Dit is een uitgebreide samenvatting voor het vak 'Psychodiagnostisch Werken 1' voor de bachelorsopleiding Toegepaste Psychologie van de AP-Hogeschool. Deze samenvatting is gebasseerd op de Powerpoints van de lessen, de notities van wat de lector zei en het handboek.
Inhoud
1 Wat is een psychologische test ......................................................................................................4
1.1 Een beoordelingsprocedure ...................................................................................................4
1.2 Psychologische eigenschappen...............................................................................................5
1.2.1 Wat zijn psychologische eigenschappen .............................................................................5
1.2.2 Hoe kan je dit operationaliseren ........................................................................................5
1.3 Psychometrisch onderbouwde maat ......................................................................................6
1.3.1 Psychometrische kwaliteiten ..............................................................................................6
1.3.2 De testhandleiding..............................................................................................................7
1.4 Andere kenmerken van een test ............................................................................................8
1.4.1 Reikwijdte ...........................................................................................................................8
1.4.2 Aanvaardbaarheid ..............................................................................................................9
1.4.3 Onpartijdigheid ...................................................................................................................9
1.4.4 Praktische aspecten ............................................................................................................9
2 Geschiedenis van het psychologisch testen .................................................................................10
2.1 De vroege voorlopers ...........................................................................................................10
2.1.1 Fysiognomie......................................................................................................................10
2.1.2 Frenologie (schedelleer) ...................................................................................................10
2.2 2.2 Een aarzelende start .......................................................................................................11
2.2.1 Francis Galton ...................................................................................................................11
2.2.2 James McKeen Cattell .......................................................................................................11
2.3 De eerste echte intelligentietest ..........................................................................................12
2.3.1 Binet-Simon-test (1911) ...................................................................................................12
2.3.2 Wilhelm Stern: VL > IQ ......................................................................................................12
2.3.3 Aanpassing en verspreiding door aanhangers van eugenetica .........................................12
2.4 De verdere evolutie ..............................................................................................................13
2.4.1 Een vernieuwde visie op intelligentie: het meten van deelvaardigheden ........................13
2.4.2 Van individuele naar collectieve tests ..............................................................................16
2.4.3 Het meten van andere eigenschappen .............................................................................16
2.4.4 Projectieve tests ...............................................................................................................17
2.5 De hedendaagse testpraktijk ................................................................................................17
2.5.1 Een exponentiele groei .....................................................................................................17
P
, El-Jafoufi Amira
2.5.2 Kwaliteitsbewaking ...........................................................................................................18
3 Spanningsveld tussen klinische & statistische benadering ...........................................................18
4 Soorten tests ................................................................................................................................19
4.1 Prestatieniveautests .............................................................................................................20
4.1.1 Enkelvoudige algemene niveautests.................................................................................20
4.1.2 Veelvoudige algemene niveautests ..................................................................................21
4.1.3 Specifieke niveautests ......................................................................................................21
4.1.4 Vorderingentests ..............................................................................................................23
4.1.5 Tests voor prestatieniveau – overzicht voorbeelden ........................................................24
4.2 Tests voor gedragswijze........................................................................................................24
4.3 Observatiemethoden............................................................................................................25
4.3.2 Somato-fysiologische metingen........................................................................................25
4.3.3 Zelfbeoordelingen ............................................................................................................26
4.3.4 Projectieve technieken .....................................................................................................26
5 Testitems en meetniveau .............................................................................................................27
5.1 Psychologische eigenschappen worden indirect gemeten ...................................................27
5.2 4.2 Variabelen en meetschalen ............................................................................................27
5.2.1 Numerieke en niet-numerieke variabelen ........................................................................28
5.2.2 Meetniveau van numerieke variabelen ............................................................................28
5.3 Van testuitslagen naar schaalscores .....................................................................................29
5.3.1 Soorten antwoordschalen ................................................................................................29
5.4 Van testuitslagen naar schaalscores .....................................................................................31
5.4.1 Berekenen van de ruwe scores .........................................................................................31
5.4.2 Omzetten naar een afgeleide uitslag ................................................................................31
6 Normering ....................................................................................................................................33
6.1 Beschrijving van de ruwe scores van de normgroep ............................................................33
6.2 Berekening van centrale tendentie ......................................................................................34
6.3 Iemands positie berekenen in de groep ...............................................................................34
6.3.1 Percentielen .....................................................................................................................34
6.4 Standaardscores ...................................................................................................................35
6.4.1 Z-scores ............................................................................................................................35
6.4.2 Andere standaardscores ...................................................................................................36
6.5 De normgroep ......................................................................................................................38
6.6 5.7 Het gebruik van testnormen ...........................................................................................38
P
, El-Jafoufi Amira
7 Betrouwbaarheid .........................................................................................................................39
7.1 Uitgangspunten ....................................................................................................................40
7.1.1 Eigenschappen van betrouwbare score en meetfout voor één individu ..........................40
7.1.2 Eigenschappen van de betrouwbare score en de meetfout in een populatie ..................40
7.1.3 Betrouwbaarheid ..............................................................................................................41
7.1.4 De standaardmeetfout (SMF) (of standard error S(E) ).....................................................41
7.1.5 Het bepalen van de betrouwbaarheid ..............................................................................42
7.2 Meten van betrouwbaarheid................................................................................................42
7.2.1 Het bepalen van de betrouwbaarheid ..............................................................................42
7.2.2 Cronbachs alfacoëfficiënt .................................................................................................45
7.2.3 Kuder-Richardson coëfficiënt ...........................................................................................46
7.2.4 Interbeoordelaarsbetrouwbaarheid .................................................................................46
7.3 Hoe betrouwbaar moet een test zijn? ..................................................................................46
7.3.1 Acceptabele waarden van betrouwbaarheid ....................................................................46
7.4 Bepalen van een betrouwbaarheidsinterval rond een testscore ..........................................46
7.4.1 Betrouwbaarheidsinterval o.b.v. standaardmeetfout ......................................................47
7.4.2 Betrouwbaarheidsinterval o.b.v. standaardschattingsfout...............................................48
7.4.3 Voorbeelden betrouwbaarheidsinterval (BI) ....................................................................48
7.4.4 Relatie tussen betrouwbaarheid en validiteit ...................................................................49
8 Validiteit .......................................................................................................................................49
8.1 Soorten validiteit ..................................................................................................................49
8.1.1 Inhoudsvaliditeit ...............................................................................................................49
8.1.2 Begrips- of constructvaliditeit...........................................................................................50
8.1.3 7.1.3 criteriumvaliditeit ....................................................................................................51
8.2 Hoe valide moet een test zijn ...............................................................................................52
P
, El-Jafoufi Amira
1 Wat is een psychologische test
- Psychologische test: een beoordelingsprocedure die onderworpen is om psychometrisch
onderbouwde maat van een of meer psychologische eigenschappen te verschaffen.
- Op wat zijn deze testen gericht?
Ze zijn gericht op het in kaart brengen van hoe mensen van elkaar verschillen inzake die
psychologische eigenschappen.
Vb. wie van de twee kandidaten het best bij een job past.
- Middelen:
o Testen: opdrachten, vragenlijsten, enz.
o Gestructureerde/ klinische interviews
o Observatie
o Betrekken van achtergrondinformatie, dossierstudie, ...
- Doel:
o Beschrijven
Vb. een verslag uitschrijven over een persoon (gedrag t.o.v. andere mensen).
o Classificeren (diagnose stellen) → o.b.v. DSM.
o Voorspellen (bv test afleggen i.v.m. studiekeuze)
Vb. bij solliciteer deelnemer laten deelnemen aan testen om te zien of hij geschikt is.
o Verklaren (via een probleemanalyse een antwoord bieden op klachten/ problemen)
- Een psychologische test
o Een beoordelingsprocedure (1.1)
o van één of meerdere psychologische eigenschappen (1.2)
o om een psychometrisch onderbouwde maat te verschaffen (1.3)
1.1 Een beoordelingsprocedure
- = In kaart brengen van menselijke eigenschappen
o Wat mensen kunnen (prestaties)
Vb. intelligentie
o Hoe mensen zijn (gedragswijze)
Vb. in kaart brengen van de persoonlijkheid/motivatie/interesse.
- Op zoek naar verschillen
o Inter-individueel (hoe verschillen mensen onderling)
o Intra-individueel (verschillen eigenschappen binnen een persoon zelf)
Vb. lln. in het begin van het jaar testen (vorderingstoest) en op het einde van het jaar → de
verschillen zijn intra-individueel.
P
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller amiram. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $9.11. You're not tied to anything after your purchase.