (het
leveren van essentiële voedingsstoffen om te overleven), hedonisch (gekoppeld aan het
smaakgenot, het delen en de eventuele gezelligheid van de maaltijd) en symbolisch (als gevolg
van de integratie van voedsel). Voedsel moet in feite vier kwaliteiten hebben: nutritioneel,
hygiënisch, organoleptisch en symbolisch. Het is dus een drager van betekenis (50). Vanwege het
incorporatieprincipe ("je wordt wat je eet") neemt het deel aan de opbouw van de persoonlijke
en culturele identiteit van de eter en is het sterk symbolisch geladen (28). Door zijn zintuiglijke
dimensies kan voedsel fungeren als katalysator van emoties en de herinnering aan ervaringen,
mensen, plaatsen of gebeurtenissen vergemakkelijken (55). Drie essentiële elementen worden
daarom door de eters op gedifferentieerde wijze gewaardeerd: ervaring, identiteit en
gezondheid. Vanwege de dagelijkse consumptie lijkt het voedingsproduct op het eerste gezicht
misschien geen product waarbij men betrokken is. Dit is echter niet het geval. Uit interviews met
consumenten over hun voedselgedrag blijkt ondubbelzinnig dat zij belangstelling tonen voor het
product, de bereiding ervan en de consumptiecontext, een persoonlijk en collectief risico op
fysiek, financieel en sociaal niveau waarnemen, zich positioneren in een context die door de
tekenwaarde ervan wordt gesocialiseerd en plezier zoeken in de consumptie ervan (54). Volgens
het hedonische principe, volgens hetwelk elk individu geneigd is plezier te zoeken en pijn te
vermijden, zal de eter voedingsmiddelen met negatieve gevolgen afwijzen en die met positieve
zintuiglijke, voedings- en gezondheidsgevolgen zoeken. Het voedingsmiddel kan ook worden
gezien als een product van ervaring (aangezien men bij een nieuw product niet a priori weet of
het zintuiglijk geschikt zal zijn) en van vertrouwen (ten aanzien van gezondheidsrisico's). Met
name de Franse consument, die zich bewust is van het verband tussen zijn voedingsgewoonten
en zijn gezondheidstoestand, is van mening dat een gevarieerde, gezonde en evenwichtige
voeding zijn garantie is voor het behoud en de instandhouding van zijn gezondheidskapitaal.
Bovendien is de westerse consument van een kwantitatieve naar een kwalitatieve logica
overgestapt, van een angst voor tekorten naar een angst voor slecht eten (19). De vraag is niet
langer "of zij zullen eten" (vandaar de noodzaak van
Het is niet zozeer wat de consument wil eten, maar wat hij gaat eten. Door de agro-
voedingsindustrie in staat te stellen de voor het voortbestaan van de mensheid noodzakelijke
producten te produceren, heeft de technologische vooruitgang ertoe bijgedragen dat de
binnenlandse voedselproductie naar het marktsysteem is overgeheveld (waardoor de
zelfconsumptie is afgenomen) en dat de praktijken van de consument (minder frequente
aankopen dankzij de langere houdbaarheidsdata, meer gebruik van catering buitenshuis) en de
aankoopcriteria (nadruk op het gemak van de bereiding met kant-en-klare producten) zijn
gewijzigd. Hierdoor is de relatie tussen de eters en het voedsel veranderd en zijn de eters, als
gevolg daarvan, losgekoppeld van alle grondstoffen waaruit hun voedsel bestaat. Twee centrale
kwesties in de relatie tussen de mens en zijn voedsel
, De vragen "wat te eten om zich niet te vergiftigen" en "hoe voedsel te combineren om er het
beste uit te halen" (19) zijn nog steeds relevant. Het antwoord op deze twee vragen
veronderstelt het vergaren van kennis over de producten die op ons bord kunnen liggen en over
de omstandigheden waaronder zij eetbaar worden. Deze kennis
De functie van cultureel gedeelde kennis is het beheersen van de menselijke voedselangst op
zowel praktisch als symbolisch niveau. Voedselkennis is zo ingebakken dat onze
voedselbeslissingen en -keuzes als vanzelfsprekend worden beschouwd. Als gevolg van het
socialisatieproces en onze interacties met anderen, leren we niet alleen de producten die om
ons heen worden bereid en geconsumeerd te waarderen, maar ook te eten volgens specifieke
rituelen, op ritmes die door die van onze samenleving worden bepaald (41). Deze in ons
geheugen opgeslagen kennis draagt bij tot de opbouw van onze culinaire cultuur en vormt onze
sociale representaties op het gebied van voedsel. Deze laatste worden gedefinieerd als "het
proces van een mentale activiteit waarmee het individu de werkelijkheid waarmee hij wordt
geconfronteerd reconstrueert en er een specifieke betekenis aan toekent" (1). Ze hebben drie
essentiële kenmerken: ze zijn sociaal uitgewerkt en gedeeld (ze worden gevormd op basis van
onze ervaringen en de informatie, kennis en denkmodellen die door het socialisatieproces
worden overgedragen), ze hebben een praktisch doel van organisatie, controle van
omgeving en oriëntatie van gedrags- en communicatiepatronen, zij
de opbouw van een gemeenschappelijke opvatting van de werkelijkheid mogelijk maken (38).
Deze leesroosters en handelingswijzers vervullen vier essentiële functies: kennis, identiteit,
oriëntatie en rechtvaardiging. In de context van consumptie stellen sociale representaties ons in
staat consumptiewijzen en -codes te begrijpen, ons sociaal te situeren, te communiceren, onze
consumptiekeuzes te sturen en te rationaliseren.
(2). Zij vormen dus een soort culturele encyclopedie die ons zowel een beschrijving van de
dingen geeft als een manier om ze te gebruiken (43). Tegelijkertijd maken ze het mogelijk ons
gedrag te voorspellen door onze medemensen (en omgekeerd), omdat het in overeenstemming
is met de visie op de wereld die we delen. Naast de grote bezorgdheid over gezondheid, voeding
en smaak, besteden Franse consumenten nu ook meer aandacht aan ethische en milieucriteria.
Deze belangstelling wijzigt hun opvatting over kwaliteit: het ideaal zou zijn dat het product
gezond, goed en ook eerlijk is. Binnen hun financiële mogelijkheden hechten zij steeds meer
waarde aan regionale of zelfs 100% Franse producten, biologisch geteeld, fair trade en met
ecologische garanties. Ook al blijven hygiëne- en veiligheidscriteria een prioriteit, studies over
het voedingsgedrag van de Fransen onderstrepen de opkomst van een geëngageerde
consumptie. In het geval van de Association pour le Maintien de l'Agriculture Paysanne (AMAP)
bijvoorbeeld staan deze criteria naast elkaar: de consument kan zowel biologisch geteelde
producten kopen als de lokale landbouwproductie steunen en tegelijkertijd consumeren volgens
de seizoenen. In dezelfde
Tegelijkertijd eisen de Fransen dat levensmiddelenbedrijven zich verantwoordelijk opstellen
tegenover de samenleving (door bij te dragen aan de bestrijding van obesitas), de kopers (door
voedingsinformatie en GGO-vrije producten te verstrekken) en het milieu (door
beperking van de impact van hun activiteiten). Overheidsinstellingen en bedrijven hebben drie
soorten discours over voedsel om de consument te overtuigen en zijn keuze te sturen: een
preventief gezondheidsdiscours, een op de consument afgestemd medisch en voedingsdiscours;
een genotsdiscours in verband met smaak, traditie en cultuur; een praktisch discours met
producten die tijd besparen en een geïndividualiseerde verpakking hebben, gemakkelijk te
openen zijn, rechtstreeks in de magnetron kunnen worden bereid, enz. De nieuwe producten die
met succes hun intrede doen in de
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller camilleguittat. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.96. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
53068 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now